Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà đơn giản, ai cũng có thể áp dụng

Ung thư phổi là một trong những bệnh ung thư nguy hiểm nhất, nhưng lại thường âm thầm tiến triển trong giai đoạn đầu. Nhiều người chỉ phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, khiến việc điều trị trở nên khó khăn và tốn kém. Vậy có cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà không? Và cụ thể cách kiểm tra thế nào, bạn hãy cùng Long Châu tìm hiểu ngay bây giờ.

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

Hiện nay, không có phương pháp nào giúp tự kiểm tra ung thư phổi tại nhà một cách chính xác tuyệt đối. Tuy nhiên, bạn có thể theo dõi các dấu hiệu cảnh báo để đi kiểm tra chuyên sâu kịp thời bằng các cách sau:

Quan sát các dấu hiệu bất thường của cơ thể

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà đơn giản nhất là quan sát các dấu hiệu bất thường. Một số dấu hiệu có thể là lời cảnh báo nguy cơ mắc ung thư phổi mà chúng ta cần lưu ý như:

• Ho liên tục trong hơn 3 tuần mà không rõ nguyên nhân, đặc biệt là ho khan hoặc ho có đờm lẫn máu;
• Khối u có thể gây tắc nghẽn đường thở hoặc tràn dịch màng phổi, dẫn đến khó thở, ngay cả khi hoạt động nhẹ;
• Cơn đau có thể âm ỉ, dai dẳng hoặc nhói ở ngực, đặc biệt khi ho hoặc cười. Đau có thể lan đến vai hoặc lưng;
• Khối u ảnh hưởng đến dây thần kinh thanh quản có thể làm giọng nói khàn hoặc yếu đi, thay đổi rõ rệt;
• Giảm cân nhanh chóng mà không thay đổi chế độ ăn uống hoặc tập thể dục, thường kèm theo mệt mỏi kéo dài cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi;
• Cơ thể luôn cảm thấy mệt mỏi, thiếu sức sống dù đã nghỉ ngơi đầy đủ;
• Viêm phổi hoặc viêm phế quản tái phát nhiều lần mặc dù đã điều trị;
• Sưng mặt hoặc cổ do khối u chèn ép các mạch máu lớn ở vùng ngực;
• Ngón tay dùi trống có thể là một dấu hiệu cảnh báo nhưng không đặc hiệu. Để kiểm tra ngón tay dùi trống, bạn cần áp 2 đầu ngón tay trỏ lại với nhau. Nếu quan sát thấy một khoảng trống hình thoi (khoảng trống kim cương) giữa hai móng tay, thì bạn không bị ngón tay dùi trống.

Bài kiểm tra đánh giá chức năng phổi

Một cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà khác là áp dụng các bài kiểm tra đánh giá chức năng phổi như:

• Bài kiểm tra nín thở: Hãy hít một hơi thật sâu, sau đó nín thở. Nếu bạn có thể nín thở từ 30 giây trở lên, chức năng phổi của bạn khá tốt. Nếu dưới 20 giây, có thể chức năng phổi đang gặp vấn đề.
• Bài kiểm tra chạy tại chỗ/leo cầu thang: Bạn có thể chạy tại chỗ với tốc độ trung bình, đều đặn trong 6 phút mà không cần dừng nghỉ cho thấy chức năng phổi tốt. Tương tự, nếu bạn leo cầu thang mà không bị khó thở hoặc mệt mỏi nhiều, thì phổi bạn đang hoạt động tốt.

Kiểm tra yếu tố nguy cơ

Ngoài những cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà trên đây, bạn cũng cần đánh giá các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc căn bệnh này như:

• Hút thuốc lá nặng hoặc đã bỏ hút thuốc trong vòng 15 năm: Đây là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất;
• Người tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động trong thời gian dài;
• Người tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ khác: Amiăng, radon, các hóa chất công nghiệp độc hại (niken, crom, cadmium, urani,...).
• Người có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi;
• Người có tiền sử mắc các bệnh phổi mạn tính: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), xơ phổi, lao phổi cũ.

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà có chính xác không?

