Chứng sa sút trí tuệ ở người cao tuổi và những điều cần biết

Sa sút trí tuệ là một thuật ngữ chung dùng để chỉ một nhóm các bệnh thoái hóa thần kinh đặc trưng bởi sự suy giảm nhận thức nghiêm trọng. Điều này sẽ gây khó khăn trong việc ghi nhớ, khả năng tập trung, giao tiếp và khả năng ra quyết định. Mặc dù vẫn chưa tìm được cách nào để ngăn ngừa tình trạng này xảy ra, nhưng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời có thể sẽ làm chậm quá trình phát triển của các triệu chứng này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu tất tần tật về chứng sa sút trí tuệ ở người cao tuổi này nhé!

Các triệu chứng sa sút trí tuệ theo từng giai đoạn

1. Các triệu chứng ở giai đoạn đầu

Thường ở giai đoạn đầu các triệu chứng của chứng sa sút trí tuệ rất nhẹ, nếu không để ý có thể khiến bạn dễ bỏ qua. Nhìn chung, một số triệu chứng sớm có thể xảy ra bao gồm: 

• Khó khăn về trong việc ghi nhớ: Một trong những triệu chứng ban đầu ở người mới bị chứng sa sút trí tuệ đó là gặp khó khăn với trí nhớ ngắn hạn. Chẳng hạn như phải “vò đầu bứt tai” để nhớ xem bữa sáng mới đây mình ăn gì. 
• Khó tập trung: Chẳng hạn như người này không thể theo dõi từ đầu tới cuối cuộc trò chuyện. 
• Mất phương hướng: Điều này có thể dẫn đến tình trạng nhầm lẫn về cả thời gian và địa điểm. Chẳng hạn như có một số trường hợp, có người vẫn quên nơi họ đang định đến và không biết phải đi đường nào để về nhà. 
• Các vấn đề về giao tiếp: Thường thì đa số những người bị mắc chứng sa sút trí tuệ đều sẽ bị quên mất những từ ngữ thông dụng hoặc sử dụng từ không phù hợp với ngữ cảnh. Điều này sẽ khiến họ gặp khó khăn trong việc diễn đạt khi nói và viết, gây khó hiểu. 
• Rắc rối về nhận thức không gian: Có một số trường hợp, người bị mắc chứng sa sút trí tuệ bị gặp khó khăn trong việc đánh giá khoảng cách và không gian. Điều này khiến cho họ hay bị va chạm vào mọi thứ xung quanh.
• Khó khăn trong việc ghi nhớ công việc thường ngày: Chẳng hạn như, một số trường hợp khi mắc chứng này thường sẽ không thể nhớ thứ tự mặc một bộ quần áo hay các bước liên quan đến việc nấu một bữa ăn quen thuộc.

Các triệu chứng sa sút trí tuệ theo từng giai đoạn

2. Các triệu chứng giai đoạn giữa

Khi chứng sa sút trí tuệ tiến triển nhanh và nặng hơn, các triệu chứng vừa đề cập trên đây cũng sẽ dễ nhận thấy hơn. Lúc này người bệnh sẽ trở nên đãng trí hơn, thậm chí có thể bị lạc ngay trong nhà mình. Ngoài ra, họ thường sẽ gặp khó khăn trong việc giao tiếp với người khác và cần được giúp đỡ nhiều hơn trong sinh hoạt hàng ngay hay thậm chí là chăm sóc bản thân. 

Không những vậy, người bị mắc chứng sa sút trí tuệ còn dễ nhận thấy qua những thay đổi trong hành vi. Chẳng hạn như việc họ liên tục hỏi những câu hỏi giống nhau. 

3. Các triệu chứng khi ở giai đoạn cuối

Ở giai đoạn này, các triệu chứng cũng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Lúc này người bệnh có thể sẽ không nhận ra được nhà của mình hoặc những thành viên trong gia đình. Ngoài ra, người bị chứng sa sút trí tuệ có thể mất khả năng nói, hành vi và tâm lý cũng sẽ trở nên kích động hơn, trầm cảm hoặc lo lắng. Thậm chí có thể bị hoang tưởng hoặc đi lòng vòng trong vô định. 

Bên cạnh đó, sẽ có thêm những triệu chứng đi kèm như bị són tiểu, gặp khó khăn trong việc ăn và nuốt, có thể gây chán ăn. Điều này sẽ khiến cân nặng bị sút đi rất nhiều. 

Các triệu chứng sa sút trí tuệ ở giai đoạn cuối

Các triệu chứng theo từng loại sa sút trí tuệ

Trên thực tế, có rất nhiều loại sa sút khác nhau và mỗi loại sẽ có tốc độ tiến triển cũng như các triệu chứng đặc trưng khác nhau. 

• Bệnh Alzheimer: Alzheimer là một chứng bệnh liên quan đến trí nhớ, dễ bị bối rối ở môi trường lạ, câu hỏi lặp đi lặp lại, gặp khó khăn trong việc sử dụng từ ngữ, hay lo lắng và thu mình lại, hay gặp rắc rối về con số và tiền bạc, gặp khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. 
• Sa sút trí tuệ não mạch: Triệu chứng dễ nhận biết là hay thay đổi tâm trạng, khó suy nghĩ, khó chú ý, hay gặp những thách thức về chuyển động như thấy khó đi bộ. Ngoài ra, còn có một số triệu chứng gần giống như đột quỵ như yếu cơ, tê liệt tạm thời. 
• Sa sút trí tuệ thể Lewy: Triệu chứng là hay bị rối loạn giấc ngủ, hay ngất xỉu và ngã, chuyển động thể chất chậm, hay gặp ảo giác thị giác, có giai đoạn buồn ngủ hoặc tỉnh táo rõ rệt. 
• Sa sút trí tuệ tiền đình thái dương: Triệu chứng dễ nhận biết như tính cách thay đổi, nhạy cảm hơn với cảm xúc của người khác, thiếu ý thức xã hội hoặc có hành vi không phù hợp trong giao tiếp, khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ, ám ảnh hành vi. 

Cách phòng ngừa tình trạng sa sút trí tuệ

Trên thực tế vẫn chưa có cách nào đảm bảo rằng có thể ngăn ngừa được chứng sa sút trí tuệ. Tuy nhiên một số biện pháp vẫn sẽ mang lại những lợi ích nhất định trong việc làm chậm sự tiến triển của các triệu chứng. Chẳng hạn như có chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế căng thẳng tâm lý, stress, luôn để trí óc hoạt động, có chế độ ngủ nghỉ đúng giờ, quản lý các yếu tố nguy cơ tim mạch, đặc biệt là không được hút thuốc lá. 

Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc kết hợp với một số hoạt động kích thích có thể sẽ giúp làm chậm sự phát triển của bệnh. Việc chẩn đoán và có cách khắc phục sớm sẽ giúp người bệnh và gia đình có sự chuẩn bị cho tương lai. 

Cách phòng ngừa tình trạng sa sút trí tuệ

Trên đây là một số chia sẻ về chứng sa sút trí tuệ ở người cao tuổi và những điều cần biết. Hy vọng sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích hơn nhé! 

Thủy Phan

(Nguồn: Tổng Hợp)