Chỉ số độ pH trong nước tiểu: Tất tần tật những thông tin bạn cần phải biết

Trong xét nghiệm nước tiểu, mỗi chỉ số đều mang ý nghĩa riêng và trong đó, độ pH trong nước tiểu là một thước đo quan trọng để phản ánh tính axit hoặc kiềm của nước tiểu. Qua kết quả này, bác sĩ sẽ chẩn đoán được tình hình sức khỏe của bạn. Trong bài viết dưới đây, Nhà thuốc Long Châu sẽ gửi tới bạn đọc những thông tin quan trọng về chỉ số độ pH trong nước tiểu mà bạn cần phải biết.

Nước tiểu có độ pH bình thường là bao nhiêu?

Độ pH là một chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ axit hoặc kiềm của nước tiểu, được xác định dựa trên nồng độ ion hydrogen (H+) tự do trong nước tiểu. Trong tình trạng sức khỏe bình thường, độ pH trong nước tiểu thường dao động trong khoảng từ 6,0 nhưng cũng có thể biến đổi từ 4,5 đến 8,0. Việc pH nước tiểu duy trì trong khoảng này thường được coi là ổn định và phản ánh trạng thái sức khỏe tổng thể.

Khi độ pH trong nước tiểu giảm xuống dưới 5,0 thì điều này cho thấy rằng nước tiểu đang trở nên axit hơn bình thường, một dấu hiệu chỉ ra sự cản trở trong quá trình trao đổi chất hoặc một bất thường nào đó trong chức năng thận. Ngược lại, nếu độ pH trong nước tiểu vượt quá 8,0 thì nước tiểu thường trở nên kiềm hơn, biểu hiện cho thấy sự thay đổi trong cân bằng axit-base của cơ thể hoặc một tình trạng bệnh lý khác. Do đó, việc đo và đọc độ pH trong nước tiểu có thể cung cấp thông tin quý giá về sức khỏe và chức năng của cơ thể.

Ý nghĩa các chỉ số độ pH trong nước tiểu

Các chỉ số độ pH trong nước tiểu có ý nghĩa quan trọng trong chẩn đoán và đánh giá sức khỏe của người bệnh. Sỏi thận chính những khối chất khoáng nhỏ có thể tạo thành trong thận, gây đau và có rủi ro nguy cơ gây tắc nghẽn đường niệu quản. Sỏi thận thường phát triển dễ dàng hơn khi pH nước tiểu di chuyển ra khỏi phạm vi bình thường, một trạng thái mà nước tiểu trở nên quá acid hoặc quá kiềm. Điều này khiến các bác sĩ quan tâm đặc biệt đến việc đánh giá độ pH trong nước tiểu của bệnh nhân.

Thực phẩm cũng là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến độ pH trong nước tiểu. Việc tiêu thụ quá nhiều loại thực phẩm có tính axit như lúa mì, sô đa, cá hoặc thực phẩm giàu protein và đường có thể làm thay đổi độ pH trong nước tiểu. Ngược lại, các loại thực phẩm có tính kiềm như rau củ, hạt khô và nhiều loại trái cây cũng gây ảnh hưởng đến độ pH trong nước tiểu.

Ngoài ra, một số tình trạng bệnh lý cũng có thể gây ra sự thay đổi không bình thường của độ pH trong nước tiểu. Mức độ pH trong nước tiểu cao hơn 8,0 có thể liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe như nhiễm trùng đường tiểu, sỏi thận hoặc các rối loạn chức năng thận như suy thận mạn hay toan ống thận. Nếu pH nước tiểu thấp hơn 5,0 thì có thể biểu hiện cho một số tình trạng như acidosis, tiêu chảy, nhiễm ketoacidosis tiểu đường, mất nước,  thiếu dinh dưỡng nghiêm trọng hoặc các tác dụng phụ của một số loại thuốc.