Cần khẳng định cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà không thể cung cấp chẩn đoán chính xác về căn bệnh này. Đây chỉ là những phương pháp sàng lọc sơ bộ hoặc nhận diện dấu hiệu cảnh báo, hoàn toàn không thay thế cho các xét nghiệm hình ảnh học và cận lâm sàng chuyên sâu trong y học.

Các dấu hiệu như ho kéo dài, khó thở, đau ngực, ngón tay dùi trống hay sụt cân không rõ nguyên nhân có thể xuất hiện trong nhiều bệnh lý khác như lao phổi, viêm phế quản mạn tính, COPD, nhiễm trùng hoặc rối loạn tâm lý. Những triệu chứng này không đặc hiệu cho ung thư phổi, do đó không thể dựa vào quan sát triệu chứng tại nhà để đưa ra kết luận chẩn đoán chính xác.

Việc tự đánh giá các dấu hiệu như mức độ ho, cảm giác đau ngực hay hình dạng ngón tay tại nhà có thể dễ dàng bị ảnh hưởng bởi yếu tố chủ quan, ánh sáng không phù hợp, góc nhìn sai lệch hoặc thiếu hiểu biết chuyên môn. Điều này làm tăng nguy cơ nhận định sai và chậm trễ trong việc đi khám đúng thời điểm.

Ung thư phổi ở giai đoạn đầu thường diễn tiến âm thầm và không biểu hiện triệu chứng rõ ràng. Nhiều trường hợp người bệnh cảm thấy hoàn toàn bình thường cho đến khi bệnh đã ở giai đoạn tiến triển nặng, lúc đó phát hiện và điều trị thường gặp nhiều khó khăn hơn.

Cách chẩn đoán ung thư phổi chính xác nhất

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà không thể chẩn đoán bệnh chính xác. Vì vậy, nếu có dấu hiệu nghi ngờ ung thư phổi hoặc cần kiểm tra để giải toả tâm lý lo lắng, bạn hãy đến bệnh viện để được thực hiện xét nghiệm ung thư phổi chuyên sâu:

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh

Chẩn đoán hình ảnh là bước đầu tiên và quan trọng để phát hiện các bất thường trong phổi. Một số chẩn đoán hình ảnh thường được bác sĩ chỉ định để hỗ trợ chẩn đoán ung thư phổi như: Chụp X-quang phổi, chụp cắt lớp vi tính (CT Scan) lồng ngực, CT lồng phổi liều thấp, chụp cộng hưởng từ (MRI) lồng ngực, chụp PET CT,…

Sinh thiết

Đây được coi là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán xác định ung thư phổi, có kết quả chính xác nhất so với các cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà hay chẩn đoán hình ảnh. Sinh thiết là việc lấy mẫu mô hoặc tế bào từ vùng nghi ngờ (khối u, hạch bạch huyết...) để phân tích dưới kính hiển vi bởi bác sĩ giải phẫu bệnh. Chỉ khi tìm thấy tế bào ung thư trong mẫu sinh thiết thì chẩn đoán ung thư phổi mới được xác định.

Các xét nghiệm khác giúp chẩn đoán ung thư phổi

Ngoài chẩn đoán hình ảnh và sinh thiết, một số xét nghiệm khác cũng hỗ trợ tầm soát ung thư phổi như: Xét nghiệm tế bào học đờm, chọc dò dịch màng phổi (nếu có tràn dịch), xét nghiệm máu, xét nghiệm đột biến gen (EGFR, ALK, ROS1, PD-L1,...).

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà không thể thay thế hoàn toàn cho chẩn đoán y tế, nhưng lại đóng vai trò cảnh báo sớm vô cùng quan trọng.

Nếu bạn có các dấu hiệu nghi ngờ như ho kéo dài, khó thở, mệt mỏi bất thường hoặc sụt cân không rõ lý do, đừng chần chừ đi khám. Ngoài ra, tầm soát ung thư định kỳ, nhất là với những người có yếu tố nguy cơ cao cũng là cách vô cùng hiệu quả để phát hiện bệnh sớm. Ung thư phổi, nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, có khả năng điều trị hiệu quả và tăng đáng kể thời gian sống.