Giải đáp: Bệnh xơ vữa động mạch gây hậu quả gì?

Mặc dù xơ vữa động mạch thường được coi là một vấn đề về tim nhưng nó có thể ảnh hưởng đến các động mạch ở bất kỳ vị trí nào trong cơ thể. Thói quen lối sống lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Cùng tìm hiểu bệnh xơ vữa động mạch gây hậu quả gì và cách phòng bệnh trong bài viết dưới đây.

Động mạch bị xơ vữa tác động xấu đến sức khỏe bằng cách nào?

Biến chứng của xơ vữa động mạch là nguyên nhân chính gây tử vong ở nhiều nước công nghiệp phát triển.Tắc nghẽn mạch vành hoặc lưu lượng máu không đủ đến các cơ quan mà động mạch bị xơ vữa tưới máu đến là cơ chế cho chúng ta tìm hiểu về bệnh xơ vữa động mạch gây hậu quả gì.

Những thay đổi về độ ổn định cơ học và đặc tính của động mạch có thể dẫn đến một loạt các biến chứng của bệnh lý này. Động mạch chủ và động mạch chậu đôi khi trở nên mất ổn định và giãn ra gây nên chứng phình động mạch. Phình động mạch có thể tạo điều kiện cho sự hình thành các cục máu đông làm tắc nghẽn các mạch máu ở hạ lưu, hoặc chúng có thể vỡ ra, xuất huyết và có thể gây tử vong. Động mạch chủ cũng mất tính đàn hồi và có thể bị vôi hóa làm tăng huyết áp. Cuối cùng, những yếu tố này có thể gây ra bệnh suy tim và đột quỵ ở bệnh nhân cao tuổi.

Tắc nghẽn mạch vành cũng có thể xảy ra từ từ theo thời gian. Trong trường hợp tắc nghẽn mãn tính, người bệnh có thể thích ứng với tình trạng này. Ngoài ra, bản thân mạch máu có thể giãn ra để đáp ứng với sự gia tăng tắc nghẽn do xơ vữa động mạch. Tắc nghẽn mạn tính sẽ không có triệu chứng cho đến khi tắc nghẽn lòng mạch lớn hơn 70%. Trước giai đoạn này, các triệu chứng đầu tiên được ghi nhận trong điều kiện căng thẳng.

Ví dụ, trong bệnh động mạch vành, bệnh nhân có thể không có triệu chứng khi nghỉ ngơi và chỉ đau khi vận động. Các bài test gắng sức thường được sử dụng để chẩn đoán bệnh động mạch vành ổn định mạn tính. Khi mạch máu bị tắc nhiều hơn và lưu lượng máu lúc nghỉ giảm đi, bệnh nhân sẽ dễ bị biến chứng cấp tính hơn, chẳng hạn như nhồi máu cơ tim.

Mảng xơ vữa động mạch không có tính ổn định, có thể dẫn đến sự hình thành cục máu đông trên bề mặt của nó, tạo điều kiện cho tắc nghẽn huyết khối cấp tính trong lòng mạch và các biến chứng xơ vữa động mạch cấp tính. Vì tắc nghẽn xảy ra rất nhanh nên cơ thể không có cơ hội bù trừ hoặc phản ứng như trong trường hợp mạn tính, trừ khi được điều trị kịp thời nếu không các mô ở xa sẽ bị tổn thương do thiếu máu cục bộ. Huyết khối cấp tính gây tổn thương không thể phục hồi cho các mô và có liên quan đến việc mất chức năng của một phần cơ quan, chẳng hạn như xảy ra sau nhồi máu cơ tim hoặc sau đột quỵ não.

Bệnh xơ vữa động mạch gây hậu quả gì?

Các biến chứng của xơ vữa động mạch bao gồm:

• Chứng phình động mạch;
• Đau thắt ngực;
• Bệnh thận mãn tính;
• Bệnh tim mạch vành hoặc động mạch cảnh;
• Suy tim;
• Bệnh động mạch ngoại vi;
• Đột quỵ;
• Nhịp tim bất thường.

Các mảng xơ vữa động mạch gây ra ba nhóm bệnh tim mạch chính:

• Bệnh động mạch vành: Các mảng bám ổn định trong động mạch tim gây hẹp mạch vành với những cơn đau thắt ngực. Khi mảng xơ vữa vỡ đột ngột và trôi đi làm tắc các mạch máu khiến cơ tim bị hoại tử gây nên nhồi máu cơ tim.
• Bệnh tai biến mạch máu não: Các mảng bám bị vỡ trong động mạch não gây ra đột quỵ với khả năng gây tổn thương não không hồi phục. Sự tắc nghẽn tạm thời trong động mạch của bạn cũng có thể gây ra hiện tượng gọi là cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA), là dấu hiệu cảnh báo của đột quỵ. Chúng không gây ra bất kỳ tổn thương não nào.
• Bệnh động mạch ngoại biên: Khi các động mạch ở chân của bạn bị thu hẹp, nó có thể dẫn đến không đảm bảo cho tưới máu mô. Điều này khiến bạn cảm thấy đau đớn khi đi lại, đi lặc cách hồi, đi phải dừng lại để nghỉ ngơi. Nếu có vết thương ở chân cũng sẽ lâu lành. Trầm trọng hơn, việc thiếu máu chi nặng có thể gây hoại tử và có thể phải cắt cụt.

Phòng tránh xơ vữa động mạch như thế nào?

Bạn có thể thay đổi lối sống của mình để ngăn ngừa xơ vữa động mạch hoặc làm chậm sự tiến triển của nó. Những điều sau đây có thể hữu ích:

• Giảm căng thẳng của bạn thông qua yoga, thiền hoặc thở sâu. Những thực hành này cũng có thể giúp giảm huyết áp của bạn.
• Ngừng hút thuốc: Vì điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Nicotine thu hẹp mạch máu, buộc tim bạn phải làm việc nhiều hơn. Bỏ hút thuốc là một trong những thay đổi lối sống quan trọng nhất mà bạn có thể thực hiện để ngăn ngừa tổn thương cho tim do xơ vữa động mạch.
• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh giàu protein ít béo, cá, trái cây, rau và ngũ cốc. Điều này sẽ giúp bạn kiểm soát cân nặng và giảm cholesterol, huyết áp và lượng đường trong máu.
• Giảm cân và duy trì cân nặng hợp lý: Tập thể dục thường xuyên để duy trì huyết áp khỏe mạnh và cải thiện lưu lượng máu. Đặt mục tiêu tập thể dục vừa phải ít nhất 150 phút hoặc tập thể dục nhanh 75 phút mỗi tuần.
• Theo dõi các bệnh lý liên quan như đái tháo đường, tăng huyết áp bằng cách kiểm tra thường xuyên và tuân theo kế hoạch điều trị của bác sĩ.

Xơ vữa động mạch là một bệnh thường gặp ở người trưởng thành, đặc biệt ở người già. Bệnh gây ra những biến cố trên những cơ quan quan trọng như tim, não, thận.... Bài viết này đã trình bày bệnh xơ vữa động mạch gây hậu quả gì và đưa ra các khuyến cáo về dự phòng xơ vữa.

Xem thêm:

• Tìm hiểu nguyên nhân vì sao động mạch bị xơ vữa?
• Xơ vữa động mạch có chữa được không?