Cách uống thuốc tránh thai Marvelon, bạn đã biết chưa?

Theo thống kê của Bộ Y tế, có tới 50% phụ nữ mang thai ngoài ý muốn tại Việt Nam. Sử dụng thuốc tránh thai là một trong những giải pháp hiệu quả để giảm thiểu tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn. Marvelon là một loại thuốc tránh thai hiệu quả cao, được sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn cần sử dụng thuốc Marvelon đúng cách. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách uống thuốc tránh thai Marvelon, đồng thời giúp bạn tránh những sai lầm thường gặp khi sử dụng thuốc và đảm bảo hiệu quả tránh thai cao nhất.

Tìm hiểu chung về thuốc tránh thai

Việt Nam sở hữu tỷ lệ thanh niên cao nhất khu vực Châu Á, với gần 31,5% dân số thuộc nhóm tuổi này. Tuy nhiên, bên cạnh tiềm năng phát triển, vấn đề sức khỏe sinh sản và chăm sóc sức khỏe sinh sản của giới trẻ đang là một thách thức lớn. Nổi bật trong số đó là tình trạng mang thai ngoài ý muốn và nạo phá thai, đặc biệt là ở lứa tuổi vị thành niên và thanh niên. Theo thống kê của Hội Kế hoạch hóa Gia đình, Việt Nam nằm trong top 3 quốc gia có tỷ lệ nạo phá thai cao nhất thế giới với 1,2 - 1,6 triệu ca mỗi năm, và khoảng 20% trong số đó xảy ra ở lứa tuổi vị thành niên/thanh niên.

Tránh thai đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo sức khỏe sinh sản và việc mang thai ngoài ý muốn dẫn đến nạo phá thai là điều cần được ngăn chặn. Nhờ sự phát triển của y học hiện đại, ngày nay có nhiều biện pháp tránh thai an toàn dành cho phụ nữ, bao gồm thuốc tránh thai, que cấy, miếng dán, màng ngăn âm đạo, đặt vòng,... Nhờ sự tiện lợi và hiệu quả, thuốc tránh thai dạng uống trở thành phương pháp nội khoa được nhiều người lựa chọn để ngừa thai.

Thuốc tránh thai là gì?

Thuốc tránh thai là một nhóm các loại thuốc có tác dụng ngăn ngừa sự hình thành thai nhi sau khi quan hệ tình dục. Đây là một trong những phương pháp kiểm soát sinh sản hiệu quả giúp tránh mang thai ngoài ý muốn.

Loại thuốc tránh thai phổ biến nhất là dạng uống, thường chứa các hormone progesterone và estrogen. Hoạt động của các hormone này bao gồm:

• Ngăn cản sự rụng trứng: Giúp trứng không được phóng thích khỏi buồng trứng, do đó không có trứng để thụ tinh.
• Làm dày lớp màng nhầy cổ tử cung: Tạo ra một rào cản ngăn cản tinh trùng di chuyển qua cổ tử cung và xâm nhập vào tử cung.

Các loại thuốc tránh thai

Có 3 loại thuốc tránh thai đường uống phổ biến: Thuốc tránh thai kết hợp, thuốc tránh thai chỉ có progestin và thuốc tránh thai khẩn cấp.

• Thuốc tránh thai kết hợp: Đây là loại thuốc tránh thai phổ biến nhất. Nó có chứa hai loại hormone: estrogen và progestin. Estrogen ngăn cản sự rụng trứng, trong khi progestin làm cho chất nhầy cổ tử cung trở nên dày hơn và ngăn cản tinh trùng di chuyển.
• Thuốc tránh thai chỉ có progestin: Loại thuốc này chỉ có chứa progestin. Nó hoạt động bằng cách làm cho chất nhầy cổ tử cung trở nên dày hơn và ngăn cản tinh trùng di chuyển. Thuốc tránh thai chỉ có progestin cũng có thể làm cho chu kỳ kinh nguyệt của bạn ngắn hơn và nhẹ hơn.
• Thuốc tránh thai khẩn cấp (ECP): Là một biện pháp dự phòng được sử dụng để ngăn ngừa mang thai sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ hoặc khi biện pháp tránh thai thất bại. ECP không phải là phương pháp tránh thai thường xuyên và chỉ nên được sử dụng như biện pháp dự phòng cuối cùng. Sử dụng thuốc theo hướng dẫn trên bao bì và hiệu quả đạt cao nhất là trong vòng 24 - 72 giờ.

