Dập lá lách cấp độ 2 có những đặc điểm gì? Các bước chẩn đoán bệnh

Chấn thương lá lách thường gặp nhất vì lá lách nằm ngay dưới xương sườn trái, rất dễ tổn thương nếu có va đập mạnh, mặc dù có lớp bao bọc bên ngoài lại nằm tại vị trí khá sâu bên trong ổ bụng nhưng lại là cơ quan bị chấn thương nhiều nhất trong tai nạn giao thông, tai nạn thể thao hoặc bị đấm vào bụng. Bên cạnh đó lách cũng đảm nhiệm vai trò quan trọng đối với cơ thể khi chống lại nguy cơ nhiễm trùng và thanh lọc các tế bào máu cũ. Vậy dập lá lách cấp độ 2 có các đặc điểm gì? Làm sao để xác định một người bị dập lá lách không? Tất cả sẽ có câu trả lời trong bài viết dưới đây, mời mọi người theo dõi nhé.

Những điều cần biết về lá lách trong cơ thể

Trước khi biết được các đặc điểm cũng như mức độ nguy hiểm khi bị dập lá lách cấp độ 2, thì mọi người cần nắm được cấu tạo cũng như chức năng cơ bản của bộ phận này để hiểu rõ hơn về lá lách có ý nghĩa gì đối với cơ thể chúng ta.

Cấu tạo và chức năng của lá lách

Lá lách nằm bên trái dạ dày, dưới cơ hoành trái, bao bọc bởi xương sườn thứ 9 và thứ 11 ở bên trái, với các đặc điểm cấu tạo như sau:

• Lá lách có hình dạng tháp ba mặt, ba bờ, một đáy và một đỉnh.
• Giáp 3 mặt là mặt hoành, mặt dạ dày và mặt thận.
• Trong 3 bờ của lá lách thì có bờ trước có nhiều khía và có thể cảm nhận được khi lách lớn, do đó chúng ta có thể phân biệt lách với các tạng khác khi khám lách.
• Ở mặt dạ dày gần bờ dưới có rốn lách chứa cuống lách có động mạch và tĩnh mạch của lách. Trong đó rốn lách nối với dạ dày bằng mạc nối vị lách và với đuôi tụy bởi mạc nối tụy - lách.
• Lá lách người trưởng thành có chiều dài từ 7 - 14cm, nặng từ 150 - 200 gram.

Với hình dạng cấu tạo như trên, lá lách đảm nhiệm nhiều vai trò sau đây đối với miễn dịch của cơ thể:

• Tham gia sản xuất tế bào lympho, đặc biệt ở giai đoạn bào thai, lách còn tham gia sản xuất hồng cầu, tiểu cầu và bạch cầu hạt.
• Giúp thanh lọc và phá huỷ các tế bào máu già cỗi, giữ lại chất sắt, protein và các chất cần thiết để sản sinh tế bào mới.
• Giúp dự trữ máu cho cơ thể bằng cách co lại hoặc giãn ra, tham gia điều hoà khối lượng và tế bào máu trong hệ tuần hoàn.
• Chống nhiễm trùng cho cơ thể bằng cách thanh lọc các vi khuẩn và vật lạ ở máu.

Dập lá lách ảnh hưởng gì đến cơ thể?

Ảnh hưởng lớn nhất khi lá lách bị tổn thương đó là xuất huyết vào khoang phúc mạc, lượng xuất huyết còn phụ thuộc vào mức độ tổn thương của lách.

Trong đó đối với các tổn thương lớn có thể gây xuất huyết nghiêm trọng dẫn tới sốc mất máu. Sau khi chấn thương lách, các khối máu tụ lách có thể vỡ trong những ngày đầu hoặc sau đó chỉ từ vài tiếng đồng hồ, chậm nhất là vài tháng sau khi bị chấn thương.

Các triệu chứng của dập lá lách

Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp khi bị dập lá lách do chấn thương gây ra, mọi người có thể tham khảo qua.

Đau bụng

Đau bụng cũng là triệu chứng dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh lý thông thường khác, nhưng đối với dập lá lách thì đau bụng xuất hiện trong trường hợp chấn thương bụng do vật sắc nhọn đâm vào hay chấn thương bụng do vật tù gây ra. Trong đó vị trí chấn thương thường nằm ở 1/3 khung xương sườn trái dưới hoặc hông trái.

