Nếu bạn chưa biết thì bệnh xơ gan thường diễn tiến với 2 giai đoạn: Xơ gan còn bù và xơ gan mất bù. Xơ gan mất bù là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, với tỷ lệ tử vong cao. Thông tin dưới đây của nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn hiểu đúng về bệnh xơ gan mất bù và các biến chứng nguy hiểm kèm theo.
Xơ gan mất bù là gì?
Xơ gan mất bù là giai đoạn sau của bệnh xơ gan khi đã tiến triển nặng. Nếu xơ gan còn bù không có hoặc các triệu chứng không điển hình. Thì xơ gan mất bù lại đặc trưng bởi dấu hiệu như: Cổ trướng, vàng da, bệnh não gan, xuất huyết do vỡ giãn tĩnh mạch. Với xơ gan còn bù, khó có thể nhận thấy bất kỳ triệu chứng vì bộ phần này vẫn hoạt động bình thường.
Xơ gan mất bù là giai đoạn trở nặng của bệnh xơ gan
Tuy nhiên, khi tiến triển đến giai đoạn mất bù, chức năng gan đã không còn như bình thường và đi kèm với nhiều biến chứng nghiêm trọng với sức khỏe có thể xảy ra.
Người bệnh xơ gan mất bù cần đến các cơ sở y tế uy tín để được chăm sóc và điều trị ngay lập tức với thời gian nằm viện kéo dài. Xơ gan mất bù còn có nguy cơ gây tử vong cao khoảng từ 20- 50% dựa trên các loại biến chứng. Vì vậy, đối với người mắc bệnh này phát hiện và điều trị ngay từ sớm là thực sự quan trọng.
Nguyên nhân gây ra bệnh xơ gan mất bù
Tình trạng xơ gan mất bù này xảy ra khi giai đoạn xơ gan còn bù không được phát hiện và điều trị. Bệnh có xu hướng hình thành và phát triển nhanh bởi các nguyên nhân sau:
- Do virus viêm gan siêu vi như: Viêm gan B, C đây là nguyên nhân chính gây ra bệnh xơ gan, xơ gan mất bù.
- Uống quá nhiều rượu, bia, hút thuốc lá nhiều khiến gan quá tải khiến gan phải hoạt động liên tục.
- Gan nhiễm mỡ do một số nguyên nhân không phải từ bia, rượu.
- Do thừa sắt, hoặc có hàm lượng sắt cao.
- Bị xơ nang và mắc bệnh tích tụ đồng trong gan.
- Bị tắc mật, viêm đường mật xơ cứng nguyên phát, viêm đường mật chính, …
- Mắc bệnh rối loạn chuyển đường hóa di truyền hay rối loạn tiêu hóa di truyền (alagille)
- Do sử dụng các loại thuốc như: Amiodarone (cordarone), methotrexate (Rheumatrex), methyldopa (Aldemet).
Gan nhiễm mỡ là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh xơ gan mất bù
Biến chứng của bệnh xơ gan mất bù
Khi đã tiến triển đến giai đoạn xơ gan mất bù người bệnh sẽ phải đứng trước nguy cơ gánh chịu những biến chứng đến sức khỏe rất nguy hiểm như:
Ung thư gan
Nguy cơ bị ung thư gan rất cao sẽ thường gặp ở người bệnh xơ gan mất bù. Ở giai đoạn đầu người mắc bệnh thường không có triệu chứng cụ thể. Khi đã trở nặng thì khối u trong gan sẽ nhanh chóng lan tỏa gây giác đau tức vùng dưới sườn phải, người kiệt sức, sụt cân nhanh chóng, đặc biệt xuất huyết ổ bụng khi khối u bị vỡ và gây ra tử vong.
Phù chân, báng bụng (cổ trướng)
Các hoạt động ở gan bị ảnh hưởng gây ra chứng phù ở chân và ở bụng còn được gọi là cổ chướng. Đi kèm đó là các triệu chứng như sốt, đi ngoài phân đen, đau bụng dữ dội. Đây là biến chứng rất nguy hiểm, do đó cần nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện để can thiệp y tế càng sớm càng tốt.
