Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Nhiều bệnh nhân sau khi khỏi Covid-19 thường có các triệu chứng mệt mỏi, nhức đầu, rối loạn lo âu, khó thở, đau ngực, mệt mỏi, ho dai dẳng, mất ngủ và sốt kéo dài từ vài tuần đến khoảng vài tháng sau dù đã xét nghiệm âm tính Covid-19. Những trường hợp này được gọi là di chứng hậu Covid-19 hay hội chứng Covid kéo dài.
Hậu Covid-19 là tình trạng người bệnh xuất hiện các triệu chứng không xác định được nguyên nhân sau khi mắc Covid-19 từ 4 – 12 tuần trở lên. Các triệu chứng hậu Covid-19 rất đa dạng với biểu hiện ở một hay nhiều cơ quan bộ phận, với nhiều mức độ từ rất nhẹ như chỉ mệt mỏi đến rất nặng hơn như: Suy hô hấp và xơ phổi tiến triển. Người mắc phải có thể tự hồi phục nhanh chóng tuy nhiên cũng có thể kéo dài cả năm, một số ít trường hợp sẽ để lại di chứng vĩnh viễn.
Nhìn chung tình trạng hậu Covid-19 đa phần nhẹ và tự hồi phục theo thời gian. Vậy ai dễ bị hậu Covid-19, hãy cùng xem bài viết dưới đây để làm rõ vấn đề này nhé!
Các F0 nặng phải nằm ICU, người có bệnh nền mạn tính như: Suy thận, tăng huyết áp, bệnh tiểu đường... là đối tượng dễ mắc các di chứng kéo dài sau khỏi Covid-19. Cụ thể như sau:
Các F0 nặng và nguy kịch từng phải nằm hồi sức ICU là nhóm có nguy cơ bị di chứng trầm trọng. Bệnh nhân có thể phải nhập viện trở lại vì các lí do khác nhau như: Suy nhược cơ thể, kiệt sức, rối loạn căng thẳng sau sang chấn tâm lý – PTSD hay do những tổn thương của các cơ quan nội tạng. Một số biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh, như: Đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Các di chứng ở nhóm bệnh nhân này nặng và kéo dài, ảnh hưởng đồng loạt đến nhiều bộ phận cơ thể.
Người trong độ tuổi lao động, người trung niên, là nhóm F0 chiếm số đông mắc hội chứng hậu Covid tuy nhiên triệu chứng tương đối nhẹ. Các nhân viên làm việc tại các cơ sở y tế, những người không có chuyên môn về y tế và nữ giới dễ bị di chứng Covid-19.
Các F0 có bệnh nền như béo phì, huyết áp cao, bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, suy gan thận, bệnh lao phổi... đã trải qua cơn "thập tử nhất sinh", ở giai đoạn hồi phục sau khi nhiễm Covid vẫn phải đối mặt với các di chứng lớn và kéo dài. Họ có thể bị suy nhược về thần kinh cũng như thể chất, sức đề kháng giảm tạo cơ hội cho các bệnh nhiễm trùng xâm nhập, gây viêm tắc phổi, hay viêm não, viêm màng não hoặc có nguy cơ bị đông máu gây đột quỵ và nhồi máu não.
Hội chứng hậu Covid-19 được ghi nhận trên nhiều bệnh nhân khỏi Covid-19 tại nhiều quốc gia. Theo một nghiên cứu, trung bình mỗi bệnh nhân Covid-19 gặp phải 56 triệu chứng khác nhau. Tổng cộng có đến 203 loại di chứng ảnh hưởng đến 10 cơ quan trên cơ thể. Một phần ba số đó sẽ ảnh hưởng đến người bệnh trong ít nhất 6 tháng kể từ khi khỏi bệnh. Một khảo sát khác cho kết quả, trong số hơn 3.700 bệnh nhân mắc hậu Covid-19 không nhập viện, có 77% vẫn cảm thấy mệt mỏi sau 6 tháng, 72% phải vật lộn với tình trạng khó chịu và đuối sức, 55% rối loạn các chức năng nhận thức và 36% bệnh nhân nữ có các vấn đề liên quan đến kinh nguyệt.