Dấu hiệu đau bụng cũng ít gặp trong các trường hợp bệnh nhân mất cảm giác, chấn thương lá lách nhẹ hoặc hôn mê sâu.

Chảy máu

Chảy máu có hai triệu chứng nhận biết trực tiếp và gián tiếp, trong đó:

Dấu hiệu trực tiếp: Chảy máu trong ổ bụng gây kích thích bụng, đau bụng dẫn đến dấu hiệu tụ máu quanh, gần rốn.

Triệu chứng gián tiếp:

• Dấu hiệu huyết động mạch và huyết áp không ổn định khi mạch > 120 lần. phút, huyết áp < 90 mmHg kèm theo các biểu hiện như tay chân lạnh ẩm, rối loạn tri giác, thở gấp.
• Ngất vì thiếu máu hoặc bị sốc mất máu.

Dập lá lách cấp độ 2 có những đặc điểm gì?

Theo hội phẫu thuật chấn thương Mỹ (AAST), dập lá lách trong chấn thương bụng kín chia thành 5 cấp độ như sau:

• Dập lá lách cấp độ 1: Tụ máu dưới bao <10% diện tích bề mặt, rách nhu mô sâu <1cm và rách bao lách.
• Dập lá lách cấp độ 2: Tụ máu dưới bao 10 - 50% diện tích bề mặt, tụ máu trong nhu mô <5cm và rách nhu mô sâu 1 - 3cm.
• Dập lá lách mức độ 3: Tụ máu dưới bao >50% diện tích bề mặt, vỡ dưới bao hoặc tụ máu trong nhu mô >5cm và rách nhu mô sâu >3cm.
• Dập lá lách mức độ 4: Bất kỳ trường hợp nào có chấn thương mạch máu lách hay chảy máu trong bao lách liên quan đến các nhánh mạch hay rốn lách gây giảm tưới máu >25%.
• Dập lá lách mức độ 5: Lách vỡ thành nhiều mảnh và bất kỳ chấn thương nào có chấn thương mạch máu vượt qua giới hạn của lách đến khoang phúc mạc.

Các bước chẩn đoán bệnh nhân có bị dập lá lách hay không?

Đầu tiên trước khi xác định bệnh nhân có bị dập lá lách hay không thì bác sĩ sẽ thực hiện đo mạch và huyết áp. Nếu không ổn định, bác sĩ sẽ thực hiện thăm khám toàn thân bệnh nhân để xác định các nguyên nhân trong chấn thương, điển hình như:

• Sốc mất máu là nguyên nhân thường gặp nhất.
• Sốc tim, sốc tắc nghẽn do chèn ép tim làm tim không co bóp được.
• Sốc thần kinh gây ra các chấn thương cột sống cổ, cột sống ngực và giãn mạch.

Sau đó để chẩn đoán vỡ lách trong chấn thương bụng kín, bác sĩ sẽ tiến hành thực hiện thêm các xét nghiệm để đưa ra chẩn đoán cuối cùng:

Chụp CT ổ bụng (chụp cắt lớp vi tính)

Trong trường hợp bệnh nhân bị dập lá lách nhẹ, không nguy hiểm sẽ được áp dụng phương pháp này, bằng cách tiêm vào tay chất cản quang để xác định lượng máu chảy từ lá lách và không sử dụng cách này đối với bệnh nhân bị dị ứng chất cản quang diatrizoate.

Siêu âm ổ bụng có trọng tâm

Giúp kiểm tra chất dịch tích tụ tại vùng bụng.

Chọc rửa xoang phúc mạc chẩn đoán

Cũng là phương pháp tiết kiệm nhất giúp xác định nhanh chóng lượng máu có tập trung vùng bụng không.

Chụp MRI

Chụp MRI ổ bụng thường được chỉ định với bệnh nhân bị suy thận hoặc bị dị ứng chất cản quang, không thể chụp CT.

Bài viết trên hy vọng đã cung cấp nhiều thông tin hữu ích xoay quanh hiện tượng dập lá lách cấp độ 2, cũng như hiểu hơn về cấu tạo và chức năng của lá lách trong cơ thể của mỗi chúng ta. Ngoài ra bài viết cũng nói đến một số triệu chứng cho thấy người bệnh bị dập lá lách để mọi người có cách xử lý nhanh nhất trong tình huống cấp bách.