Xây dựng chế độ sinh hoạt cho bệnh nhân viêm tụy cấp

Viêm tụy cấp là gì? Chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt của bệnh nhân viêm tụy cấp như thế nào cho hợp lý là nội dung được chia sẻ trong bài viết này. Mời bạn tham khảo để hiểu rõ hơn quá trình chăm sóc cũng như cách xây dựng chế độ sinh hoạt cho bệnh nhân viêm tụy cấp.

Viêm tụy cấp là gì?

Viêm tụy cấp là một tình trạng viêm nhiễm tụy xảy ra đột ngột và nhanh chóng, thường gây ra đau bụng, buồn nôn, nôn và sốt. Nguyên nhân thường gặp nhất của viêm tụy cấp là do tắc nghẽn ống tiêu hóa hoặc nhiễm trùng.

Viêm tụy cấp có thể được chẩn đoán bằng cách sử dụng các phương pháp hình ảnh như siêu âm hoặc CT scan để xem tụy và các cấu trúc xung quanh. 

Viêm tụy cấp là tình trạng tắc nghẽn ống tiêu hóa hoặc nhiễm trùng

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm tụy cấp

Bệnh viêm tụy cấp là tình trạng viêm nhiễm của tụy do tắc nghẽn đường mật hoặc các nguyên nhân khác. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra bệnh viêm tụy cấp:

• Tắc nghẽn đường mật: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh viêm tụy cấp. Khi đường mật bị tắc, dịch tiết sẽ không thể chảy vào ruột non để thực hiện quá trình tiêu hóa thức ăn. Do đó, dịch tiết sẽ lưu lại trong tụy và gây ra viêm nhiễm.
• Rối loạn tiêu hóa: Những rối loạn tiêu hóa như viêm đại tràng, viêm loét dạ dày - tá tràng có thể gây ra viêm tụy cấp.
• Sử dụng thuốc hoặc chất kích thích: Sử dụng thuốc như corticosteroid hoặc opioid, chất kích thích như cồn có thể gây ra tình trạng viêm tụy cấp.
• Nhiễm khuẩn: Những bệnh nhiễm khuẩn như viêm ruột, viêm gan, sốt rét hay giang mai có thể lan sang tụy và gây viêm nhiễm.
• Chấn thương: Chấn thương vùng bụng có thể gây ra bệnh viêm tụy cấp.
• Di truyền: Một số trường hợp có thể do yếu tố di truyền.

Ngoài ra, một số nguyên nhân khác như ung thư, suy dinh dưỡng, tiểu đường, xơ gan, tăng lipid máu... cũng có thể gây ra bệnh viêm tụy cấp.

Rối loạn tiêu hóa là một trong những nguyên nhân gây viêm tụy cấp

Thực phẩm khuyên dùng cho bệnh nhân viêm tụy cấp

Một yếu tố cần thiết trong việc xây dựng chế độ sinh hoạt cho bệnh nhân viêm tụy cấp là phải đảm bảo thực đơn khoa học và hợp lý mỗi ngày. Những lời khuyên về chế độ dinh dưỡng bạn không nên bỏ qua như:

• Nên ăn các loại thực phẩm giàu protein như thịt trắng, cá, trứng, đậu, hạt quinoa...
• Nên ăn các loại rau và quả tươi có chứa nhiều chất xơ để giúp tiêu hóa dễ dàng, bảo vệ cơ quan tiêu hóa như rau bó xôi, cải kale, quả anh đào, việt quất,... 
• Nên ăn các loại tinh bột dễ tiêu hóa như gạo trắng, khoai tây, bánh mì mềm.

Thực phẩm nên tránh khi bị viêm tụy cấp

Viêm tụy cấp là tình trạng viêm nhiễm của tụy do tắc nghẽn đường mật, trong giai đoạn này, bệnh nhân thường sẽ gặp phải những triệu chứng như đau vùng thượng bụng, buồn nôn, nôn mửa và sốt. Để giảm thiểu các triệu chứng của viêm tụy cấp, bạn nên tuân thủ một chế độ ăn uống lành mạnh và tránh những thực phẩm có thể kích thích tụy hoặc gây ra tình trạng tắc nghẽn đường mật.