Theo các chuyên gia, có nhiều nguyên nhân dẫn đến hậu Covid-19. Chủ yếu là do cơ thể người bệnh phải chống chọi với bệnh tật trong thời gian dài, dẫn đến suy kiệt về thể lực, thời gian giãn cách xã hội quá nhiều làm ảnh hưởng đến tâm lý, dẫn đến dễ bị lo lắng và sợ hãi.
Theo đó, các triệu chứng hậu Covid-19 thường gặp như mệt mỏi kéo dài, suy nhược cơ thể, đau nhức đầu,... rất khó điều trị dứt điểm trong một thời gian ngắn. Nhiều người bệnh đau mỏi cơ nhiều chỗ những không rõ nguyên nhân, tê mỏi tứ chi, cảm thấy cơ thể khó chịu, đổ nhiều mồ hôi hơn thậm chí ớn lạnh kéo dài và rối loạn tiêu hóa.
Các triệu chứng nặng và nguy hiểm là tổn thương của những cơ quan quyết định sự sinh tồn, như phổi và tim. Phổi thường tổn nhiều gây ra xơ hóa phổi, hoặc phổi bị viêm tái đi tái lại khiến chức năng cơ quan này không hoạt động tốt. Hay cơ quan tim thiếu máu và nhồi máu cơ tim... Thậm chí có nguy cơ khiến người bệnh tử vong. Bên cạnh đó, nhóm có di chứng liên quan đến não như chóng mặt, mất ngủ, đau nhức đầu, xây xẩm, khó tập trung, mờ mịt về nhận thức hay được gọi là "sương mù não" là tình trạng cũng rất thường gặp. Một số ít bệnh nhân khác gặp phải những triệu chứng rối loạn tâm lý như: Lo âu, trầm cảm, rối loạn lưỡng cực…
Để biết chính xác những triệu chứng này có thực sự do Covid-19 hay do một bệnh lý khác gây ra, bệnh nhân nên đến bệnh viện khám sớm, thay vì tự chịu đựng hay tự chữa trị ở nhà. Tại đây, các bác sĩ sẽ khám lâm sàng xác nhằm xác định tình trạng bệnh ban đầu, thực hiện những xét nghiệm cần thiết nhằm tìm hiểu nguyên nhân bệnh, đánh giá chức năng và chẩn đoán bệnh lý và đưa ra phương án điều trị phù hợp nhất.
Các bác sĩ khuyến cáo những trường hợp bệnh nặng, có các di chứng tổn thương tim và phổi, nên khám cả hai chuyên khoa tim phổi và khoa phục hồi chức năng để được theo dõi các dấu hiệu sinh tồn, nhịp thở cũng như chức năng hô hấp, tầm vận động của các cơ khớp, chức năng thăng bằng và tâm lý để hồi phục tốt nhất.
Các thống kê cho thấy, có đến 200 triệu chứng khác nhau do Covid-19 để lại. Thường gặp nhất là triệu chứng mệt mỏi kéo dài, khó thở khi cố gắng, ho kéo dài, nhức đầu, mau quên, rụng tóc, mất ngủ, khó tập trung và đau nhức cơ... Tuy nhiên, không phải tất cả các triệu chứng xuất hiện sau khi mắc Covid-19 đều được cho là hậu Covid-19. Chúng có thể là dấu hiệu của những bệnh lý khác, người bệnh không nên chủ quan và nên đi khám sớm. Ngoài ra, nếu có các triệu chứng bất thường cả về thể chất lẫn tinh thần sau 4 tuần mắc Covid-19 nhưng không rõ nguyên nhân, bệnh nhân cũng cần đi khám sớm.
Hoàng Yến
Nguồn: Tổng hợp
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Thảo Nguyên
Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.