Ý nghĩa của các chỉ số ung thư gan là gì? Đối tượng có nguy cơ mắc ung thư gan

Chỉ số ung thư gan là một cách gọi để chỉ các kết quả xét nghiệm về vấn đề chẩn đoán ung thư gan. Thông qua chỉ số kèm theo chẩn đoán qua hình ảnh, bác sĩ có thể đưa ra kế hoạch điều trị cho từng tình trạng của người bệnh. Cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu ý nghĩa của chỉ số ung thư gan như thế nào nhé.

Dấu hiệu nhận biết về ung thư gan

Ung thư gan là tình trạng các khối u ác tính xuất hiện trong gan, điều này sẽ khiến các tế bào gan bị phá huỷ, ảnh hưởng đến khả năng hoạt động bình thường của gan. Ung thư gan có hai loại chính đó là ung thư gan nguyên phát và ung thư gan thứ phát.

Thông thường, giai đoạn đầu của ung thư gan rất khó để phát hiện. Vì thế, đa số trường hợp người bệnh đến thăm khám thì bệnh đã phát triển mạnh, dẫn đến việc điều trị trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, giai đoạn đầu của ung thư gan có thể gặp các triệu chứng của bệnh xơ gan tiến triển hoặc viêm gan mạn tính, đó là:

• Chán ăn, trướng bụng;
• Đau hoặc nặng tức ở vùng hạ sườn phải;
• Vàng da hoặc củng mạc mắt…

Ngoài các triệu chứng trên, ở giai đoạn muộn của bệnh, các triệu chứng đã trở lên rõ rệt hơn, có thể xuất hiện thêm các biến chứng của bệnh ung thư gan, cụ thể:

• Sụt cân nhanh mà không rõ lý do;
• Buồn nôn, nôn ói, chán ăn, người mệt mỏi;
• Cảm giác ngứa ngáy, trướng bụng;
• Phân trắng hoặc bạc màu khi đi ngoài.

Ý nghĩa của chỉ số ung thư gan

Chỉ số ung thư gan giúp bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng ung thư gan, vị trí cũng như kích thước của khối u sau khi thực hiện xét nghiệm. Thông qua đó, bác sĩ sẽ đưa ra ý kiến, tư vấn và lập ra kế hoạch điều trị phù hợp đối với tình trạng của từng người bệnh. Để phát hiện ra bệnh ung thư gan, bác sẽ áp dụng một số chỉ số thông qua các xét nghiệm như sau:

Chỉ số AFP

AFP (Alpha Fetoprotein) là một dạng protein thường được sản sinh ra từ các tế bào gan của thai nhi. Nồng độ AFT thường duy trì ổn định trong suốt quá trình từ khi con người sinh ra đến lúc trưởng thành. Do vậy, khi chỉ số ung thư gan thay đổi thì có thể cho thấy sự sản sinh một cách bất thường của tế bào ung thư.

Thông thường, chỉ số AFP trong máu luôn < 10ng/mL. Tuy nhiên đối với người có bệnh ung thư gan, chỉ số ung thư có thể thay đổi như sau:

• AFP < 200 ng/mL: Cho thấy chỉ số ung thư gan có dấu hiệu tăng nhẹ, có nguy cơ cao bị ung thư gan.
• AFP < 500 ng/mL: Chỉ số ở mức độ tăng vừa, cho biết người bệnh đang bị viêm gan mãn tính hoặc bị ung thư gan.
• AFP > 500 ng/mL: Chỉ số ung thư gan tăng cao ở mức độ nguy hiểm, báo hiệu tỷ lệ ung thư buồng trứng, ung thư tinh hoàn hoặc ung thư tế bào gan chiếm đến 99%.

Khi thực hiện xét nghiệm AFP có thể giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh lên đến 90%. Bởi vì AFP được tiết ra từ gan, có mối liên hệ cao khi xét nghiệm, do vậy có thể xác định được nguy cơ bị ung thư khá dễ dàng. Hơn nữa, bác sĩ có thể thông qua chỉ số này để biết được quá trình điều trị đạt kết quả như thế nào.