Tác dụng của thuốc tránh thai

Thuốc tránh thai có một số tác dụng như sau:

• Ngăn ngừa mang thai: Thuốc tránh thai có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa sự thụ tinh, từ đó giúp tránh mang thai ngoài ý muốn. Hiệu quả của thuốc có thể lên đến 99% nếu được sử dụng đúng cách.
• Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt: Thuốc tránh thai có thể giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, làm cho chu kỳ trở nên đều đặn hơn và giảm lượng máu kinh.
• Giảm đau bụng kinh: Thuốc tránh thai có thể giúp giảm đau bụng kinh hiệu quả lên đến 90%. Cơ chế hoạt động của thuốc là giữ cho hormone cơ thể ở trạng thái ổn định, điều này giúp kiểm soát sự phát triển của niêm mạc tử cung, dẫn đến ít mô được phát triển hơn và giảm sản xuất prostaglandin. Prostaglandin là chất làm cho cơ tử cung co lại để đẩy lớp niêm mạc ra ngoài. Nồng độ prostaglandin càng cao, cơn đau bụng kinh càng dữ dội. Do đó, việc sử dụng thuốc tránh thai có thể giúp giảm co thắt cơ tử cung và giảm sản xuất prostaglandin, từ đó giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn cơn đau bụng kinh.
• Giảm nguy cơ mắc một số bệnh: Sử dụng thuốc tránh thai có thể giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh như ung thư buồng trứng, ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú, và bệnh viêm vùng chậu.

Giới thiệu về thuốc Marvelon

Thuốc marvelon là thuốc gì? Chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin hữu ích về thuốc Marvelon ngay sau đây.

Thuốc Marvelon là thuốc gì?

Marvelon là một loại thuốc tránh thai uống kết hợp có chứa 0.03mg ethinylestradiol và 0.15mg desogestrel. Nó có hiệu quả trong việc ngăn ngừa thai.

Cơ chế hoạt động

Thuốc tránh thai Marvelon hoạt động theo ba cơ chế chính:

• Ngăn cản sự rụng trứng: Estrogen và progestin tác động lên tuyến yên, ngăn cản tuyến này tiết ra hormone luteinizing (LH) và follicle-stimulating hormone (FSH). LH và FSH là hai hormone cần thiết cho quá trình rụng trứng. Khi không có LH và FSH, trứng sẽ không được phóng thích từ buồng trứng, do đó không có trứng để thụ tinh.
• Làm dày chất nhầy cổ tử cung: Progesteron trong Marvelon làm cho chất nhầy cổ tử cung trở nên dày và dính hơn. Chất nhầy dày và dính sẽ tạo ra một rào cản ngăn cản tinh trùng di chuyển qua cổ tử cung và vào tử cung để thụ tinh trứng.
• Làm mỏng niêm mạc tử cung: Progestin trong Marvelon cũng làm cho niêm mạc tử cung trở nên mỏng hơn. Niêm mạc tử cung mỏng sẽ không thuận lợi cho việc làm tổ của phôi thai, do đó giảm khả năng mang thai.

Dược lực học của thuốc

Viên tránh thai phối hợp (OC) hoạt động dựa trên nhiều yếu tố để ngăn ngừa thai hiệu quả, trong đó quan trọng nhất là ức chế rụng trứng và thay đổi chất nhầy cổ tử cung. Bên cạnh tác dụng tránh thai là chính thì những thuốc tránh thai đường uống phối hợp liều cao (50mcg ethinylestradiol) còn có khả năng giảm các nguy cơ như: Khối u xơ vú, nang buồng trứng, viêm nhiễm vùng chậu, thai ngoài tử cung, ung thư nội mạc tử cung và buồng trứng.

Dược động học của thuốc

Desogestrel

Hấp thu: Desogestrel sau khi uống được hấp thu nhanh chóng và hoàn toàn, chuyển hóa thành etonogestrel. Thời gian để đạt nồng độ đỉnh trong huyết tương là khoảng 1,5 giờ. Sinh khả dụng dao động từ 62% đến 81%.

Phân bố: Etonogestrel liên kết với albumin huyết tương và globulin gắn hormone sinh dục (SHBG). Chỉ 2 - 4% lượng thuốc trong huyết tương tồn tại dưới dạng steroid tự do, 40 - 70% liên kết đặc hiệu với SHBG. Ethinylestradiol làm tăng SHBG, ảnh hưởng đến sự phân bố trên protein huyết tương, tăng lượng liên kết với SHBG và giảm lượng liên kết với albumin. Desogestrel có khả năng phân bố rộng rãi trong cơ thể, với thể tích phân bố biểu kiến là 1,5 lít/kg.

