Bật mí cách giảm nguy cơ đau đầu sau chọc dò tủy sống

Chọc dò tủy sống cũng thường được gọi là lấy dịch tủy sống. Đau đầu sau khi chọc dò tủy sống là tình trạng phổ biến, thường xảy ra vài giờ đến một hoặc hai ngày sau đó và có thể nghiêm trọng. Những bệnh nhân trẻ tuổi có khối lượng cơ thể nhỏ là nhóm người nguy cơ cao nhất.

Chọc dò tủy sống là thủ thuật gì?

Chọc dò tủy sống là một thủ thuật để thu và kiểm tra xem xét dịch bao quanh não và tủy sống, mục đích của việc thực hiện chọc dò tủy sống là:

• Tìm nguyên nhân gây ra các triệu chứng có thể do nhiễm trùng, viêm, ung thư hoặc chảy máu ở khu vực xung quanh não hoặc tủy sống.
• Chẩn đoán một số bệnh về não và tủy sống, chẳng hạn như bệnh đa xơ cứng hoặc hội chứng Guillain Barre.

Trong chọc dò tủy sống:

• Một cây kim được chèn cẩn thận vào ống sống thấp ở vùng thắt lưng.
• Các mẫu của dịch não tủy được thu thập, nghiên cứu về màu sắc, số lượng tế bào máu, protein, glucose và các chất khác.
• Một số mẫu có thể cho vào ống nghiệm chứa chất tăng trưởng. Điều này được gọi là nuôi dưỡng.
• Nếu bất kỳ vi khuẩn hoặc nấm nào phát triển trong môi trường nuôi cấy thì có thể đã có nhiễm trùng.
• Áp lực dịch não tủy cũng được đo trong suốt quá trình thực hiện.

Chọc dò tủy sống nói chung là một thủ thuật an toàn. Trong một số trường hợp, rò rỉ dịch não tủy có thể xảy ra sau khi chọc dò tủy sống. Triệu chứng của vấn đề này là những cơn đau đầu không biến mất sau 1 đến 2 ngày. Rò rỉ dịch não tủy có thể được điều trị bằng miếng dán máu, máu được bơm vào khu vực xảy ra rò rỉ để bịt kín chỗ rò rỉ.

Những triệu chứng của đau đầu do chọc dò cột sống?

Các triệu chứng thường gặp của chứng đau đầu do chọc dò cột sống là:

• Cơn đau âm ỉ, đau nhói với cường độ từ nhẹ đến không thể chịu đựng được.
• Cơn đau tăng lên khi ngồi hoặc đứng và giảm hoặc biến mất khi nằm.

Nhức đầu do chọc dò cột sống thường kèm theo:

• Chóng mặt.
• Chứng ù tai.
• Nhạy cảm với ánh sáng.
• Buồn nôn.
• Cổ cứng.

Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về các triệu chứng của bệnh, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Nguyên nhân gây đau đầu sau chọc dò tủy sống

Trong quá trình chọc dò tủy sống, nếu kim ngoài màng cứng vô tình đi qua màng cứng, nơi chứa dịch não tủy, dịch não tủy có thể bị rò rỉ. Nhức đầu xảy ra do vấn đề này được gọi là đau đầu sau khi màng cứng bị đâm thủng.

Đau đầu sau khi chọc dò tủy sống là do chất lỏng rò rỉ quá nhiều từ các lỗ nhỏ trên màng cứng trong quá trình thực hiện thủ thuật. Rò rỉ này làm giảm áp lực dịch não tủy trong não và tủy sống, gây đau đầu.

Đau đầu do chọc dò tủy sống thường xảy ra trong vòng 48 giờ sau khi chọc cột sống hoặc gây tê tủy sống.

Đôi khi, gây tê ngoài màng cứng cũng có thể gây đau đầu cột sống. Mặc dù gây tê ngoài màng cứng là tiêm ngoài màng quanh tủy sống, nhưng nhức đầu do chọc dò tủy sống có thể xảy ra nếu màng cứng vô tình bị thủng.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ đau đầu do chọc dò tủy sống?

Có nhiều yếu tố nguy cơ gây đau đầu do chọc dò tủy sống, chẳng hạn như:

• Độ tuổi từ 18 đến 30 tuổi.
• Nữ giới.
• Thực hiện một thủ thuật liên quan đến việc sử dụng kim tiêm lớn hơn hoặc có nhiều vết thủng trên màng bao quanh tủy sống.
• Cơ thể nhỏ.

Những kỹ thuật y tế nào được sử dụng để chẩn đoán chứng đau đầu do chọc dò tủy sống gây ra?

Bác sĩ sẽ hỏi về cơn đau đầu và tiến hành khám lâm sàng. Lúc này, bạn cần đề cập đến bất kỳ ca phẫu thuật nào gần đây, đặc biệt là những ca liên quan đến gây tê tủy sống hoặc cột sống.

Đôi khi, bác sĩ thực hiện chụp cộng hưởng từ (MRI) để loại trừ các nguyên nhân gây đau đầu khác. MRI là phương pháp sử dụng từ trường và sóng phát thanh để tạo ra hình ảnh cắt ngang của não.

Biện pháp giảm nguy cơ đau đầu sau chọc dò tủy sống

Các bước để giảm nguy cơ đau đầu sau khi chọc dò tủy sống bao gồm:

• Giảm đau đầu liên quan đến cột sống bắt đầu bằng việc cung cấp đủ dịch để tăng áp lực dịch não tủy.
• Đôi khi phải truyền dịch tĩnh mạch.
• Các thời điểm khác, bệnh nhân được khuyên nên uống một lượng lớn caffeine.
• Bác sĩ cũng có thể đề nghị nghỉ ngơi nghiêm ngặt tại giường trong 24 đến 48 giờ.

Ngoài ra, nếu một người bị đau đầu sau khi chọc dò tủy sống, bác sĩ gây mê có thể tạo một miếng vá từ máu của người đó để bịt chỗ rò rỉ. Để tạo ra miếng vá bằng máu, bác sĩ sẽ:

• Đưa kim vào vùng đã đâm kim trước đó hoặc vào vùng ngay cạnh kim.
• Lấy một lượng máu nhỏ từ bệnh nhân rồi tiêm vào khoang ngoài màng cứng.
• Các cục máu đông có thể làm đóng kín lỗ gây rò rỉ.

Trên đây là các phương pháp hiệu quả để giảm nguy cơ đau đầu sau chọc dò tủy sống. Ngoài ra, người bệnh cần có lối sống phù hợp cũng có thể giúp hạn chế nguy cơ đau đầu sau chọc dò tủy sống.

Xem thêm: 

• Vì sao ăn mặn bị nhức đầu? Cách xử trí khi cơ thể dư thừa muối
• Đau đầu ăn trứng vịt lộn có tốt không? Một số lưu ý khi ăn