Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Nhiều người không biết rằng một số thói quen hàng ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. Hãy cùng tìm hiểu thói quen xấu gây ung thư vú để bảo vệ sức khỏe của chính mình.
Bệnh ung thư vú là nỗi ám ảnh của nhiều phụ nữ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, ít ai biết rằng một số thói quen tưởng chừng như vô hại lại có thể là nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này. Việc nhận biết và thay đổi những thói quen xấu gây ung thư vú là phương pháp phòng ngừa ung thư vú quan trọng.
Ung thư vú là một trong những căn bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Theo thống kê, cứ 8 phụ nữ thì có 1 người có nguy cơ mắc phải căn bệnh quái ác này ở một thời điểm nào đó trong đời. Không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất, ung thư vú còn để lại những ảnh hưởng tâm lý lâu dài, làm mất đi sự tự tin và niềm vui sống của người bệnh.
Ung thư vú có thể lan rộng đến các bộ phận khác của cơ thể như xương, phổi, gan và não, gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Ngay cả sau khi điều trị thành công, ung thư vú vẫn có thể tái phát. Theo Globocan 2020, ung thư vú là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ trên thế giới, với khoảng 685.000 ca tử vong mỗi năm. Tại Việt Nam, ung thư vú cũng là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai sau ung thư phổi, với khoảng 9.000 ca tử vong mỗi năm.
Theo nghiên cứu của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, lối sống không lành mạnh có thể làm làm tăng 30% nguy cơ mắc ung thư vú. Tuy nhiên, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, bằng cách thay đổi một số thói quen xấu trong lối sống, chúng ta có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ mắc phải căn bệnh này.
Có những thói quen gây ung thư mà chúng ta không hề hay biết. Vậy đâu là thói quen xấu gây ung thư vú mà chúng ta cần tránh?
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), chế độ ăn uống giàu chất béo bão hòa và đường tinh luyện làm tăng nguy cơ béo phì. Mô mỡ thừa trong cơ thể người béo phì có khả năng sản xuất estrogen, một loại hormone sinh dục nữ. Nồng độ estrogen cao kéo dài có thể kích thích sự tăng trưởng và phát triển của các tế bào ung thư vú.
Nghiên cứu trên The American Journal of Clinical Nutrition cho thấy, phụ nữ tiêu thụ nhiều đường tinh luyện có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn 23% so với những người tiêu thụ ít đường tinh luyện. Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ uống có đường cũng làm tăng nồng độ estrogen - hormone thúc đẩy sự phát triển của tế bào ung thư vú. Nghiên cứu năm 2020 trên tạp chí The Lancet cũng chỉ ra mối liên hệ giữa việc uống rượu và nguy cơ ung thư vú, nhất là ở phụ nữ trong độ tuổi tiền mãn kinh.
Lười vận động cũng là một thói quen xấu gây ung thư vú. Nghiên cứu của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy, những phụ nữ ít vận động có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn 1,4 lần so với người năng động. Một nghiên cứu trên JAMA Internal Medicine cho thấy, phụ nữ sau mãn kinh ít vận động có nguy cơ mắc ung thư vú xâm lấn cao hơn 25% so với những phụ nữ năng động.
Điều này được lý giải như sau: Ít vận động làm tăng nguy cơ thừa cân béo phì và làm tăng nguy cơ ung thư vú như đã nói đến ở trên. Lười vận động cũng làm suy yếu hệ miễn dịch, tăng nguy cơ viêm mạn tính, tạo điều kiện cho sự phát triển của các tế bào ung thư.
Thức khuya và stress kéo dài được xem là những yếu tố nguy cơ tiềm ẩn của ung thư vú. Thức khuya làm giảm sản xuất melatonin - một hormone có tác dụng điều hòa chu kỳ giấc ngủ và ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. Khi mức melatonin càng giảm thì nguy cơ ung thư vú càng tăng. Một nghiên cứu trên International Journal of Cancer năm 2018 cho thấy, phụ nữ làm việc ca đêm có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn 14% so với người làm việc ban ngày.
Stress kéo dài làm cơ thể tăng tiết cortisol - một loại hormone gây căng thẳng. Cortisol cao làm suy yếu hệ miễn dịch, giảm khả năng chống lại sự phát triển của tế bào ung thư và thúc đẩy sự hình thành khối u. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thức khuya và stress có thể gây ra những thay đổi trong biểu hiện gen, ảnh hưởng đến quá trình phân chia và chết tế bào. Những thay đổi này có thể làm tăng nguy cơ đột biến gen, dẫn đến sự hình thành tế bào ung thư.
Hút thuốc là một thói quen xấu gây ung thư vú mà nữ giới cần từ bỏ sớm. Khói thuốc chứa hơn 7.000 hợp chất hóa học, trong đó có 250 hóa chất độc hại, và có ít nhất 69 hóa chất được xác định là chất gây ung thư. Hút thuốc sẽ làm tăng nguy cơ phát triển ung thư ở hơn 10 bộ phận của cơ thể, trong đó có tuyến vú. Nghiên cứu trên Journal of the National Cancer Institute chỉ ra rằng, phụ nữ hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn 24% so với những người không hút thuốc.
Chủ động thay đổi lối sống chính là “liều vắc xin” hiệu quả nhất để phòng ngừa ung thư vú. Theo khuyến cáo của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, một chế độ ăn uống giàu rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt không chỉ cung cấp đầy đủ vitamin, khoáng chất mà còn cung cấp cho cơ thể nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương và giảm nguy cơ ung thư.
Việc duy trì cân nặng hợp lý cũng đóng vai trò quan trọng. Một nghiên cứu trên JAMA Oncology năm 2023 cho thấy, giảm cân 5% ở phụ nữ sau mãn kinh có thể giúp giảm 12% nguy cơ ung thư vú. Tập thể dục đều đặn không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn tăng cường hệ miễn dịch, giảm stress và là thói quen hằng ngày làm giảm nguy cơ mắc ung thư vú. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị người trưởng thành nên tập thể dục cường độ trung bình ít nhất 150 phút mỗi tuần hoặc cường độ mạnh 75 phút mỗi tuần.
Hạn chế rượu bia, nói không với thuốc lá và học cách quản lý stress cũng là những biện pháp không thể thiếu để nữ giới bảo vệ sức khỏe của chính mình. Bên cạnh đó, việc khám sức khỏe định kỳ và tầm soát ung thư vú cũng giúp phát hiện sớm triệu chứng ung thư vú, giúp điều trị bệnh dễ dàng và hiệu quả hơn.
Ung thư vú là một trong những loại ung thư phổ biến, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe nữ giới. Điều đáng nói là nhiều phụ nữ vẫn duy trì các thói quen xấu gây ung thư vú. Hy vọng bài viết này sẽ giúp người đọc nâng cao nhận thức về ung thư vú và biết cách xây dựng lối sống lành mạnh để bảo vệ chính mình khỏi căn bệnh quái ác này.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Thảo Nguyên
Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.