Các biến chứng thường gặp của thận đa nang

Thận đa nang là một loại tổn thương của cơ quan thận, do sự hình thành của các nang chứa dịch trong nhu mô của thận. Những nang này thường mang tính chất lành tính, nhưng vẫn có thể gây ra tổn thương cho thận và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như suy thận và ung thư thận. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu thêm về các biến chứng thường gặp của thận đa nang qua bài viết dưới đây nhé!

Nguyên nhân gây thận đa nang

Sự hình thành và phát triển của các nang thận có thể phụ thuộc vào yếu tố gen, môi trường hoặc cả hai yếu tố đồng thời. Có ba cơ chế chính để giải thích sự hình thành của các nang thận:

• Tắc nghẽn trong lòng ống thận: Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã sử dụng chất chống oxy hóa để gây ra bệnh thận đa nang. Kết quả cho thấy các tế bào trong thành ống góp của thận tăng sinh, tạo thành các polyp dọc theo ống góp. Sự tắc nghẽn của ống thận bởi các polyp này là một trong những nguyên nhân chính gây ra các triệu chứng của bệnh thận đa nang.
• Tăng sinh tế bào biểu mô ống thận: Các nang thận có thể phát triển khi số lượng tế bào biểu mô tăng mạnh ở những đoạn ống thận bị giãn tạo thành.
• Biến đổi màng nền của ống thận: Trong trường hợp bệnh thận đa nang di truyền theo gen thân trội, thành phần màng nền của ống thận có thể bị biến đổi. Sự thay đổi này có thể liên quan đến việc thiếu hụt kiểm soát hoặc hệ thống vận chuyển gen tổng hợp màng nền dẫn đến sự hình thành của các nang thận.

Triệu chứng của thận đa nang

Thông thường các nang trong thận tiến triển một cách âm thầm, không được phát hiện cho đến khi xuất hiện các biến chứng khác như suy thận, tăng huyết áp và các vấn đề khác. Một số trường hợp có thể được phát hiện ngẫu nhiên thông qua siêu âm bụng.

Các triệu chứng của bệnh thận đa nang thường xuất hiện phổ biến hơn trong những năm sau đó và làm cho nhiều người nhầm lẫn với các bệnh phổ biến khác.

Biểu hiện của bệnh thận đa nang bao gồm tăng huyết áp, đau bên hông hoặc sau lưng, nhức đầu, mệt mỏi, tiểu nhiều hoặc tiểu có máu, cũng tương tự như sỏi thận, nhiễm trùng đường tiết niệu và suy thận. Bệnh thường được phát hiện ở độ tuổi trung niên trở lên.

Một số dấu hiệu để nhận biết bệnh thận đa nang bao gồm:

• Thay đổi kích thước thận: Thận có thể trở nên biến dạng và kích thước tăng lên do sự phát triển của các nang. Trọng lượng mỗi thận có thể đạt từ 7 đến 8kg.
• Đau ở hông lưng hoặc bụng: Khoảng 20 - 30% số bệnh nhân thận đa nang có thể gặp các triệu chứng đau ở vùng bụng hoặc hông lưng. Cơn đau này có thể tăng theo độ tuổi và kích thước của nang. Trong trường hợp đau cấp tính, có thể có máu trong nang hoặc tắc nghẽn đường tiết niệu bởi máu hoặc sỏi, cũng có thể gây nhiễm khuẩn nang. Người bệnh thận đa nang cũng có thể xuất hiện sốt nếu nang bị nhiễm khuẩn.
• Đau ở hạ sườn phải: Bệnh nhân thận đa nang có thể cảm thấy đau ở hạ sườn phải do kích thước của nang tăng lên.
• Đái ra máu đại thể: Khoảng 15 - 20% bệnh nhân thận đa nang có thể đái ra máu đại thể. Điều này có thể xảy ra sau các chấn thương hoặc tự phát, ngay cả sau các chấn thương nhẹ. Khi kích thước của thận tăng lên, tỷ lệ bệnh nhân đái ra máu đại thể cũng tăng lên. Đối với các thận có đường kích thước dọc dưới 15cm, tỷ lệ bệnh nhân đái ra máu đại thể là khoảng 14%. Tuy nhiên, đối với các thận có đường kích thước dọc trên 15cm, tỷ lệ này tăng lên đáng kể lên đến 43%.

