Bị viêm phổi có tiêm phế cầu được không? Giải đáp từ chuyên gia y tế

Như các bạn đã biết, phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) là nguyên nhân chính gây viêm phổi, viêm màng não và nhiễm trùng huyết, đặc biệt ở người có hệ miễn dịch yếu. Vaccine phế cầu giúp phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý này. Vậy bị viêm phổi có tiêm phế cầu được không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc.

Bị viêm phổi có tiêm phế cầu được không?

Bị viêm phổi có tiêm phế cầu được không? Theo khuyến cáo của các chuyên gia, nếu bạn đang bị viêm phổi cấp tính không nên tiêm vaccine phế cầu. Thay vào đó, bạn cần đợi đến khi khỏi bệnh hoàn toàn và sức khỏe ổn định mới nên tiến hành tiêm chủng. Lý do là vì khi cơ thể đang mắc bệnh cấp tính như viêm phổi, hệ miễn dịch thường suy yếu do phải tập trung chống lại tác nhân gây bệnh. Việc tiêm vaccine phế cầu trong giai đoạn này có thể dẫn đến hai vấn đề chính:

• Giảm khả năng sinh miễn dịch: Hệ miễn dịch không ở trạng thái tối ưu để tạo ra kháng thể chống lại phế cầu khuẩn, làm giảm hiệu quả bảo vệ của vaccine.
• Tăng nguy cơ phản ứng phụ: Cơ thể đang trong trạng thái suy yếu có thể dễ gặp các phản ứng không mong muốn từ nhẹ (như sốt, đau tại chỗ tiêm) đến nặng hơn (như phản ứng dị ứng).

Theo CDC Hoa Kỳ và WHO, việc tiêm vaccine nên được trì hoãn nếu bệnh nhân đang mắc các bệnh cấp tính ở mức độ vừa hoặc nặng, bao gồm cả viêm phổi. Tuy nhiên, nếu viêm phổi ở mức độ nhẹ và không kèm sốt hay triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể đánh giá để quyết định liệu có thể tiêm hay không.

Như vậy, câu trả lời cho câu hỏi bị viêm phổi có tiêm phế cầu được không sẽ dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân, với sự tư vấn từ bác sĩ điều trị.

Lý do nên tiêm vaccine phế cầu sau khi khỏi viêm phổi

Sau khi khỏi viêm phổi, việc tiêm vaccine phế cầu không chỉ an toàn mà còn rất cần thiết, đặc biệt với những nhóm nguy cơ cao. Lý do là vì, tiêm vaccine phế cầu giúp:

• Tăng cường khả năng phòng bệnh: Mặc dù đã từng bị viêm phổi, cơ thể vẫn có nguy cơ tái nhiễm, đặc biệt nếu bệnh do phế cầu khuẩn gây ra. Vaccine phế cầu (như PCV13 hoặc PPSV23) giúp kích thích hệ miễn dịch tạo kháng thể đặc hiệu, bảo vệ cơ thể khỏi các chủng phế cầu khuẩn phổ biến. Theo WHO, vaccine phế cầu có thể giảm đáng kể tỷ lệ mắc các bệnh lý liên quan đến phế cầu ở trẻ em và người lớn tuổi.
• Phòng tránh biến chứng nặng: Phế cầu khuẩn không chỉ gây viêm phổi mà còn dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm khác như: Viêm tai giữa (thường gặp ở trẻ em), viêm màng não (có tỷ lệ tử vong cao nếu không điều trị kịp thời), nhiễm trùng huyết (nhiễm khuẩn máu, đe dọa tính mạng)... Tiêm vaccine phế cầu sau khi khỏi viêm phổi giúp giảm nguy cơ mắc các biến chứng này, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu.

Các chuyên gia y tế, bao gồm cả Bộ Y tế Việt Nam, khuyến nghị ưu tiên tiêm vaccine phế cầu cho các nhóm đối tượng sau:

• Trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi.
• Người cao tuổi (trên 65 tuổi).
• Người mắc bệnh mạn tính như tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hoặc suy giảm miễn dịch.

