Co cơ: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Co cơ là một vấn đề phổ biến có thể xảy ra ở nhiều cơ khác nhau trong cơ thể. Thường thì tình trạng này không gây ra các vấn đề nghiêm trọng đến tính mạng của bệnh nhân. Tuy nhiên, khi co cứng lan rộng đến toàn bộ cơ thể, nó có thể tạo ra những tác động tiêu cực, giới hạn khả năng di chuyển và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Vậy co cơ là gì? Cùng Long Châu tìm hiểu triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị dưới bài sau nhé!

Co cơ là gì?

Co cơ là tình trạng mà các cơ bắp bị kéo giãn quá mức, vượt quá ngưỡng chịu đựng. Trong những trường hợp nghiêm trọng, điều này có thể dẫn đến việc cơ bắp bị rách. Khi các cơ bị căng cứng, chúng không thể thư giãn và thường gây đau buốt, làm cho việc cử động trở nên khó khăn. Bất kỳ bộ phận nào trong cơ thể cũng có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng co cơ, nhưng phổ biến nhất là ở cơ chân hoặc tay, thắt lưng, cổ và vai.

Thường thì người bệnh sẽ trải qua tình trạng căng cứng cơ bắp sau khi tham gia vào các hoạt động thể chất, tập luyện thể thao hoặc khi mang vác vật nặng một cách không đúng tư thế. Khi các vùng cơ căng, chúng có thể sưng lên và xuất hiện các vết bầm tím, gây ra cảm giác đau nhức cho người bệnh.

Nguyên nhân gây co cơ

Căng thẳng

Căng thẳng (stress) là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng co cơ. Khi trạng thái căng thẳng, lo âu kéo dài, hệ thần kinh của chúng ta sẽ chịu ảnh hưởng tiêu cực. Điều này có thể dẫn đến rối loạn trong quá trình truyền tín hiệu từ não bộ tới cơ bắp. Hệ thống thần kinh thường phản ứng với căng thẳng bằng cách tăng áp lực lên các mạch máu. Khi điều này xảy ra, lưu lượng máu tới các cơ bắp có thể giảm, góp phần làm tăng nguy cơ của tình trạng co cơ.

Thể dục thể thao

Khởi động trước khi tập luyện và tham gia thi đấu là một phần không thể thiếu trong quá trình chuẩn bị cơ thể. Điều này giúp làm nóng cơ thể, tăng cường lưu lượng máu đến các cơ bắp và chuẩn bị tinh thần cho hoạt động sắp tới. Nhờ đó, cơ thể sẽ dễ dàng thích ứng với vận động, giảm nguy cơ chấn thương và tăng hiệu suất khi thực hiện các động tác mạnh.

Tuy nhiên, nhiều người thường bỏ qua bước khởi động này, đặc biệt là khi tập luyện một cách đều đặn. Điều này không chỉ tăng nguy cơ chấn thương mà còn làm cho các cơ bắp luôn trong tình trạng căng thẳng. Nhưng cũng cần lưu ý rằng co cơ không chỉ xảy ra khi thực hiện các hoạt động vận động mạnh mà còn có thể xảy ra ngay cả khi thực hiện các hoạt động hàng ngày như đi bộ, chạy, nhảy, ném vật nặng mà không đúng tư thế. Đó chính là lý do tại sao việc khởi động trước mỗi hoạt động vận động là rất quan trọng.

Chuyển động lặp đi lặp lại ở cùng một vị trí

Co cơ có thể phát sinh khi các cơ bắp phải hoạt động quá mức và liên tục, đặc biệt là ở những người thường xuyên thực hiện các hoạt động vận động mạnh như chạy bộ, tập gym hoặc các vận động viên chuyên nghiệp. Tình trạng này có thể làm giảm tính linh hoạt của cơ bắp và gây ra cảm giác đau nhức kéo dài.

