Cách điều trị sốt thương hàn ở người lớn: Phác đồ điều trị và cách phòng ngừa

Sốt thương hàn là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng do vi khuẩn gây ra, có khả năng lan rộng trong cơ thể và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm và thậm chí tử vong. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về nguyên nhân và triệu chứng của bệnh, giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này. Cách điều trị sốt thương hàn ở người lớn sẽ là vấn đề được đề cập trong bài viết sau đây.

Tổng quan về bệnh sốt thương hàn

Bệnh thương hàn hay còn gọi là sốt thương hàn, là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Salmonella Typhimurium gây ra, chủ yếu tồn tại trong ruột và máu của con người. Thời gian ủ bệnh của bệnh thường dao động từ 8 đến 14 ngày, tùy thuộc vào lượng vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.

Sốt thương hàn là một bệnh truyền nhiễm cấp tính có khả năng lây lan nhanh chóng qua tiếp xúc gần với người mang mầm bệnh hoặc qua thực phẩm và nguồn nước không đảm bảo vệ sinh. Bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến việc nhận biết trở nên khó khăn. Trong những trường hợp nặng, bệnh nhân có thể gặp phải các triệu chứng như mệt mỏi, sốt cao kéo dài, chán ăn, đau đầu, nôn khan, táo bón hoặc tiêu chảy. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như thủng ruột, loét thanh mạc, thậm chí là tử vong.

Các dấu hiệu của bệnh thương hàn bạn cần biết

Sốt thương hàn thường xảy ra ở những khu vực có điều kiện vệ sinh kém. Việc tiêu thụ thực phẩm bị nhiễm bẩn hoặc tiếp xúc với chất thải của người bệnh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Dưới đây là các triệu chứng lâm sàng phổ biến cũng như triệu chứng theo từng giai đoạn của bệnh mà bạn cần lưu ý:

Triệu chứng lâm sàng phổ biến

Triệu chứng của sốt thương hàn thường bắt đầu xuất hiện từ 1 đến 2 tuần sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh, bao gồm:

Triệu chứng toàn thân:

Khởi phát:

Bệnh thường khởi đầu với các triệu chứng như đau cơ, sốt, mệt mỏi và táo bón. Khi tình trạng bệnh nặng hơn, bệnh nhân có thể gặp phải đau bụng, tiêu chảy và phát ban, kèm theo các biểu hiện sau:

• Sốt cao: Sốt khởi phát đột ngột, có thể lên tới 39 - 40 độ C. Sốt kéo dài thường đi kèm với nhịp tim chậm và cảm giác kiệt sức.
• Đau nhức cơ: Triệu chứng này thường xuất hiện vào đầu tuần của bệnh và là một dấu hiệu khá phổ biến.
• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi, uể oải xảy ra phổ biến, nhưng không đặc hiệu. Nhiều bệnh nhân có thể phải nằm trên giường suốt cả ngày.

Triệu chứng hô hấp: Bệnh nhân sốt thương hàn có thể xuất hiện ho khan và trong một số trường hợp, triệu chứng này có thể tiến triển thành viêm phổi.

Triệu chứng tiêu hóa: Ở giai đoạn nặng hơn, người bệnh có thể cảm thấy chán ăn, chướng bụng và rối loạn tiêu hóa. Một số bệnh nhân có thể đi đại tiện ra máu. Thêm vào đó, triệu chứng táo bón, đau bụng âm ỉ và tiêu chảy cũng có thể xuất hiện.

Biểu hiện trên da: Trong một số trường hợp, người mắc sốt thương hàn có thể phát ban trên da, thường xuất hiện ở vùng ngực và bụng. Kèm theo đó, bệnh nhân có thể bị vàng mắt, vàng da, nước tiểu sẫm màu và phân nhạt màu hơn bình thường.

Triệu chứng theo các giai đoạn của bệnh thương hàn

Bệnh thương hàn diễn ra qua nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn có những triệu chứng đặc trưng:

Giai đoạn ủ bệnh:

• Thời gian: Giai đoạn này kéo dài từ 7 đến 15 ngày.
• Triệu chứng: Trong thời gian này, người bệnh thường không có triệu chứng rõ rệt.

Giai đoạn khởi phát:

• Thời gian: Diễn ra trong khoảng 1 tuần.
• Triệu chứng: Người bệnh bắt đầu có dấu hiệu sốt tăng dần, nhiệt độ có thể lên tới 39 - 41 độ C, kèm theo nhức đầu, mệt mỏi, ăn ngủ kém và ù tai.

