Bệnh tâm thần có di truyền không? Các hội chứng tâm thần phổ biến nhất

Bệnh tâm thần được hiểu là căn bệnh tâm lý không làm chủ được hành động và mất đi khả năng phát triển bình thường, người mắc bệnh chịu nhiều ảnh hưởng về tâm lý, cảm xúc, đặc biệt là chất lượng công việc và các mối quan hệ xã hội đều giảm sút. Vì lẽ đó mà các bậc phụ huynh đều lo lắng và không biết rằng các hội chứng bệnh tâm thần có di truyền không, nếu trong nhà đã từng có người mắc bệnh. Tất cả sẽ được giải đáp qua bài viết sau đây, mời mọi người cùng theo dõi nhé.

Các loại bệnh tâm thần thường gặp nhất

Dưới đây là một số bệnh tâm thần nhẹ đến nặng thường gặp có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi từ trẻ nhỏ đến người lớn.

Rối loạn lo âu

Người mắc chứng rối loạn lo âu thường bị rối loạn cảm xúc nói chung với các dấu hiệu như lo sợ mông lung, khó chịu, đau đầu, lo lắng đến mức vã mồ hôi, bồn chồn, đứng ngồi không yên.

Rối loạn lo âu bao gồm rối loạn lo âu cưỡng chế (OCD), rối loạn lo âu lan tỏa, lo âu hoảng loạn và lo âu xã hội.

Rối loạn cảm xúc

Rối loạn cảm xúc khi người bệnh có những cảm xúc buồn vui thất thường, có giai đoạn cảm thấy vui tột độ nhưng sau đó lại trở nên buồn bã cùng cực, đặc biệt ở một số bệnh nhân còn mắc chứng rối loạn cảm xúc theo mùa, cảm thấy vui vẻ vào mùa xuân, hạ, ngược lại sẽ khó chịu, cáu gắt vào mùa thu, đông.

Các chứng rối loạn cảm xúc phổ biến nhất là rối loạn lưỡng cực, trầm cảm, rối loạn cảm xúc cyclothymic (theo chu kỳ),…

Rối loạn tâm thần

Rối loạn tâm thần làm cho người bệnh có những suy nghĩ, nhận thức lệch lạc, dấu hiệu rõ rệt nhất là ảo tưởng và ảo giác. Ảo giác khi người bệnh có nhiều trải nghiệm không thật về không gian xung quanh, ảo tưởng khi cho rằng những suy nghĩ sai lầm mà bệnh nhân khăng khăng là đúng, điển hình nhất của rối loạn tâm thần là tâm thần phân liệt.

Rối loạn nhân cách

Người mắc bệnh rối loạn nhân cách sẽ có nhiều suy nghĩ, cảm xúc và hành động đều tách biệt với mọi người xung quanh, họ thường có những tính cách cực đoan và cứng nhắc. Tại một số thời điểm thậm chí họ còn mất đi nhận thức về bản thân, là một dạng bệnh tâm lý khá phức tạp.

Người bệnh sẽ có nhiều nhân cách khác nhau, thậm chí có đến hơn 10 nhân cách, vì thế đây là một dạng bệnh khá nghiêm trọng chúng ta không nên chủ quan vì có thể sẽ dẫn đến nhiều tình huống không lường trước được.

Bệnh tâm thần có di truyền không?

Chính vì những tác hại nghiêm trọng mà bệnh tâm thần gây ra nên ở một số gia đình có người mắc bệnh luôn mang tâm lý lo lắng liệu rằng bệnh tâm thần có di truyền sang thế hệ sau hay không?

Trước khi khoa học phát triển thì thế hệ ông bà của chúng ta vẫn luôn nghĩ rằng mắc bệnh tâm thần nghĩa là bị điên, thế nhưng hiện nay theo góc nhìn của y khoa thì các chứng rối loạn tâm thần có sự ảnh hưởng đến tâm trạng, hành vi hay suy nghĩ đều được xếp chung vào nhóm bệnh tâm thần.

