Cách phòng ngừa nhồi máu cơ tim bạn nên biết

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh tim mạch là nguyên nhân của khoảng 31% số ca tử vong trên toàn cầu. Trong số này 85% là do nhồi máu cơ tim. Ở Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh tim mạch ngày càng tăng do thói quen ăn uống không lành mạnh, lối sống ít vận động và stress kéo dài. Vì vậy, việc hiểu rõ các cách phòng ngừa nhồi máu cơ tim​ là điều vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe.

Nhồi máu cơ tim là gì?

Nhồi máu cơ tim là do lưu lượng máu đến tim giảm hoặc tắc nghẽn hoàn toàn do cục máu đông hoặc mảng bám trong động mạch vành. Nếu không được cấp cứu kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến tổn thương tim nghiêm trọng hoặc thậm chí tử vong.

Ai dễ mắc phải và vì sao?

Việc nhận biết được ai là người dễ mắc phải và nguyên nhân đằng sau là rất quan trọng. Dưới đây, chúng ta sẽ khám phá các nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc phải nhồi máu cơ tim và những nguyên nhân khiến họ dễ bị ảnh hưởng.

Nhóm đối tượng có nguy cơ cao

Không phải ai cũng có nguy cơ nhồi máu cơ tim như nhau. Dưới đây là những nhóm người dễ mắc phải tình trạng này:

Người cao tuổi

Tuổi tác là một yếu tố quan trọng. Khi chúng ta già đi, mạch máu dần lão hóa, mất độ đàn hồi và dễ bị tổn thương hơn. Điều này làm tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu nuôi tim.

Người mắc bệnh nền

Những người mắc bệnh nền sau có nguy cơ nhồi máu cơ tim:

• Tăng huyết áp: Áp lực máu cao liên tục gây tổn thương thành mạch, tạo điều kiện cho cục máu đông hình thành.
• Tiểu đường: Lượng đường trong máu cao làm tổn thương mạch máu, thúc đẩy xơ vữa động mạch – nguyên nhân chính gây nhồi máu cơ tim.
• Mỡ máu cao (rối loạn lipid máu): Cholesterol xấu (LDL) tích tụ trong động mạch, gây hẹp và tắc nghẽn đường lưu thông của máu.
• Người béo phì hoặc thừa cân: Trọng lượng cơ thể dư thừa tạo áp lực lớn lên tim, đồng thời thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch.
• Người hút thuốc lá thường xuyên: Các chất độc trong khói thuốc làm tổn thương thành mạch, tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
• Người uống rượu bia thường xuyên: Uống quá mức làm tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim và ảnh hưởng xấu đến chức năng tim mạch.
• Người ít vận động: Lối sống “ngồi nhiều, đi ít” khiến tuần hoàn máu kém, dễ dẫn đến béo phì và các vấn đề tim mạch.
• Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch: Nếu cha mẹ hoặc anh chị em từng bị nhồi máu cơ tim, nguy cơ của bạn cũng tăng lên do yếu tố di truyền.

Vì sao các nhóm đối tượng này có nguy cơ cao?

Nguy cơ nhồi máu cơ tim không xuất hiện ngẫu nhiên mà liên quan chặt chẽ đến cách cơ thể và lối sống của chúng ta thay đổi theo thời gian.

Sự suy giảm chức năng tim mạch theo tuổi tác

Khi tuổi càng cao, mạch máu mất đi độ đàn hồi tự nhiên, dễ bị xơ vữa và tắc nghẽn. Đây là lý do người lớn tuổi thường đối mặt với nguy cơ cao hơn.

Tác động của bệnh nền lên hệ tim mạch

Các bệnh như tăng huyết áp, tiểu đường hay mỡ máu cao đều gây tổn thương thành mạch. Chúng làm mảng xơ vữa tích tụ nhanh hơn, thu hẹp lòng mạch và cản trở máu đến tim.

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Hút thuốc lá và uống rượu bia thường xuyên làm tăng áp lực lên tim, đồng thời gây tổn thương mạch máu từ bên trong.

Chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa, đường và muối khiến cholesterol và huyết áp tăng vọt, tạo “môi trường lý tưởng” cho nhồi máu cơ tim.

Lười vận động làm tim kém khỏe mạnh, tích tụ mỡ nội tạng và giảm hiệu quả tuần hoàn máu.

Yếu tố di truyền

Những người có tiền sử gia đình có nhồi máu cơ tim sớm như bố hoặc anh trai có nhồi máu cơ tim dưới 55 tuổi và mẹ hoặc chị gái có nhồi máu cơ tim dưới 65 tuổi thì nguy cơ bị nhồi máu cơ tim cao hơn do ảnh hưởng của gene và cả những thói quen sống tương đồng trong gia đình.

