Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Mạnh Khương
21/10/2025
Mặc định
Lớn hơn
Sau mỗi đợt mưa lũ, môi trường ẩm thấp và nguồn nước ô nhiễm tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều bệnh da liễu phát sinh, đặc biệt là ghẻ và nấm da. Những căn bệnh này tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể gây ngứa ngáy, viêm nhiễm và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hằng ngày.
Việc chủ động tìm hiểu cách phòng tránh bệnh ghẻ (do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei) và nấm da (do các loại nấm Dermatophytes gây ra) sau mưa lũ giúp mỗi người bảo vệ sức khỏe bản thân và ngăn ngừa lây lan trong cộng đồng. Chỉ với những thói quen đơn giản, bạn hoàn toàn có thể duy trì làn da khỏe mạnh và tránh được các bệnh ngoài da thường gặp sau thiên tai.
Sau khi nước rút, mọi người cần ưu tiên làm sạch cơ thể và môi trường xung quanh. Cơ thể nên được tắm rửa hằng ngày bằng nước sạch, lau khô kỹ, đặc biệt ở những vùng da dễ ẩm như kẽ tay, kẽ chân và bẹn. Nếu nguồn nước sinh hoạt chưa đảm bảo, bạn nên đun sôi hoặc sử dụng nước đóng chai để tắm rửa an toàn hơn.
Môi trường sống sau mưa lũ cũng cần được khử khuẩn và dọn dẹp kỹ lưỡng. Khi dọn dẹp, nên mang găng tay, ủng cao su và khẩu trang để tránh tiếp xúc trực tiếp với bùn đất và nước bẩn. Các giếng, bồn chứa nước sinh hoạt cần được khử khuẩn bằng Cloramin B hoặc nước Javel theo hướng dẫn của cơ quan y tế trước khi sử dụng lại.
Quần áo, chăn màn, khăn tắm nên được giặt sạch bằng xà phòng và phơi nắng. Các vật dụng như dép, thảm hay đồ nhựa cần được rửa và phơi khô để loại bỏ nấm mốc và vi khuẩn còn tồn tại sau thiên tai.
Bạn nên chọn quần áo bằng vải cotton hoặc chất liệu thấm hút tốt để giúp da thông thoáng. Sau khi tiếp xúc với nước mưa hoặc nước ngập, cần thay ngay quần áo khô để tránh da bị ẩm lâu. Việc mặc đồ ẩm ướt có thể khiến nấm và ký sinh trùng phát triển nhanh hơn.
Quần áo và giày dép cần được giặt sạch, phơi khô hoàn toàn dưới ánh nắng. Nếu phải làm việc trong môi trường ẩm thấp, nên mang ủng chống thấm hoặc bao nilon bảo vệ chân để tránh tiếp xúc trực tiếp với nước bẩn.
Ghẻ và nấm da có thể lây lan khi tiếp xúc trực tiếp hoặc dùng chung vật dụng cá nhân. Mỗi người cần sử dụng riêng khăn tắm, quần áo, chăn gối và giày dép của mình. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh, nên giặt riêng đồ của họ bằng nước nóng và phơi dưới nắng để tiêu diệt mầm bệnh.
Đối với người mắc ghẻ, nên giặt quần áo, chăn ga và khăn tắm bằng nước nóng 60°C trở lên (nếu có điều kiện), sau đó phơi nắng hoặc sấy khô hoàn toàn. Những vật dụng không giặt được nên gói kín trong túi nilon ít nhất 3 ngày để ký sinh trùng chết tự nhiên.
Người chăm sóc bệnh nhân cần đeo găng tay, rửa sạch tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc và tránh ngủ chung giường. Việc tuân thủ nguyên tắc này giúp ngăn chặn lây nhiễm trong gia đình và hạn chế tái phát sau khi điều trị.
Sau khi tiếp xúc với nước bẩn hoặc hóa chất khử khuẩn, làn da thường bị khô và yếu hơn. Bạn có thể dùng kem bôi dưỡng ẩm dịu nhẹ để phục hồi hàng rào bảo vệ tự nhiên của da. Khi lựa chọn sản phẩm, nên ưu tiên loại không chứa cồn hoặc hương liệu mạnh để tránh kích ứng.
Nếu xuất hiện tình trạng ngứa, rát hoặc nổi mụn nước nhỏ, không nên gãi hay tự ý dùng thuốc. Việc gãi mạnh có thể khiến vi khuẩn xâm nhập sâu hơn và lan rộng sang vùng da khác. Trong trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị đúng cách.
Một hệ miễn dịch khỏe mạnh giúp da chống lại nấm và ký sinh trùng hiệu quả hơn. Sau mưa lũ, nên ăn đủ chất, bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E, kẽm và protein như rau xanh, trái cây, cá, trứng và sữa chua. Những dưỡng chất này giúp phục hồi làn da và tăng khả năng tự bảo vệ trước vi khuẩn.
Ngoài ra, việc uống đủ nước mỗi ngày giúp cơ thể đào thải độc tố và duy trì độ ẩm tự nhiên cho da. Nên hạn chế ăn đồ cay nóng, rượu bia và thuốc lá vì chúng có thể khiến da dễ bị kích ứng, ngứa rát hoặc viêm nặng hơn. Giấc ngủ đủ và tinh thần thoải mái cũng là yếu tố quan trọng giúp cơ thể nhanh hồi phục sau thiên tai.
Một phần quan trọng trong cách phòng tránh bệnh ghẻ và nấm da sau mưa lũ là phát hiện sớm dấu hiệu bệnh. Khi thấy da nổi mẩn đỏ, bong tróc, ngứa rát hoặc có mụn nước, cần đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc điều trị muộn hoặc tự ý bôi thuốc có thể khiến bệnh lan rộng và khó kiểm soát hơn.
Trong thời gian điều trị, người bệnh cần giữ vệ sinh cá nhân, thay quần áo thường xuyên và khử khuẩn nơi ở. Khi điều trị đúng cách và duy trì thói quen sạch sẽ, bệnh sẽ nhanh khỏi và tránh lây sang người khác.
Giữ gìn sức khỏe sau thiên tai là việc làm quan trọng để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Bằng việc thực hiện cách phòng tránh bệnh ghẻ và nấm da sau mưa lũ, người dân có thể hạn chế nguy cơ lây lan bệnh da liễu, đồng thời duy trì cuộc sống khỏe mạnh và an toàn hơn trong giai đoạn sau mưa lũ.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Chí Chương
Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.