Dấu hiệu thai ngoài tử cung, nguyên nhân và có biện pháp nào xử lý?

Khi mang thai, mỗi phụ nữ đều mong muốn có một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, thai có thể phát triển bên ngoài tử cung, dẫn đến tình trạng thai ngoài tử cung. Hiểu rõ về dấu hiệu thai ngoài tử cung là rất quan trọng, bởi nó không chỉ giúp phụ nữ nhận biết sớm tình trạng này mà còn ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Trong bài viết này, Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ các dấu hiệu nhận biết thai ngoài tử cung, cũng như các biện pháp cần thực hiện khi phát hiện những triệu chứng bất thường.

Thai ngoài tử cung là gì ?

Về mặt sinh lý, mỗi chu kỳ kinh nguyệt, một noãn (trứng) sẽ “chín” và được buồng trứng phóng thích vào vòi trứng (hay còn gọi là ống dẫn trứng). Tại đây, noãn gặp tinh trùng và được thụ tinh. Sau khi thụ tinh, phôi hình thành và di chuyển qua ống dẫn trứng đến tử cung, nơi nó bám vào lớp nội mạc tử cung để làm tổ và phát triển thành thai nhi cho đến khi chào đời.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, sau khi thụ tinh, phôi không di chuyển vào tử cung mà làm tổ và phát triển bên ngoài buồng tử cung. Hiện tượng này được gọi là thai ngoài tử cung (hay thai lạc chỗ). Thai ngoài tử cung có thể xuất hiện ở nhiều vị trí như vòi trứng, buồng trứng, ổ bụng, vết sẹo mổ cũ, hoặc các cơ quan khác như phúc mạc, mạc nối lớn. Phần lớn các trường hợp thai ngoài tử cung xảy ra ở vòi trứng, tuy nhiên, có những trường hợp hiếm gặp khi phôi làm tổ ở màng phổi, màng tim hoặc gan.

Thai ngoài tử cung là một tình trạng nguy hiểm, vì khi phôi phát triển bên ngoài tử cung, nó không được bảo vệ và có nguy cơ vỡ, gây chảy máu nghiêm trọng trong ổ bụng. Điều này có thể đe dọa tính mạng của người mẹ.

Dấu hiệu thai ngoài tử cung là gì?

Phụ nữ mang thai ngoài tử cung thường có những dấu hiệu giống với thai kỳ bình thường như: trễ kinh, đau bụng, buồn nôn, ngực căng tức,... Tuy nhiên, có một số dấu hiệu bất thường cần đặc biệt lưu ý:

• Chậm kinh: Đây là dấu hiệu phổ biến ở bất kỳ phụ nữ mang thai nào. Tuy nhiên, phụ nữ có kinh nguyệt không đều, tháng bị sớm, tháng bị muộn có thể khó nhận biết dấu hiệu này. Thai ngoài tử cung thường khiến kinh nguyệt trở nên bất thường hơn.
• Ra máu âm đạo bất thường: Nếu bạn nhận thấy có chút máu hồng dính ở quần lót ngoài thời kỳ kinh nguyệt, có thể đó là dấu hiệu mang thai. Tuy nhiên, khi thai ngoài tử cung, hiện tượng ra máu thường kéo dài và máu có màu đỏ thẫm. Một số ít trường hợp không có hiện tượng ra máu bất thường. Nhiều người nhầm lẫn hiện tượng này với kinh nguyệt, đặc biệt khi trùng với chu kỳ. Cần chú ý đến màu sắc, lượng máu, độ loãng và độ đông đặc so với chu kỳ kinh nguyệt thông thường.
• Đau bụng: Đau bụng là một trong những dấu hiệu phổ biến của thai ngoài tử cung. Bạn sẽ cảm thấy đau tại vị trí thai làm tổ, thường ở vùng bụng dưới. Cơn đau có thể âm ỉ, kéo dài, hoặc dữ dội, kèm theo chảy máu âm đạo. Mức độ đau sẽ tăng dần theo sự phát triển của thai ngoài tử cung.
• Cơn đau dữ dội khi túi thai vỡ: Khi túi thai vỡ, cơn đau bụng trở nên dữ dội và liên tục, kèm theo các triệu chứng như đau nhức vai, toát mồ hôi, hoa mắt, chóng mặt, chân tay bủn rủn, khó thở, thậm chí ngất xỉu. Đây là dấu hiệu thai ngoài tử cung nghiêm trọng cần đưa ngay đến bệnh viện để điều trị kịp thời.