Cách phòng ngừa nhồi máu cơ tim hiệu quả

Nhồi máu cơ tim là một tình trạng nguy hiểm nhưng có thể phòng tránh được thông qua những thay đổi tích cực trong lối sống và sự chú ý đến sức khỏe. Dưới đây là các cách phòng ngừa nhồi máu cơ tim​ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh tốt cho tim mạch

Để duy trì chế độ ăn uống lành mạnh tốt cho tim mạch, bạn có thể thực hiện các bước sau:

• Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ : Rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt giúp giảm cholesterol.
• Hạn chế chất béo bão hòa và cholesterol xấu: Tránh thức ăn nhanh, đồ chiên rán, nội tạng động vật.
• Bổ sung chất béo tốt : Omega-3 từ cá hồi, hạt óc chó giúp bảo vệ tim mạch.
• Giảm muối và đường: Cần giảm lượng muối và đường trong chế độ ăn. Hạn chế lượng muối dưới 5g/ngày để kiểm soát huyết áp.

Kiểm soát huyết áp, đường huyết và mỡ máu 

Các chuyên gia khuyến cáo rằng nên kiểm soát huyết áp, đường huyết và mỡ máu để tim mạch khỏe mạnh.

• Kiểm tra huyết áp thường xuyên: Duy trì mức dưới 120/80 mmHg.
• Kiểm soát đường huyết
• Giữ ổn định mức cholesterol LDL: Nồng độ cholesterol LDL dưới 100 mg/dL là mức có thể hạn chế nguy cơ xơ vữa động mạch.

Kiểm soát cân nặng hợp lý

Béo phì là uy tố nguy cơ dẫn đến các bệnh về tim mạch, vậy cân nặng bao nhiêu là hợp lý? Hãy cùng tìm hiểu.

• Duy trì BMI: BMI từ 18.5 - 24.9 giúp giảm nguy cơ tim mạch.
• Thừa cân: Nếu thừa cân, giảm 5-10% trọng lượng cơ thể có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.

Tập luyện thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp cơ thể dẻo dai mà còn là cách phòng ngừa nhồi máu cơ tim​ để giữ cho trái tim khỏe mạnh, giảm nguy cơ bệnh tim mạch và cải thiện chất lượng cuộc sống.

• Tập thể dục: Tập luyện thể dục thể thao ít nhất 150 phút mỗi tuần phù hợp với thể trạng để tăng cường sức khỏe tim mạch.
• Tập luyện cơ bắp: Để kiểm soát cân nặng và tăng cường trao đổi chất.
• Tránh ngồi lâu: Nên đứng dậy vận động nhẹ sau mỗi 30-60 phút nếu làm việc văn phòng.

Bỏ hút thuốc lá và hạn chế rượu bia

Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia là hai bước quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ mắc bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống.

• Hạn chế rượu ở mức tối đa 1 ly/ngày với nữ và 2 ly/ngày với nam.
• Hút thuốc lá là nguy cơ hàng đầu dẫn đến những vấn đề về tim mạch, vì vậy hãy bỏ hút thuốc lá để cải thiện chất lượng sống của bản thân và gia đình.

Quản lý căng thẳng và ngủ đủ giấc

Giữ tinh thần thoải mái và ngủ đủ giấc là cách đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả để bảo vệ sức khỏe, giúp tim mạch ổn định và cơ thể tràn đầy năng lượng.

• Giảm stress bằng thiền, yoga hoặc đi dạo.
• Ngủ đủ 7-8 giờ mỗi ngày để giảm nguy cơ tim mạch.

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Hãy tuân thủ điều trị nếu có bệnh nền như tăng huyết áp, tiểu đường, cần tuân thủ điều trị để tránh biến chứng. Không tự ý ngừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng mà không có sự chỉ dẫn của bác sĩ.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn, bảo vệ tim mạch và duy trì cơ thể luôn trong trạng thái tốt nhất.

• Thực hiện kiểm tra tim mạch 6-12 tháng/lần để phát hiện sớm nguy cơ.
• Nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh tim, cần tư vấn bác sĩ sớm để có biện pháp phòng ngừa.

Khi nào nên đi bác sĩ?

Nếu bạn gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào sau đây, hãy đi khám ngay để kiểm soát nguy cơ nhồi máu cơ tim

• Đau thắt ngực: Cơn đau thắt ngực có thể cảm thấy như đè ép, thắt chặt, bóp nghẹt kéo dài hoặc xuất hiện khi gắng sức, có thể lan lên vai.
• Khó thở không rõ nguyên nhân
• Mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn thường xuyên.
• Tim đập nhanh, không đều
• Có các yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, cholesterol cao, tiểu đường.

Nhồi máu cơ tim là một trong những căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu duy trì lối sống lành mạnh. Hiểu rõ cách phòng ngừa nhồi máu cơ tim​ là chìa khóa để bạn bảo vệ sức khỏe tim mạch của mình. Hãy hành động ngay hôm nay để trái tim luôn khỏe mạnh! Đừng quên khám sức khỏe định kỳ để đảm bảo tim mạch luôn khỏe mạnh!