5 dấu hiệu cần lưu ý khi mắc COVID-19 do biến thể XBB.1.16 gây ra

Biến thể phụ XBB.1.16 đang gây ra nhiều lo ngại trong cộng đồng y tế bởi tốc độ lây lan mạnh và khả năng né tránh miễn dịch. Dù phần lớn người bệnh có triệu chứng nhẹ, nhưng vẫn có những biểu hiện cảnh báo nguy cơ chuyển nặng nếu không được theo dõi và xử lý kịp thời. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường khi mắc COVID-19 do biến thể XBB.1.16 là vô cùng quan trọng, đặc biệt ở những đối tượng nguy cơ cao. Cùng điểm qua 5 dấu hiệu cần lưu ý khi mắc COVID-19 do biến thể XBB.1.16 gây ra.

Biến thể XBB.1.16 là gì?

Biến thể XBB.1.16 là một dòng phụ thuộc nhóm XBB, là kết quả tái tổ hợp của hai biến thể phụ BA.2.10.1 và BA.2.75 thuộc họ Omicron của virus SARS-CoV-2. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), XBB.1.16 có đặc điểm nổi bật là khả năng lây lan nhanh hơn so với các dòng Omicron trước đó, với tốc độ lây truyền ước tính cao hơn cúm mùa khoảng 7 lần. 

Mặc dù hiện chưa ghi nhận sự gia tăng rõ rệt về mức độ nghiêm trọng hoặc tỷ lệ tử vong, song XBB.1.16 có khả năng né tránh miễn dịch phần nào, kể cả ở những người đã tiêm vaccine hoặc từng mắc COVID-19.

Một số quốc gia đã ghi nhận sự gia tăng nhanh chóng các ca mắc liên quan đến XBB.1.16, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ quá tải hệ thống y tế nếu không kiểm soát tốt. Biến thể này không chỉ lây mạnh ở cộng đồng mà còn có thể làm tăng số ca tái nhiễm, đặc biệt trong nhóm nguy cơ cao như người cao tuổi, người có bệnh mạn tính hoặc suy giảm miễn dịch. 

Vì vậy, việc giám sát dịch tễ, tăng cường tiêm chủng và áp dụng các biện pháp phòng ngừa cá nhân vẫn giữ vai trò then chốt trong kiểm soát sự lây lan của XBB.1.16.

5 dấu hiệu cần lưu ý khi mắc COVID-19 do biến thể XBB.1.16 gây ra

Biến thể XBB.1.16 của SARS-CoV-2, mặc dù chưa ghi nhận gia tăng rõ rệt về mức độ nặng hay tử vong, nhưng lại có khả năng lây lan rất nhanh và biểu hiện triệu chứng không điển hình, dễ gây nhầm lẫn với cảm cúm thông thường. 

Dưới đây là 5 dấu hiệu cần lưu ý khi mắc COVID-19 do biến thể XBB.1.16 gây ra:

• Ho khan kéo dài: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, xuất hiện ở phần lớn bệnh nhân nhiễm XBB.1.16. Người bệnh thường có cảm giác ngứa họng, ho không có đờm, ho liên tục và khó kiểm soát. Triệu chứng này dễ bị bỏ qua trong giai đoạn đầu nếu không chú ý theo dõi.
• Sốt nhẹ kèm ớn lạnh: Nhiều bệnh nhân ghi nhận sốt dao động từ 37,5 đến 38,5°C, kèm theo cảm giác lạnh run, đau nhức cơ thể. Đây là phản ứng miễn dịch tự nhiên nhưng cũng có thể là chỉ dấu ban đầu của nhiễm virus.
• Đau họng đột ngột, rát khi nuốt: Viêm họng do biến thể XBB.1.16 thường khởi phát nhanh chóng, gây cảm giác nóng rát, khó nuốt, dễ nhầm lẫn với viêm họng do virus thông thường.
• Mệt mỏi toàn thân: Triệu chứng này xuất hiện ở nhiều trường hợp, với mức độ mệt mỏi kéo dài ngay cả khi không lao động nặng, ảnh hưởng rõ rệt đến sinh hoạt hàng ngày.
• Mất vị giác hoặc khứu giác: Mặc dù ít gặp hơn so với các biến thể trước, tình trạng giảm hoặc mất hoàn toàn khả năng ngửi và nếm vẫn được ghi nhận, thường xảy ra sau vài ngày nhiễm.

5 nhóm biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Trước tốc độ lây lan nhanh chóng của biến thể XBB.1.16, Bộ Y tế tiếp tục khuyến cáo người dân chủ động thực hiện nghiêm túc 5 nhóm biện pháp phòng bệnh nhằm hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng.

• Đeo khẩu trang đúng cách: Đeo khẩu trang tại nơi công cộng, cơ sở y tế và trên các phương tiện giao thông là biện pháp phòng ngừa tuyến đầu, giúp ngăn chặn giọt bắn chứa virus phát tán trong không khí, đặc biệt ở khu vực kín hoặc đông người.
• Vệ sinh tay thường xuyên: Sử dụng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn chứa cồn (ít nhất 60%) để làm sạch tay sau khi tiếp xúc với các bề mặt công cộng, trước khi ăn uống hoặc sau khi ho, hắt hơi là phương pháp giúp giảm nguy cơ mang virus vào cơ thể qua niêm mạc.
• Hạn chế tụ tập và tiếp xúc gần: Tránh tập trung đông người, giữ khoảng cách an toàn, đặc biệt trong không gian kín, giúp làm giảm đáng kể khả năng phơi nhiễm với nguồn bệnh chưa được phát hiện.
• Tăng cường sức đề kháng: Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, luyện tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc và quản lý căng thẳng hiệu quả là các yếu tố then chốt giúp hệ miễn dịch hoạt động tối ưu.
• Chủ động theo dõi sức khỏe và tiêm chủng: Khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ như sốt, ho, đau họng, mệt mỏi hay mất vị/khứu giác, cần đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và tư vấn điều trị.

Ngoài ra, người dân cần tiêm đủ các mũi vaccine theo khuyến cáo, bao gồm mũi nhắc lại, đặc biệt với nhóm nguy cơ cao như người cao tuổi, người mắc bệnh nền hoặc phụ nữ mang thai.

Biến thể XBB.1.16 của virus SARS-CoV-2 dù có khả năng lây lan nhanh, tiềm ẩn nguy cơ gây áp lực lớn cho hệ thống y tế nếu không được kiểm soát kịp thời. Nhận biết sớm 5 dấu hiệu cần lưu ý khi mắc COVID-19 do biến thể XBB.1.16 gây ra sẽ giúp người dân chủ động theo dõi sức khỏe, cách ly và điều trị đúng hướng. Trong bối cảnh dịch bệnh có thể diễn biến phức tạp, mỗi người cần nâng cao ý thức bảo vệ bản thân và cộng đồng bằng cách thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng ngừa và cập nhật thông tin y tế chính thống từ Bộ Y tế.