Nguyên nhân chính là do các động tác lặp đi lặp lại ở một phần cơ thể có thể làm mất cân bằng trong hệ thống cơ bắp, tạo ra áp lực lớn và liên tục đối với các khớp và dây thần kinh. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến các chấn thương ở những vùng cơ bắp thường xuyên hoạt động, gây ra đau nhức nghiêm trọng.

Triệu chứng thường gặp

Người bị co cơ thường trải qua các triệu chứng sau:

• Vùng cơ bị tổn thương có thể sưng tấy, bầm tím hoặc đỏ.
• Đau đớn thậm chí cả khi không vận động, nghỉ ngơi.
• Cảm giác đau nhói khi thực hiện các hoạt động đặc biệt là liên quan đến vùng cơ bị tổn thương hoặc các khớp kề cạnh.
• Sự yếu đuối của gân và cơ bị tổn thương, khiến cho các hoạt động vận động trở nên khó khăn.
• Hạn chế tầm vận động của khu vực cơ bắp bị căng cứng, làm giảm khả năng di chuyển linh hoạt.

Các phương pháp điều trị

Các biện pháp khắc phục tại nhà

Phần lớn các trường hợp co cơ có thể tự chữa trị tại nhà. Nếu bạn gặp phải tình trạng này sau khi tập luyện hoặc điều trị, bạn có thể áp dụng phương pháp R.I.C.E như sau:

• Hãy ngừng các hoạt động tập luyện hoặc công việc đòi hỏi sử dụng các cơ bị căng để nghỉ ngơi.
• Sử dụng đá hoặc túi lạnh để chườm lên vùng cơ bị căng. Thời gian chườm đá là khoảng 15 - 20 phút, mỗi lần cách nhau ít nhất 1 giờ, thực hiện khoảng 1 - 3 lần mỗi ngày để giúp giảm sưng cơ.
• Sử dụng băng thun hoặc băng vải y tế để quấn quanh vùng cơ bị căng, nhưng không nên quấn quá chặt để tránh làm ảnh hưởng tới tuần hoàn máu.
• Đặt vùng cơ bị tổn thương cao hơn so với tư thế nằm nghỉ bình thường. Điều này giúp giảm sưng, đau và viêm cơ hiệu quả.

Điều trị y tế

Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng tổn thương cơ, bác sĩ có thể đề xuất các phương án điều trị như:

Sử dụng thuốc

Các loại thuốc giãn cơ, thuốc kháng viêm mạnh thường được chỉ định cho các trường hợp co cơ không đáp ứng thuốc giảm đau không kê đơn, bao gồm:

• Thuốc giãn cơ.
• Thuốc corticoid.
• Thuốc kháng sinh/kháng virus.

Vật lý trị liệu

Bác sĩ có thể đề nghị bạn thực hiện vật lý trị liệu để giúp thư giãn và khôi phục chức năng của cơ, đặc biệt là sau khi trải qua phẫu thuật sửa chữa các cơ bị rách. Phương pháp này giúp giảm đau, tăng cường sức cơ và khối lượng cơ, cải thiện sức mạnh và khôi phục chức năng vận động cho người bệnh.

Các bài tập kéo giãn và tăng cường sức cơ thường được hướng dẫn, với cường độ phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Ngoài ra, một số trường hợp có thể được chỉ định thực hiện các phương pháp như siêu âm trị liệu, nhiệt trị liệu, massage... để hỗ trợ quá trình phục hồi và giảm co cơ.

Co cơ không phải là tình trạng nguy hiểm, tuy nhiên việc xử lý đúng cách là cực kỳ quan trọng để tránh các biến chứng nặng nề có thể xảy ra. Nếu các triệu chứng không cải thiện sau khi thực hiện các biện pháp tự chăm sóc, quan trọng là bạn cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được bác sĩ xem xét và điều trị. Điều này giúp đảm bảo kết quả điều trị tốt nhất và sớm đưa bệnh nhân trở lại trạng thái khỏe mạnh.