Chuyển hóa: Etonogestrel được chuyển hóa hoàn toàn theo các con đường chuyển hóa steroid đã biết. Tốc độ thanh thải chuyển hóa khỏi huyết tương khoảng 2ml/phút/kg. Không có tương tác nào được quan sát thấy khi dùng chung với ethinylestradiol.

Thải trừ: Nồng độ etonogestrel trong huyết tương giảm theo hai pha. Thời gian bán thải của pha cuối là khoảng 30 giờ. Desogestrel và chất chuyển hóa của nó được bài tiết qua nước tiểu và mật theo tỷ lệ khoảng 6:4.

Ethinylestradiol

Hấp thu: Ethinylestradiol sau khi uống được hấp thu nhanh chóng và hoàn toàn. Nồng độ đỉnh trong huyết tương đạt được trong vòng 1 - 2 giờ. Sinh khả dụng tuyệt đối khoảng 60%, do sự liên hợp trước khi vào máu và chuyển hóa lần đầu ở gan.

Phân bố: Ethinylestradiol liên kết mạnh với albumin huyết tương (khoảng 98,5%) nhưng không đặc hiệu, đồng thời làm tăng nồng độ SHBG trong huyết tương. Thể tích phân bố biểu kiến khoảng 5 lít/kg.

Chuyển hóa: Ethinylestradiol được liên hợp trước khi vào máu ở niêm mạc ruột non và gan. Ethinylestradiol chủ yếu chuyển hóa qua quá trình hydroxyl hóa thơm, tạo ra một loạt chất chuyển hóa hydroxyl và methyl hóa. Các chất chuyển hóa này tồn tại dưới dạng tự do và liên hợp với glucuronide và sulfate. Tốc độ thanh thải chuyển hóa khoảng 5ml/phút/kg.

Thải trừ: Nồng độ ethinylestradiol trong huyết tương giảm theo hai pha. Thời gian bán thải của pha cuối khoảng 24 giờ. Ethinylestradiol không được bài tiết dưới dạng nguyên vẹn, mà các chất chuyển hóa của nó được bài tiết qua nước tiểu và mật theo tỷ lệ 4:6. Thời gian bán thải của chất chuyển hóa khoảng 1 ngày.

Chỉ định

Chỉ định sử dụng Marvelon là để phòng ngừa mang thai.

Chống chỉ định

Chống chỉ định của thuốc Marvelon:

• Bệnh lý hoặc tiền sử có huyết khối/tắc tĩnh/động mạch:
  • Huyết khối tĩnh mạch sâu;
  • Tắc mạch phổi;
  • Nhồi máu cơ tim;
  • Tai biến mạch máu não.
• Bệnh lý hoặc tiền sử có tiền chứng huyết khối:
  • Cơn thoáng thiếu máu não cục bộ;
  • Đau thắt ngực.
• Yếu tố nguy cơ gây huyết khối tĩnh/động mạch:
  • Kháng protein C hoạt hóa;
  • Thiếu antithrombin III;
  • Thiếu protein C;
  • Thiếu protein S;
  • Tăng homocysteine trong máu;
  • Kháng thể kháng phospholipid (kháng thể kháng cardiolipin, Iupus chống đông).

Tác dụng phụ không mong muốn

Tác dụng phụ thường gặp nhất khi sử dụng thuốc Marvelon là nôn và buồn nôn.

Ngoài ra còn có thể xuất hiện một số triệu chứng như: Đau đầu, đau bụng, thay đổi tâm trạng, ra máu âm đạo bất thường, tăng cân, đau vú,... Nếu gặp tác dụng phụ của thuốc, hãy ngưng thuốc ngay lập tức. Thông báo cho bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn và xử trí kịp thời.

Cách uống thuốc tránh thai Marvelon

Thuốc Marvelon là loại thuốc tránh thai được nhiều phụ nữ tin tưởng lựa chọn. Tuy nhiên để đạt hiệu quả cao nhất thì cần biết cách uống thuốc tránh thai Marvelon.

Đối tượng sử dụng

Những người có nhu cầu sử dụng thuốc, chủ yếu là nữ giới.

Cách dùng

Cách uống thuốc tránh thai Marvelon sao cho đúng là thắc mắc của nhiều người.

Uống viên đầu tiên của vỉ vào ngày đầu tiên có kinh. Sử dụng đều đặn mỗi ngày 1 viên và vào cùng 1 thời điểm trong 21 ngày liên tiếp nhau. Nghỉ 7 ngày không dùng thuốc, bắt đầu uống vỉ tiếp theo sau 7 ngày nghỉ. Kinh nguyệt thường sẽ ra vào ngày thứ 2 - 3 sau khi uống viên thuốc cuối cùng.