Xuất huyết tiêu hóa
Các tế bào gan bị xơ hóa làm cản trở dòng máu đi qua khiến áp lực tại tĩnh mạch cửa tăng cao và tại các hệ nối cửa – chủ. Các tế bào hồng cầu lúc này bị tắc nghẽn làm giãn tĩnh mạch thực quản, tĩnh mạch phình vị dạ dày và rất dễ bị vỡ nếu các tĩnh mạch này giãn nở quá mức. Điều này khiến cho người bệnh ói ra máu đỏ tươi với lượng nhiều và đi vệ sinh ra phân máu. Người bệnh lúc này bị choáng váng, dễ ngất xỉu, lao đao và có thể dẫn đến tử vong.
Hôn mê gan, bệnh não gan
Khi các chất độc không được gan đào thải ra ngoài cơ thể lâu dần sẽ tồn đọng ở ruột và theo máu lên não. Tích tụ theo thời gian sẽ gây ra bệnh hôn mê gan, bệnh não gan đi kèm các triệu chứng rối loạn tri giác. Người bệnh dễ bị lẫn lộn và đầu óc không còn minh mẫn dẫn đến tử vong nhanh chóng.
Hôn mê gan, bệnh não gan là biến chứng của xơ gan mất bù
Hội chứng gan thận
Có đến 14-25% người mắc bệnh xơ gan sẽ biến chứng thành suy thận. Tình trạng này xuất hiện do giãn mạch làm giảm thể tích máu động mạch khiến co mạch thận và thường xuất hiện ở bệnh nhân cổ trướng. Quá trình này, khiến máu thoát ra ngoài ở khoang màng, khoang ổ bụng hoặc các cơ mô. Tỷ lệ tử vong với trường hợp này rất cao vì máu chảy ồ ạt làm người bệnh kiệt sức nhanh chóng.
Phòng ngừa bệnh xơ gan mất bù
Biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất đối với xơ gan mất bù chính là loại bỏ hoặc áp dụng các biện pháp vô hiệu hóa nguyên nhân khiến gan bị tổn thương dai dẳng. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc hạn chế bệnh phát triển, làm giảm nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan. Một số giải pháp hữu ích được các chuyên gia khuyến cáo đó là:
- Kiêng hoàn toàn rượu bia và các chất kích thích có hại.
- Lên kế hoạch quản lý cân nặng tránh để thừa cân, béo phì.
- Lựa chọn thuốc phù hợp để không khiến gan bị nhiễm độc thêm.
- Không dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAID).
- Tiêm phòng đầy đủ theo chỉ định để tránh tổn thương cấp tính do virus.
- Kiểm soát bệnh đái tháo đường.
- Quan hệ tình dục an toàn.
- Xây dựng chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh, nên sử dụng thực phẩm giàu chất xơ và chất béo có lợi.
- Thường xuyên luyện tập để nâng cao sức đề kháng cho sức khỏe.
- Kiểm tra gan định kỳ để tầm soát nhanh chóng phát hiện sớm các tổn thương bất thường, để có phương án can thiệp điều trị kịp thời.
Phòng chóng bệnh xơ gan để hạn chế xơ gan mất bù
>> Để điều bị xơ gan mất bù, cần xét nghiệm, chuẩn đoán và sử dụng thuốc đặc trị theo chỉ định của bác sỹ. Cùng tìm hiểu thêm về một loại thuốc tiêm tĩnh mạch chữa xơ gan mất bù - Human Albumin: Truyền albumin human nếu nồng độ albumin trong máu giảm thấp hơn 25 g/l hoặc có phù, tràn dịch các màng cơ thể.
Xơ gan mất bù có thể thấy rất nguy hiểm và đe dọa trực tiếp đến tính mạng người mắc bệnh. Để đảm bảo sức khỏe cho gan bạn nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa như đã nêu ở trên. Nếu thấy có dấu hiệu bất thường từ các hoạt động của gan cần chủ động thăm khám sớm để có biện pháp can thiệp kịp thời.
Minh QA
Nguồn tham khảo: vinmec.com