Bệnh lý xơ gan cổ trướng và những điều cần biết

Gan là một trong những cơ quan nội tạng có nhiệm vụ giải độc và chuyển hóa các chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ dễ dàng. Khi bị xơ gan cổ trướng, chức năng gan suy giảm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người bệnh.

Bệnh xơ gan cổ trướng là gì?

Xơ gan là một bệnh lý nguy hiểm về gan khi các mô gan dần bị thay thế bởi mô xơ và sẹo khiến chức năng gan bị suy giảm nghiêm trọng. Cổ trướng là thuật ngữ dùng để chỉ tình trạng dịch tích tụ bất thường trong khoang phúc mạc - là một khoang ảo rỗng giữa lá thành và lá tạng khiến ổ bụng phình to. Dịch cổ trướng chứa lượng lớn protein ở dạng albumin và có màu vàng nhạt.

Xơ gan cổ trướng là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan

Xơ gan cổ trướng (còn gọi là xơ gan mất bù) là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan, khi đó chức năng thải độc, dự trữ và chuyển hóa của gan đã suy giảm nghiêm trọng và khả năng phục hồi gần như là không còn. Trên thực tế, bệnh lý này chỉ được phát hiện khi sức khỏe bệnh nhân đang rất nguy kịch và có thể đã chuyển sang giai đoạn ung thư gan.

Nguyên nhân nào gây ra bệnh xơ gan cổ trướng?

Một số nguyên nhân chính gây bệnh xơ gan cổ trướng được kể đến bao gồm:

Virus gây viêm gan mãn tính

Một số chủng virus gây viêm gan bao gồm: Virus viêm gan A, B, C có khả năng phá hủy và làm xơ hóa các tế bào gan cũng như gây suy giảm chức năng gan. Người bệnh nhiễm virus viêm gan (nhất là B, C) nếu không được phát hiện sớm và điều trị tích cực sẽ dẫn đến biến chứng xơ gan, nặng hơn là xơ gan cổ trướng và thậm chí cả ung thư gan.

Nhiễm trùng huyết

Nhiễm trùng huyết kéo dài không những làm suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể mà còn ảnh hưởng lớn đến chức năng gan và là nguyên nhân đến xơ gan cổ chướng.

Uống nhiều bia rượu

Uống nhiều thức uống có cồn (rượu, bia…) là nguyên nhân phổ biến hàng đầu gây nên các bệnh lý về gan, nhất là xơ gan cổ chướng. Các thức uống gây hại này khiến gan phải hoạt động quá tải để lọc ethanol, chất độc lâu ngày tích tụ làm giảm chức năng gan, gây xơ gan.

Uống nhiều bia rượu là nguyên nhân khá phổ biến gây ra xơ gan cổ trướng

Nhiễm hóa chất độc hại

Người bị nhiễm một số hóa chất độc hại như: Asen, thạch tín… làm gan bị quá tải, chức năng giải độc ở gan suy giảm, dẫn đến xơ gan. Người mắc xơ gan do nguyên nhân này nếu đã chuyển sang giai đoạn xơ gan cổ trướng thường có nguy cơ gây tử vong cao do bệnh tiến triển xấu rất nhanh.

Triệu chứng bệnh xơ gan cổ trướng

Xơ gan cổ trướng khiến gan không thể thực hiện các vai trò của gan với cơ thể. Bệnh tình phát hiện ở giai đoạn cuối nên diễn biến phức tạp theo chiều hướng xấu và xuất hiện các dấu hiệu rõ rệt như:

Xuất huyết nội tạng

Xuất huyết nội tạng là triệu chứng phổ biến của xơ gan cổ trướng gây hiện tượng nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen. Nguyên nhân là do huyết áp tại các tĩnh mạch ở cửa gan tăng cao, dẫn đến tĩnh mạch ruột, dạ dày chịu áp lực, giãn ra, phồng lên và vỡ ra gây xuất huyết.

Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn

Người bệnh xơ gan cổ chướng còn có các biểu hiện như: Thiếu máu, giảm cân bất thường, chán ăn, mệt mỏi chỉ muốn nằm một chỗ, sắc mặt kém, da sạm khô... Ngoài ra, có thể bị sốt nhẹ do gan mất chức năng giải độc, giảm sức đề kháng và dễ dàng bị virus, vi khuẩn khác tấn công.

Bụng trướng - cổ trướng

Một triệu chứng điển hình khác của bệnh xơ gan cổ trướng chính là bụng trướng - cổ trướng gây cho người bệnh cảm giác khó chịu, đau đớn. Đây là tình trạng bụng bị ứ dịch, khiến bụng của bệnh nhân ngày càng phình to ra, da bụng căng, dễ nhận thấy các mạch máu nổi lên dưới da bụng.

Bụng trướng - cổ trướng là biểu hiện điển hình của căn bệnh này

Ngoài ra, xơ gan cổ trướng thời kì cuối còn xuất hiện các triệu chứng khác như: Vàng da và mắt, nước tiểu vàng đậm, rụng tóc, thay đổi ở mạch máu ở da và xung quanh rốn, dễ thâm tím và chảy máu, tiêu chảy không khỏi, bệnh trĩ, choáng váng và hôn mê.

Biến chứng của bệnh xơ gan cổ trướng

Xơ gan cổ trướng có thể gây ra một số các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến khả năng đề kháng và sức khỏe của người bệnh. Bao gồm:

• Ung thư gan;
• Suy giảm chức năng thận;
• Vi khuẩn tự phát gây viêm phúc mạc tiên phát;
• Cổ trướng nhiều kháng trị;
• Chảy máu do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản hay dạ dày;
• Gặp hội chứng gan thận;
• Bệnh não gan.

Chẩn đoán, điều trị bệnh xơ gan cổ trướng

Chẩn đoán

Ngoài việc chẩn đoán xơ gan cổ trướng thông qua điều tra tiền sử bệnh, khám lâm sàng bác sĩ còn có thể chỉ định thêm các phương pháp khác như:

• Lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm máu;
• Siêu âm, chụp CT, MRI để chẩn đoán hình ảnh chính xác tình trạng bệnh;
• Tiến hành kỹ thuật sinh thiết gan để sàng lọc bệnh lý chính xác nhất, xác định nguyên nhân gây xơ gan do đâu và bệnh tình đang ở giai đoạn nào.

Điều trị bệnh xơ gan cổ trướng

Tùy thuộc theo sức khỏe và tình trạng của người bệnh xơ gan cổ trướng bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau gồm:

• Chọc tháo dịch cổ trướng: Để giảm đau đớn, khó chịu cho người bệnh bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chọc hút dịch trong trường hợp dịch cổ trướng nhiều.
• Dùng thuốc lợi tiểu: Thuốc lợi tiểu có tác dụng tăng sự đào thải nước và muối ở thận. Nhờ đó làm giảm lượng nước ở các không gian bào cũng như nước trong hệ thống tuần hoàn.
• Ghép gan: Các bác sĩ có thể chỉ định cấy ghép gan nếu tổn thương gan tiến triển dẫn đến suy gan. Tuy nhiên, cần cân nhắc vì phương pháp này rất tốn kém chi phí, nguồn hiến tạng rất hiếm và không thể biết sau khi ghép gan cơ thể có thích ứng hay không.

Tùy thuộc vào tình trạng xơ gan cổ trướng mà bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp điều trị

Xơ gan cổ trướng là một biến chứng của xơ gan gây mệt mỏi, đau đớn cho người bệnh, thậm chí có nguy cơ tử vong cao nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Để không bỏ lỡ thời điểm trị liệu tốt nhất, người bệnh cần gặp bác sĩ khi thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường. Đồng thời, có thói quen sinh hoạt phù hợp để hạn chế tiến triển của bệnh.

Xem thêm: 

• Mắc bệnh xơ gan giai đoạn 2 có chữa được không?
• Bệnh xơ gan sống được bao lâu và 7 cách phòng ngừa
• Bệnh xơ gan có mấy giai đoạn? Cách phòng tránh

Minh QA

Nguồn tham khảo: Hellobacsi.com