Trường hợp đặc biệt:

• Sau khi sinh:
  • Nếu không cho con bú: Bắt đầu uống thuốc ngay, không cần dùng biện pháp tránh thai bổ sung.
  • Nếu cho con bú: Nên đợi 6 tuần sau khi sinh mới bắt đầu uống thuốc.
• Dời ngày kinh nguyệt:
  • Bắt đầu vỉ mới ngay sau khi uống viên cuối cùng của vỉ cũ.
  • Uống thuốc liên tục cho đến khi muốn có kinh trở lại. Ngưng thuốc nếu như muốn có kinh trở lại. Và nhớ uống thuốc sau khi đã ngưng 7 ngày, bất kể là có kinh hay chưa.
• Muốn có thai hãy ngưng uống thuốc.
• Thay đổi từ phương pháp tránh thai khác sang sử dụng Marvelon:
  • Chưa dùng biện pháp tránh thai nội tiết tố nào: Bắt đầu uống thuốc vào ngày đầu tiên có kinh.
  • Chuyển từ thuốc viên tránh thai phối hợp (TVTTPH) khác: Bắt đầu uống Marvelon ngay sau khi uống viên thuốc cuối cùng của vỉ TVTTPH cũ.
  • Thay đổi từ vòng tránh thai hoặc miếng dán tránh thai: Ngay khi tháo vòng hoặc miếng dán, bắt đầu uống thuốc tránh thai Marvelon ngay.
  • Sau khi sảy thai 3 tháng đầu: Bắt đầu uống Marvelon ngay lập tức.

Lưu ý: Đây chỉ là hướng dẫn chung, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có liều dùng phù hợp.

Cách xử lý khi quên liều

Nếu quên dưới 12 giờ: Uống ngay viên thuốc đã quên khi nhớ ra. Sau đó tiếp tục duy trì việc uống thuốc vào giờ cố định mỗi ngày. Không cần biện pháp tránh thai bổ sung.

Nếu quên từ 12 đến 24 giờ: Uống ngay viên thuốc đã quên khi nhớ ra. Sau đó tiếp tục duy trì việc uống thuốc vào giờ cố định mỗi ngày. Sử dụng biện pháp tránh thai bổ sung (bao cao su, xuất tinh ngoài) trong 7 ngày sau đó.

Nếu quên hơn 24 giờ: Bỏ qua viên thuốc đã quên. Sau đó tiếp tục duy trì việc uống thuốc vào giờ cố định mỗi ngày. Sử dụng biện pháp tránh thai bổ sung cho đến khi bắt đầu hành kinh. Bắt đầu vỉ thuốc mới sau khi hoàn thành vỉ hiện tại.

Để tránh tình trạng hay quên liều bạn nên đặt lịch nhắc nhở để uống thuốc đều đặn mỗi ngày. Nếu thường xuyên quên uống thuốc, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn phương pháp tránh thai phù hợp hơn.

Bảo quản thuốc

Tránh để thuốc nơi có ánh nắng trực tiếp hoặc nhiệt độ cao. Nhiệt độ tốt để bảo quản thuốc là dưới 30°C.

Những lưu ý khi sử dụng thuốc Marvelon

Khi sử dụng thuốc Marvelon cần lưu ý những điều sau:

• Cần uống thuốc mỗi ngày và vào đúng một khung giờ. Tránh tình trạng quên hoặc bỏ lỡ liều thuốc.
• Không được ngưng thuốc quá 7 ngày.
• Trường hợp quên thuốc muộn quá 12 giờ có thể làm giảm tác dụng tránh thai của thuốc.
• Nên sử dụng các biện pháp tránh thai khác hoặc tránh quan hệ tình dục trong 7 ngày đầu tiên sử dụng thuốc.
• Loạn kinh là hiện tượng bình thường trong 2 tháng đầu sử dụng thuốc. Nếu tình trạng loạn kinh kéo dài, hãy hỏi ý kiến bác sĩ.
• Khám bác sĩ trước khi sử dụng thuốc để đảm bảo thuốc phù hợp với bạn và sau khi sử dụng thuốc để kiểm tra sức khỏe và theo dõi tác dụng phụ.

Bài viết trên chúng tôi đã cung cấp cho bạn những thông tin về thuốc tránh thai cũng như hướng dẫn bạn cách uống thuốc tránh thai Marvelon đúng cách để đạt hiệu quả tránh thai cao. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cách sử dụng phù hợp với bản thân.

Xem thêm: Mách bạn các loại thuốc tránh thai hàng ngày đem đến hiệu quả tốt nhất