Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Có thai ngoài ý muốn là tình huống xảy ra khi cặp đôi chưa có ý định sinh con. Việc có thai ngoài ý muốn có thể khiến cặp đôi đối mặt với khủng hoảng tâm lý và khó khăn trong khi đưa ra quyết định nên bỏ hay giữ lại thai? Liệu rằng quyết định này có tác động tiêu cực đến sức khoẻ người phụ nữ?
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân có thai ngoài ý muốn và những hướng xử trí khi gặp trường hợp này. Đồng thời bài viết cũng đưa ra lời khuyên giúp cặp đôi vượt qua thách thức tâm lý mà cả hai phải đối mặt khi có thai ngoài ý muốn. Hãy cùng khám để hiểu rõ hơn về các vấn đề liên quan trước khi đưa ra quyết định quan trọng bạn nhé!
Có thai ngoài ý muốn là tình trạng mang thai xảy ra mà các cặp đôi không mong muốn như mang thai vào thời điểm không phù hợp, quá sớm hoặc khi người phụ nữ không muốn có thêm con. Theo thống kê từ năm 2015 đến 2019, mỗi năm trên toàn cầu có khoảng 121 triệu trường hợp có thai ngoài ý muốn và có khoảng 61% trong số đó quyết định phá thai.
Ở Việt Nam, thống kê trong giai đoạn 2020 - 2021 ghi nhận 53,6% trường hợp phá thai do mang thai ngoài ý muốn. Tỷ lệ phá thai cao nhất được ghi nhận ở độ tuổi 25 - 29, tiếp đến là nhóm tuổi 20 - 24, cuối cùng là nhóm từ 30 - 39 tuổi.
Tình trạng có thai ngoài ý muốn thường xảy ra khi quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp phòng ngừa hoặc có sử dụng mà không đúng cách.
Theo thống kê, việc sử dụng các phương pháp tránh thai thông thường như bao cao su, màng phim tránh thai, hay thuốc tránh thai khẩn cấp có thể giảm tỉ lệ có thai ngoài ý muốn 90% đến 95%, trong khi các phương pháp như việc đặt vòng, triệt sản, thắt ống dẫn tinh có hiệu quả an toàn lên đến 99%.
Để tận hưởng tối đa cảm giác, nhiều cặp đôi hiện nay quyết định quan hệ tình dục mà không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào vì họ tin rằng có thể tự kiểm soát tình huống. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến có thai ngoài ý muốn, gây hoang mang và lo lắng cho các cặp đôi.
Trong những trường hợp sử dụng phương pháp tránh thai nhưng vẫn mang thai, nguyên nhân có thể do bao cao su bị rách trong quan hệ, đeo bao trễ, hoặc uống thuốc không đúng cách/đúng thời điểm.
Sự biến đổi về thể chất và tâm lý khi mang thai là không thể tránh khỏi, đặc biệt là đối với các cặp đôi chưa có kế hoạch mang thai. Trong tình huống này, khi đối diện với quyết định giữ hay phá thai, người phụ nữ cần suy nghĩ kỹ lưỡng bởi bất kỳ lựa chọn nào, đều phải đối mặt với những thách thức riêng.
Nếu quyết định chấm dứt thai, sự lựa chọn phụ thuộc vào tuổi thai và tình trạng sức khỏe của người mẹ, đồng thời cân nhắc các biện pháp thích hợp. Hiện nay, có ba phương pháp chủ yếu được áp dụng để chấm dứt thai kỳ, bao gồm:
Nếu quyết định tiếp tục thai kỳ, người phụ nữ cần chuẩn bị tâm lý, sức khỏe cho 9 tháng 10 ngày sắp tới. Việc duy trì tâm lý vững vàng là điều quan trọng để có một thai kỳ khỏe mạnh.
Sức khỏe thai sản nên được đặt lên hàng đầu, người mẹ cần khám thai định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ để theo dõi sự phát triển của em bé. Chế độ ăn uống, thời gian nghỉ ngơi cũng cần được cân đối khoa học nhất để đảm bảo cung cấp đầy đủ dưỡng chất như axit folic, sắt, canxi, magie, DHA... cho cả mẹ và bé. Điều này giúp bảo vệ sức khỏe của mẹ đồng thời đảm bảo sự phát triển toàn diện của thai nhi.
Để ngăn chặn có thai ngoài ý muốn, các chị em cần tìm hiểu về các phương pháp tránh thai an toàn phù hợp với bản thân nhằm giữ cho đời sống tình cảm ổn định và mang lại cảm giác an tâm khi chưa sẵn sàng trở thành cha mẹ.
Người phụ nữ có thể lựa chọn giữa nhiều biện pháp tránh thai như đặt vòng tránh thai, sử dụng que tránh thai, triệt sản hoặc uống thuốc tránh thai hàng ngày. Tuy nhiên, nếu không muốn áp dụng những biện pháp trên, có hai phương pháp đơn giản mà hiệu quả đó là sử dụng bao cao su khi quan hệ hoặc uống thuốc tránh thai khẩn cấp trong một số trường hợp.
Bao cao su được thiết kế để ngăn chặn tình trùng đi vào sâu trong tử cung để gặp trứng và thụ thai. Do đó, nếu sử dụng bao cao su đúng cách, khả năng có thai ngoài ý muốn sẽ được giảm đáng kể.
Ngoài ra, sử dụng bao cao su còn giúp bảo vệ cặp đôi khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, giang mai, sùi mào gà, HIV/AIDS…
Trong trường hợp quan hệ mà không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào hoặc khi xảy ra những tình huống như quên uống thuốc hàng ngày, tuột bao trong quá trình quan hệ, thuốc tránh thai khẩn cấp trở thành giải pháp hữu hiệu. Loại thuốc này hoạt động bằng cách ức chế sự rụng trứng đồng thời làm dày tử cung và lớp chất nhầy để ngăn tinh trùng gặp trứng.
Hiệu quả tránh thai cao khi thuốc được dùng càng sớm sau quan hệ tình dục. Tuy nhiên, sử dụng thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ như rối loạn kinh nguyệt, buồn nôn, chóng mặt, tức ngực. Trong một số trường hợp, có thể gây chảy máu sau khi uống.
Bác sĩ khuyến cáo rằng không nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp quá 2 lần trong một tháng và 3 lần trong một năm để tránh gây ra các vấn đề tác động xấu đến khả năng sinh sản của phụ nữ sau này.
Hy vọng rằng thông qua bài viết, bạn đã có những thông tin hữu ích về cách xử trí khi có thai ngoài ý muốn. Tùy thuộc tâm lý, tình trạng sức khoẻ và kinh tế gia đình mà người phụ nữ có thể đưa ra quyết định giữ hay chấm dứt thai kỳ. Bất kể quyết định như thế nào, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để hiểu rõ hơn tình trạng của bản thân và thai nhi nhằm giảm thiểu rủi ro có thể xảy ra.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.