Các biến chứng thường gặp của thận đa nang

Bệnh thận đa nang gây ra nhiều biến chứng khác nhau, vì vậy việc theo dõi và đánh giá nguy cơ biến chứng của bệnh nhân là một mục tiêu quan trọng trong quá trình điều trị. Các biến chứng thường gặp nhất bao gồm:

Tăng huyết áp thứ phát

Biến chứng phổ biến nhất của bệnh thận đa nang là tăng huyết áp thứ phát. Tình trạng huyết áp không được kiểm soát tốt có thể gây ra tổn thương trực tiếp lên thận và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, cũng như các biến chứng liên quan đến tăng huyết áp và đột quỵ.

Suy thận

Tình trạng suy giảm toàn bộ chức năng của thận liên quan đến tổn thương về số lượng và chất lượng của nephron là biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh thận đa nang. Nguy cơ mắc suy thận tăng lên đến 50% ở những bệnh nhân thận đa nang trên 60 tuổi và vượt qua con số 75% ở độ tuổi trên 70. Đặc biệt, nguy cơ này cao hơn khi bệnh nhân có biến chứng từ tăng huyết áp không kiểm soát tốt, hoặc các triệu chứng như đái máu và tiểu đạm.

Suy giảm chức năng lọc máu

Bệnh thận đa nang gây ra sự giảm dần chức năng lọc máu, từ việc loại bỏ chất gây hại đến duy trì cân bằng nước và điện giải. Khi các nang thận phát triển lớn dần, áp lực của chúng có thể ảnh hưởng đến các vùng thận còn lại. Hiện tượng sẹo hóa và tăng huyết áp có thể xảy ra đồng thời và gây ra sự cản trở đến chức năng của thận. Trong giai đoạn muộn của suy thận, bệnh nhân có thể phải chịu đựng sự đau đớn của việc chạy thận hoặc cần phải tiến hành ghép thận để duy trì sự sống.

Các biến chứng trong thai kỳ

Mặc dù thận đa nang là một căn bệnh phổ biến, đa số bệnh nhân vẫn có thể có thai và sinh nở tự nhiên. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên quan giữa thận đa nang và tăng nguy cơ tiền sản giật. Sự tiền sản giật có thể đe dọa mạng sống của cả thai nhi và người mẹ. Do đó, việc kiểm soát huyết áp và các yếu tố nguy cơ trong suốt thời kỳ mang thai là cực kỳ quan trọng.

Hình thành các nang gan

Các u nang không chỉ phát triển ở thận mà còn có thể xuất hiện ở gan, đặc biệt là ở những người lớn tuổi. Dữ liệu dịch tễ học cho thấy phụ nữ có tỷ lệ mắc u nang gan cao hơn và thường có kích thước lớn hơn so với nam giới.

Phình động mạch não

Phình động mạch là hiện tượng mạch máu giãn rộng bất thường, thường là kết quả của áp lực máu cao. Trong trường hợp phình động mạch não, có thể xảy ra vỡ gây ra xuất huyết vào não. Nhóm tuổi nguy cơ của biến chứng này thường là dưới 50 tuổi. Nguy cơ cao hơn thường được ghi nhận ở nhóm bệnh nhân có tiền sử gia đình về bệnh lý phình động mạch hoặc không kiểm soát được tình trạng tăng huyết áp.

Bất thường van tim

Khoảng 25% bệnh nhân mắc bệnh thận đa nang tiến triển thành biến chứng sa van hai lá. Trong tình trạng này, van hai lá bị sa và không đóng kín, dẫn đến luồng máu trào ngược từ tâm thất lên tâm nhĩ khiến bất thường trong quá trình lưu thông máu.

Ngoài những biến chứng đã đề cập, bệnh thận đa nang còn có thể gây ra các biến chứng tại đại tràng. Hai biến chứng phổ biến nhất ở đại tràng là thoát vị đại tràng và túi thừa đại tràng. Vì vậy, khi phát hiện mắc bệnh, quan trọng là bạn nên đến các trung tâm y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Bệnh thận đa nang là một bệnh di truyền, dần dần gây mất chức năng của thận và phát triển các biến chứng theo thời gian. Do đó, quan trọng là bệnh nhân cần được giải thích một cách rõ ràng về tình trạng bệnh của mình, từ đó có thể tuân thủ chế độ theo dõi và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ. Ngoài ra, việc duy trì một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân đối (giảm muối, tăng cường thực phẩm giàu dinh dưỡng), thực hiện tập thể dục đều đặn và duy trì lượng nước cân đối cũng rất quan trọng để giảm thiểu các biến chứng của bệnh và kéo dài thời gian mà thận còn hoạt động bình thường.

Xem thêm:

• Điều trị thận đa nang tự phát như thế nào?
• Tìm hiểu về các giai đoạn của bệnh thận đa nang tự phát