Những người này, sau khi điều trị viêm phổi, cần được tiêm vaccine phế cầu để tăng cường bảo vệ lâu dài.

Bao lâu sau khi khỏi viêm phổi thì có thể tiêm phế cầu?

Đến đây chắc hẳn bạn đã có được câu trả lời cho câu hỏi bị viêm phổi có tiêm phế cầu được không và trẻ bị viêm phổi có tiêm phế cầu được không rồi đúng không. Vậy bao lâu sau khi khỏi viêm phổi thì có thể tiêm phế cầu?

Theo khuyến cáo từ các chuyên gia y tế, bạn nên đợi ít nhất 1 – 2 tuần sau khi khỏi viêm phổi hoàn toàn, tức là không còn triệu chứng như sốt, ho, khó thở hoặc dấu hiệu viêm nhiễm. Thời gian này cho phép cơ thể phục hồi, hệ miễn dịch trở lại trạng thái ổn định, sẵn sàng đáp ứng với vaccine.
Tuy nhiên, thời điểm tiêm vaccine phế cầu có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng người, chẳng hạn như:

• Trẻ nhỏ: Trẻ em thường hồi phục nhanh hơn nhưng cần được bác sĩ kiểm tra để đảm bảo không còn viêm nhiễm tiềm ẩn.
• Người cao tuổi hoặc có bệnh nền: Những người này có thể cần thời gian hồi phục lâu hơn, đặc biệt nếu mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường, suy tim hoặc bệnh phổi.
• Người suy giảm miễn dịch: Cần đánh giá kỹ lưỡng hơn vì hệ miễn dịch yếu có thể ảnh hưởng đến hiệu quả vaccine.

Bác sĩ là người đưa ra quyết định cuối cùng về thời điểm tiêm vaccine phế cầu. Trước khi tiêm, bác sĩ sẽ:

• Đánh giá tình trạng hồi phục của bệnh nhân thông qua khám lâm sàng và các xét nghiệm cần thiết (nếu có).
• Xem xét tiền sử bệnh lý, dị ứng và các loại thuốc đang sử dụng.
• Tư vấn lịch tiêm chủng phù hợp, đặc biệt nếu bệnh nhân cần tiêm các vaccine khác.

Những trường hợp cần hoãn hoặc chống chỉ định tiêm vaccine phế cầu

Không phải ai cũng có thể tiêm vaccine phế cầu ngay lập tức. Cụ thể:

• Chống chỉ định tạm thời bao gồm đối tượng đang mắc bệnh cấp tính như sốt cao, viêm phổi hoặc nhiễm trùng khác; người mới hồi phục sau viêm phổi nhưng sức khỏe còn yếu, chưa ổn định hoàn toàn.
• Chống chỉ định tuyệt đối trong trường hợp dị ứng nặng với bất kỳ thành phần nào của vaccine phế cầu; có tiền sử sốc phản vệ sau khi tiêm vaccine phế cầu hoặc các vaccine tương tự.
• Trường hợp đặc biệt cần đánh giá kỹ bao gồm người suy giảm miễn dịch (như bệnh nhân HIV, đang điều trị ung thư hoặc ghép tạng), người đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch (như corticoid liều cao), phụ nữ mang thai.

Bị viêm phổi có tiêm phế cầu được không? Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và thời điểm tiêm. Theo CDC và WHO, người đang bị viêm phổi cấp tính nên hoãn tiêm vaccine phế cầu đến khi khỏi bệnh, thường sau 1 – 2 tuần. Sau khi hồi phục, tiêm chủng là cần thiết để bảo vệ trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh nền. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo tiêm chủng an toàn và hiệu quả. Cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi bài viết sức khỏe hôm nay của Nhà thuốc Long Châu.