Ngoài ra, AFP có 3 dạng không giống nhau, cụ thể:

• AFP - L1: Người bị bệnh viêm gan B, xơ gan… thì sẽ lẫy mẫu từ tế bào gan lành tính để xét nghiệm, nhưng không thể gắn vào LCA (Lens Culinaris Agglutinin) - chất có ái lực đối với gốc Fucose.
• AFP - L2: Lấy mẫu xét nghiệm từ khối u noãn hoàng, có khả năng gắn vào LCA với áp lực vừa.
• AFP - L3: Lấy mẫu xét nghiệm từ tế bào gan ác tính của người bệnh ung thư gan, có khả năng gắn LCA nhưng tùy theo từng trường hợp người bệnh.

Trong 3 dạng này thì xét nghiệm loại AFP - L3 cho ra kết quả phát hiện tế bào ung thư cao đến 90%. Người có chỉ số AFP - L3 cao hơn 10% thì người bệnh có thể bị ung thư gan trong vòng 21 tháng.

Chỉ số DCP (PIVKA - II)

DCP (Des - Gamma - Carboxy Prothrombin) là một loại bất thường, xuất hiện do sự thiếu hụt vitamin K ở gan - thành phần đông máu được sản sinh từ gan.

Chỉ số DCP còn được gọi là PIVKA - II hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán ung thư hoặc phát hiện ra khối u có kích thước nhỏ. Khi chỉ số ung thư gan DCP tăng lên đối với trường hợp ung thư gan nguyên phát có nghĩa là kích thước khối u tăng lên. Phẫu thuật loại bỏ khối u có thể khiến chỉ số DCP giảm xuống, nhưng nếu bệnh tái phát hoặc phẫu thuật thất bại thì có thể nồng độ DCP tăng cao một cách bất thường.

Xét nghiệm máu và sinh hoá

Để có thêm những thông tin chẩn đoán chính xác bệnh, bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm máu và sinh hoá cho bệnh nhân. Trong điều kiện bệnh lý, chỉ số ung thư gan có sự biến đổi như sau:

• Giảm tỷ lệ hồng cầu và huyết sắc tố.
• Giảm bạch cầu, có tỷ lệ A/G (Albumin/Globulin) xuống dưới 1;
• Làm tăng chỉ số Bilirubin trong máu;
• Tăng vừa chỉ số Transaminase;
• Nồng độ Glucose trong máu thấp đi;
• Làm giảm men arginase gan xuống dưới 40 đơn vị;
• Tỷ lệ LDH5/LDH1 của men LDH > 1.

Ngoài việc chẩn đoán ung thư gan thông qua các chỉ số ung thư gan, bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm khác thông qua các hình ảnh để đánh giá chính xác về vị trí, kích thước, tình trạng di căn của khối u, cụ thể là siêu âm ổ bụng, chụp cắt lớp vi tính (CT scanner), chụp cộng hưởng từ (MRI), sinh thiết gan, chụp X - quang lông ngực, soi ổ bụng, chụp tĩnh mạch cửa…

Đối tượng có nguy cơ cao ung thư gan

Trường hợp có chỉ số ung thư gan cao thường rơi vào những đối tượng sau:

• Tiền sử gia đình có người từng mắc ung thư gan;
• Nhiễm phải virus viêm gan B hoặc viêm gan C;
• Bị gan nhiễm mỡ mà không phải do rượu gây ra;

Các trường hợp có nguy cơ cao bị ung thư gan gồm có:

• Người mắc bệnh tiểu đường, béo phì…
• Người thường xuyên uống rượu bia, sử dụng các chất kích thích trong thời gian dài;
• Người mắc bệnh xơ gan, nước tiểu có màu vàng đậm, đau âm ỉ ở vùng gan, xuất huyết dưới da.

Nếu nằm trong các trường hợp kể trên, mọi người nên nhanh chóng đến các bệnh viện để thăm khám và kiểm soát bệnh ung thư sớm nhất có thể (nếu có).

Như vậy, chỉ số ung thư gan là một phương pháp chẩn đoán khác của bệnh ung thư gan. Đây là căn bệnh tiến triển một cách âm thầm, đến khi phát hiện bệnh đã trở nên nghiêm trọng. Vì thế, mọi người nên chủ động đi thăm khám sức khỏe định kỳ để có thể sớm phát hiện ra bệnh và được điều trị kịp thời.