Các loại thực phẩm bạn nên tránh bao gồm:

• Thực phẩm béo như đồ chiên, thịt gà, thức ăn nhanh và bất kỳ đồ uống có gas nào.
• Các loại thực phẩm nhiều đường như kẹo, chocolate, bánh ngọt.
• Thực phẩm có chất bảo quản và hương liệu nhân tạo.
• Thịt đỏ, nội tạng động vật.

Thức ăn nhanh chứa nhiều dầu mỡ khiến cho tình trạng viêm nhiễm nặng hơn

Chăm sóc và xây dựng chế độ sinh hoạt cho bệnh nhân viêm tụy cấp 

Xây dựng chế độ sinh hoạt cho bệnh nhân viêm tụy cấp là một việc rất quan trọng và cần thiết giúp hỗ trợ quá trình phục hồi và giảm thiểu các triệu chứng. Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn uống và sinh hoạt cho bệnh nhân viêm tụy cấp:

• Ăn thức ăn dễ tiêu hóa: Khi bạn bị viêm tụy cấp, đường ruột của bạn có thể trở nên nhạy cảm và đầy bụng khó tiêu. Vì vậy, hãy ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa như bánh mì trắng, gạo trắng, súp, trái cây không chua, rau xanh. Tránh ăn các thực phẩm khó tiêu hóa: Những thực phẩm khó tiêu hóa như đồ ngọt, đồ ăn nhanh, thức ăn chứa nhiều gia vị và rượu bia nên được hạn chế hoặc tránh hoàn toàn.
• Hạn chế ăn đồ chiên và mỡ: Đồ chiên và mỡ là các loại thực phẩm khó tiêu hóa và có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.
• Uống đủ nước: Việc uống đủ nước giúp duy trì độ ẩm trong cơ thể và giúp cho quá trình tiêu hóa diễn ra tốt hơn.
• Ăn ít và thường xuyên: Thay vì ăn ba bữa lớn trong ngày, bạn nên chia thành nhiều bữa nhỏ hơn và ăn thường xuyên để giúp dễ tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn.
• Tăng cường hàm lượng protein: Protein là thành phần cần thiết để tái tạo các tế bào và cải thiện sức khỏe chung. Tuy nhiên, bạn nên hạn chế ăn thịt đỏ và chọn các nguồn protein như cá, đậu, đỗ, thịt gà, trứng và sữa.
• Tăng cường hàm lượng canxi và vitamin D: Canxi và vitamin D là hai chất dinh dưỡng quan trọng giúp xây dựng xương và giảm nguy cơ loãng xương. Bạn có thể tăng cường lượng canxi và vitamin D bằng cách ăn sữa và sản phẩm từ sữa không béo, cá và trứng.
• Bệnh nhân cũng cần tránh những thói quen xấu như hút thuốc, uống rượu, ăn đồ chiên rán, nhiều gia vị, rau cải, trái cây chua hay già cứng, thực phẩm có tính axit...
• Trong giai đoạn đầu khi bệnh nhân vẫn còn đau và khó chịu, người bệnh cần nghỉ ngơi hoàn toàn, không nên làm việc quá sức, tránh thức khuya và stress.

Đối với bệnh nhân bị viêm tụy cấp, chế độ sinh hoạt và ăn uống được xem là rất quan trọng, cần điều chỉnh hợp lý để giảm tình trạng viêm và hỗ trợ cho quá trình phục hồi diễn ra nhanh chóng. Lưu ý rằng chế độ sinh hoạt cho bệnh nhân viêm tụy cấp có thể khác nhau đối với từng trường hợp cụ thể, do đó nên tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi áp dụng.

Bạn có biết: Tại sao viêm tụy cấp phải nhịn ăn hoàn toàn?

Hoàng Trang

Nguồn tham khảo: Vinmec.vn