Cổ trướng là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Cổ trướng là sự tích tụ dịch trong ổ bụng. Tình trạng này thường xảy ra ở những người bị xơ gan. Phúc mạc là lớp mô bao phủ các cơ quan nội tạng như dạ dày, ruột, gan và thận. Phúc mạc có hai lớp, cổ trướng xảy ra khi dịch tích tụ giữa hai lớp này.

Những dấu hiệu và triệu chứng của cổ trướng

Triệu chứng chính của cổ trướng là bụng phình to và tăng cân nhanh. Các triệu chứng khác bao gồm:

• Sưng ở mắt cá chân, sưng bụng;
• Tăng cân rất nhanh;
• Cảm giác cơ thể nặng nề;
• Đau tức ngực;
• Hụt hơi;
• Các vấn đề về tiêu hóa, chẳng hạn như đầy hơi, đau bụng, chán ăn, khó tiêu và táo bón;
• Đau lưng;
• Khó ngồi;
• Mệt mỏi.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh cổ trướng

Tỷ lệ sống sót sau 5 năm kể từ khi được chẩn đoán cổ trướng là khoảng 30% đến 40%. Cổ trướng có thể dẫn đến:

• Các vấn đề về bụng: Dịch ổ bụng tích tụ nhiều có thể dẫn đến đau, khó chịu và khó thở. Những triệu chứng này có thể gây chán ăn, mệt mỏi và giảm tập trung khi thực hiện các hoạt động hàng ngày.
• Nhiễm trùng: Dịch ổ bụng có thể bị nhiễm trùng, gọi là viêm phúc mạc do vi khuẩn tự phát. Triệu chứng là bị sốt và đau bụng. Liên hệ với bác sĩ hoặc cơ sở y tế nếu bị cổ trướng kèm các dấu hiệu như sốt và đau bụng dữ dội. Phương pháp điều trị là dùng kháng sinh tiêm tĩnh mạch và có thể điều trị bằng kháng sinh lâu dài để ngăn ngừa nhiễm trùng quay trở lại.
• Tràn dịch màng phổi ở gan, hoặc dịch trong phổi: Dịch bụng sẽ tràn qua phổi, thường ở phổi bên phải. Bệnh nhân có thể bị khó thở, ho, khó chịu ở ngực và thiếu oxy máu. Bạn có thể cần chọc dịch lồng ngực để loại bỏ chất lỏng.
• Thoát vị liên quan đến cổ trướng: Sự gia tăng áp lực ổ bụng có thể dẫn đến thoát vị, đặc biệt là thoát vị rốn và bẹn.
• Suy thận: Nếu xơ gan nặng hơn có thể dẫn đến suy thận (hội chứng gan thận).

Cổ trướng là dấu hiệu của tổn thương gan. Nếu không được điều trị, nó có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng. Nhưng với cách điều trị thích hợp và thay đổi chế độ ăn uống, bệnh nhân có thể kiểm soát cổ trướng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Xơ gan thường là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng cổ trướng. Khi bị xơ gan, gan không thể hoạt động như bình thường (gọi là suy giảm chức năng gan), bên cạnh đó kết hợp với tình trạng tăng áp lực tĩnh mạch cửa nên gây ra cổ trướng. Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác như:

• Nghiện rượu nặng (lý do phổ biến dẫn đến xơ gan);
• Viêm gan C, B mạn tính;
• Lạm dụng rượu trong nhiều năm;
• Bệnh gan nhiễm mỡ (viêm gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc NASH);
• Máu đông trong tĩnh mạch gan (huyết khối tĩnh mạch cửa);
• Suy tim sung huyết;
• Viêm tụy;
• Dày và sẹo ở lớp vỏ giống như túi của tim (viêm màng ngoài tim);
• Lọc thận;
• Một số bệnh ung thư có thể gây ra tình trạng này, ví dụ ung thư gan. Cổ trướng do ung thư thường xảy ra nhất với bệnh ung thư tiến triển hoặc tái phát.