Giai đoạn toàn phát:

• Thời gian: Kéo dài khoảng 2 tuần.
• Triệu chứng: Ở giai đoạn này, bệnh nhân thường sốt liên tục (39 - 40 độ C), đồng thời xuất hiện nhức đầu, ù tai, tay run và mất ngủ. Ngoài ra, có thể xuất hiện các nốt đào ban nhỏ (2 - 3 mm) ở vùng bụng, ngực và mạn sườn, cùng với tình trạng tiêu hóa kém.

Giai đoạn lui bệnh

• Thời gian: Thường kéo dài trong khoảng 1 tuần.
• Triệu chứng: Nhiệt độ cơ thể của bệnh nhân dao động mạnh trước khi giảm dần. Người bệnh cảm thấy đỡ mệt hơn và cải thiện khả năng ăn uống cũng như giấc ngủ.

Việc theo dõi triệu chứng qua các giai đoạn này là rất quan trọng để phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh thương hàn.

Cách điều trị sốt thương hàn ở người lớn

Sau khi xác định chẩn đoán, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân. Dưới đây là hai cách chữa trị phổ biến:

Liệu pháp kháng sinh

• Kháng sinh chính: Nhóm Fluoroquinolon, bao gồm Ofloxacin (10- 15 mg/kg/ngày) và Ciprofloxacin (15 mg/kg/ngày). Thời gian điều trị thường kéo dài khoảng 1 tuần, nhưng có thể lên tới 2 tuần trong trường hợp có biến chứng hoặc khi vi khuẩn kháng thuốc. Trong các trường hợp nặng, nên sử dụng kháng sinh qua đường tĩnh mạch.
• Kháng sinh thay thế: Sử dụng Cephalosporin thế hệ III (Ceftriaxone, Cefoperazone, Cefixim) trong 10 - 14 ngày, hoặc Azithromycin trong 5 - 7 ngày.
• Đối với người lành mang trùng: Cần thực hiện siêu âm ổ bụng hoặc chụp đường mật cản quang để kiểm tra sỏi túi mật. Nếu có sỏi, điều trị có thể bao gồm Amoxicillin (3 - 6 g/ngày trong 6 tuần) hoặc Ciprofloxacin (1g/ngày trong 4 tuần). Nếu không hiệu quả, có thể cần cắt túi mật.

Điều trị hỗ trợ và xử lý biến chứng

Khi bệnh nhân gặp phải các biến chứng nghiêm trọng, có thể áp dụng các phương pháp hỗ trợ sau:

• Sử dụng Corticoid: Dexamethasone được dùng trong 30 phút đầu tiên với liều 3 mg/kg qua đường tĩnh mạch, sau đó giảm xuống 1 mg/kg mỗi 6 giờ cho 8 lần. Không nên sử dụng Dexamethasone quá 48 giờ để tránh tái phát bệnh.
• Hạ sốt bằng Paracetamol: Dùng liều 10 - 15 mg/kg khi sốt từ 38,5 độ C trở lên, kèm theo các biện pháp hạ nhiệt như mặc quần áo thoáng mát và uống nhiều nước.
• Theo dõi tình trạng chảy máu: Nếu có biến chứng xuất huyết tiêu hóa, cần theo dõi sát sao và có thể cần truyền máu.
• Can thiệp ngoại khoa: Trong trường hợp biến chứng như thủng ruột, cần thực hiện khâu lỗ thủng và rửa sạch ổ bụng.

Cách phòng ngừa sốt thương hàn

Để phòng ngừa sốt thương hàn, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

Vệ sinh cá nhân và môi trường:

• Rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm: Ăn chín, uống sôi.
• Sử dụng nhà vệ sinh hợp vệ sinh và xử lý phân, rác đúng cách.

Bảo vệ nguồn nước:

• Sử dụng nước sạch để uống và nấu ăn.
• Tránh sử dụng nước từ nguồn không đảm bảo vệ sinh.

Tiêm phòng: Tiêm vắc xin phòng ngừa sốt thương hàn, đặc biệt là cho những người sống hoặc đi du lịch đến vùng có dịch.

Giáo dục và tuyên truyền: Nâng cao nhận thức về vệ sinh cá nhân và an toàn thực phẩm thông qua các kênh truyền thông.

Trên đây là những thông tin Nhà thuốc Long Châu đã tổng hợp về bệnh thương hàn cũng như cách điều trị sốt thương hàn ở người lớn. Để đảm bảo an toàn và điều trị hiệu quả, bệnh nhân cần thăm khám và nhận chỉ định từ bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc và sử dụng mà không có sự hướng dẫn từ chuyên gia y tế.