Quy trình từng bước lấy mẫu nước tiểu để xét nghiệm

Phương pháp lấy mẫu nước tiểu trước khi xét nghiệm nước tiểu được thực hiện theo từng bước như sau:

• Làm sạch vùng sinh dục: Trước khi thu thập mẫu nước tiểu, việc làm sạch vùng sinh dục bằng nước ấm hoặc dung dịch sát trùng là bước quan trọng nhằm ngăn ngừa vi khuẩn từ bên ngoài tiếp xúc với mẫu nước tiểu.
• Tiến hành đi tiểu bình thường: Sau khi làm sạch, bệnh nhân đi tiểu bình thường vào lọ vô khuẩn đã được cung cấp. Việc này đảm bảo mẫu nước tiểu được thu thập từ trạng thái tự nhiên của cơ thể.
• Lấy mẫu giữa dòng: Khi đi tiểu, người thu mẫu cần chắc chắn rằng họ thu nước tiểu giữa dòng, nghĩa là không thu lấy mẫu từ đầu hoặc cuối quá trình tiểu. Điều này đảm bảo mẫu nước tiểu không bị nhiễm khuẩn từ niêm mạc đường tiểu.
• Đảm bảo lượng mẫu đủ: Để đảm bảo độ chính xác của kết quả xét nghiệm độ pH trong nước tiểu, lượng nước tiểu thu thập cần đủ, thường từ 30 - 60ml. Lượng mẫu này cung cấp đủ dung lượng cho quá trình phân tích.

Quy trình này giúp đảm bảo rằng mẫu nước tiểu thu thập được là đủ sạch và đủ đại diện để cho kết quả xét nghiệm nước tiểu chính xác và tin cậy.

Yếu tố tác động đến kết quả xét nghiệm độ pH trong nước tiểu

Có nhiều yếu tố có thể tác động đến kết quả xét nghiệm độ pH trong nước tiểu. Các yếu tố phổ biến nhất đó là:

• Thời gian lưu trữ mẫu: Mẫu nước tiểu được lưu trữ trong thời gian dài trước khi xét nghiệm có thể khiến vi khuẩn phân hủy urea, một hợp chất tự nhiên trong nước tiểu, tạo thành amoniac (NH3). Amoniac là một chất kiềm mạnh có thể làm tăng độ pH trong nước tiểu.
• Muối amoni clorua: Sự hiện diện của muối này trong nước tiểu cũng có thể gây ra hiện tượng axit hóa nước tiểu, do amoni clorua phản ứng với nước tạo thành axit clorhidric (HCl), ảnh hưởng đến độ pH trong nước tiểu.
• Tác động của thuốc: Một số loại thuốc như potassium citrate, sodium bicarbonate và acetazolamide được biết đến làm tăng độ kiềm của nước tiểu, đặc biệt là potassium citrate, một loại muối kiềm của citric acid. Sự thay đổi này có thể làm tăng độ pH của nước tiểu và ảnh hưởng đến kết quả của xét nghiệm.
• Tính kiềm của nước tiểu sau khi ăn: Sự bài tiết của axit từ dạ dày sau khi ăn, đặc biệt là sau khi ăn các loại thực phẩm có chứa axit có thể làm cho nước tiểu có tính kiềm hơn. Điều này có thể làm thay đổi độ pH trong nước tiểu, đặc biệt là sau khi thực hiện xét nghiệm sau khi ăn.

Biện pháp duy trì độ pH trong nước tiểu ổn định

Có một số biện pháp giúp duy trì độ pH trong nước tiểu ổn định mà bạn có thể áp dụng đó là:

• Đảm bảo uống đủ nước hàng ngày, khoảng từ 1,5 đến 2 lít để giữ cho cơ thể luôn được cung cấp đủ nước.
• Bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày nhiều loại rau xanh và trái cây vì chúng không chỉ cung cấp nhiều loại vitamin quan trọng mà còn giúp điều hòa acid trong cơ thể. Một số loại rau xanh mà bạn nên cân nhắc bao gồm cải bó xôi, ớt chuông, quả bơ.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ thông tin quan trọng về độ pH trong nước tiểu, nhấn mạnh vai trò của việc duy trì cân bằng pH để giữ sức khỏe đường tiểu. Hy vọng rằng qua bài viết của chúng tôi sẽ giúp các bạn có thêm kiến thức nhận biết và quản lý tình trạng sức khỏe của mình một cách hiệu quả hơn.