Theo một nghiên cứu về các chứng tâm thần về sự ảnh hưởng của yếu tố di truyền đến nguy cơ mắc bệnh của một người, thì kết quả cho thấy các hội chứng tâm thần như: Trầm cảm, tâm thần phân liệt, rối loạn tự kỷ, rối loạn tăng động và rối loạn lưỡng cực đều có chung các gen gây ra.

Những kiểu gen này chỉ thay đổi sự vận chuyển canxi trong các hoạt động của tế bào thần kinh, vì thế mà các bệnh đều có dấu hiệu tương tự nhau, phải làm nhiều xét nghiệm mới chẩn đoán và phân biệt chính xác được.

Tuy nhiên gen không thể quyết định được bệnh tâm thần có di truyền không mà chỉ chịu ảnh hưởng nhỏ, nó còn phải kết hợp với nhiều yếu tố khác như môi trường, yếu tố di truyền ngoài gen,…

Làm sao để giảm nguy cơ di truyền từ thế hệ trước?

Mức độ nặng nhẹ của bệnh còn phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố cơ địa của từng người, do đó thay vì lo lắng bệnh tâm thần có di truyền không mà chần chừ việc sinh con, mọi người có thể tham khảo qua một số giải pháp giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh cho con dưới đây.

Chia sẻ với con trong những năm tháng đầu đời

Thời đại hiện nay trẻ em có xu hướng sử dụng thiết bị điện tử rất nhiều mà ít tham gia vào các hoạt động thể chất hoặc ngủ đủ giấc, lâu dần não bộ của bé sẽ bị kích thích bởi những ánh sáng, màu sắc từ các thiết bị này khiến trẻ hình thành nên tâm lý bạo lực, hung hăng,…

Tốt nhất các bậc phụ huynh nên dành nhiều thời gian chia sẻ, nói chuyện với con để trẻ không có cảm giác bị cô độc, bên cạnh đó cần có kế hoạch nuôi dạy con phù hợp với từng tính cách của mỗi bé, điều này sẽ giúp bé tránh được nguy cơ mắc các hội chứng tâm lý từ nhỏ.

Xây dựng thai kỳ khỏe mạnh

Trong giai đoạn mang thai, các mẹ nên bổ sung đầy đủ các khoáng chất, vitamin, đặc biệt là acid folic giúp ngăn ngừa khuyết tật ống thần kinh ở trẻ, hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử, giữ tinh thần luôn vui vẻ.

Ngoài ra cha mẹ cũng nên trò chuyện với bé ngay từ khi còn trong bụng để kích thích phát triển trí não, tăng sự gắn kết giữa bé và cha mẹ.

Chăm sóc sức khỏe tinh thần

Tập thể dục không chỉ giải tỏa căng thẳng mà còn mang lại giấc ngủ ngon và giúp điều hòa nhịp tim ổn định qua các bài tập đơn giản như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đi xe đạp,…

Học hỏi nhiều kỹ năng mới giúp bạn tràn đầy tự tin khi giao tiếp với mọi người và nâng cao chất lượng mối quan hệ xung quanh.

Chế độ ăn uống cân bằng, không bỏ bữa, ngủ đủ giấc.

Không lạm dụng các chất kích thích, ma túy sẽ là nguyên nhân chính ảnh hưởng đến thần kinh, hình thành bệnh tâm thần.

Qua các thông tin trong bài viết trên hi vọng sẽ giúp người đọc có câu trả lời rõ hơn về việc bệnh tâm thần có di truyền không, bên cạnh các hội chứng tâm thần phổ biến nhất để mọi người có cái nhìn rộng hơn về căn bệnh này, từ đó có những biện pháp ngăn ngừa hiệu quả cho chính bản thân mình và các thế hệ sau này.

Kim Ngân

Nguồn tham khảo: Tổng hợp