Nếu các dấu hiệu trên không được phát hiện và điều trị sớm, túi thai có thể vỡ, máu tràn vào ổ bụng gây nguy hiểm đến tính mạng và khả năng sinh sản của sản phụ.

Nguyên nhân gây có thai ngoài tử cung

Nguyên nhân làm xuất hiện dấu hiệu thai ngoài tử cung thường không xác định rõ ràng, nhưng hầu hết phụ nữ gặp tình trạng này có liên quan đến một số yếu tố như: viêm và sẹo ở ống dẫn trứng do phẫu thuật hoặc nhiễm trùng; rối loạn nội tiết tố; dị dạng cơ quan sinh dục; và các vấn đề di truyền hoặc bệnh lý ảnh hưởng đến ống dẫn trứng và các cơ quan sinh sản khác.

Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ bao gồm: Tuổi tác (phụ nữ lớn tuổi có nguy cơ cao hơn), tiền sử mang thai ngoài tử cung, nhiễm trùng (như viêm vùng chậu hoặc viêm vòi trứng), các bệnh lây truyền qua đường tình dục, thói quen hút thuốc, điều trị vô sinh và phẫu thuật vùng chậu trước đó. Việc sử dụng các biện pháp tránh thai như thuốc tránh thai hoặc dụng cụ tránh thai (IUD) và phẫu thuật thắt ống dẫn trứng cũng có thể làm tăng nguy cơ này.

Mang thai ngoài tử cung thử que được không?

Que thử thai hoạt động dựa trên nồng độ hormone HCG trong nước tiểu, không phụ thuộc vào vị trí của túi thai. Khi có thai, nước tiểu của phụ nữ sẽ chứa hormone này, do đó, việc mang thai ngoài tử cung vẫn có thể cho kết quả hai vạch.

Tuy nhiên, nồng độ HCG ở phụ nữ có dấu hiệu mang thai ngoài tử cung thường giảm dần, dẫn đến việc vạch thứ hai có thể mờ hoặc không rõ, tùy thuộc vào chất lượng của que thử.

Ngay khi biết mình có thai, phụ nữ nên đi siêu âm để kiểm tra xem thai đã vào tử cung hay chưa. Nếu thai chưa vào tử cung, bác sĩ có thể hẹn kiểm tra lại sau 1-2 tuần. Nếu nghi ngờ thai đã làm tổ ngoài tử cung, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm đầu dò qua âm đạo để xác định vị trí túi thai. Ngoài ra, dấu hiệu thai ngoài tử cung có thể được phát hiện qua nội soi ổ bụng và đo nồng độ HCG trong máu.

Các phương pháp xử trí thai ngoài tử cung

Điều trị bằng thuốc (thường là methotrexate)

Phương pháp này được áp dụng cho trường hợp thai ngoài tử cung được phát hiện sớm, khi thai chưa vỡ và kích thước của túi thai còn nhỏ. Methotrexate là một loại thuốc giúp ngăn chặn sự phát triển của tế bào thai, giúp cơ thể tự tiêu hủy mô thai mà không cần phẫu thuật. Sau khi sử dụng thuốc, bác sĩ sẽ theo dõi nồng độ hormone hCG trong máu để đảm bảo thai đã được loại bỏ hoàn toàn.

Phẫu thuật

Nếu thai ngoài tử cung đã phát triển lớn, gây đau nhiều, hoặc có nguy cơ vỡ, phương pháp phẫu thuật sẽ được áp dụng. Có hai loại phẫu thuật chính:

• Nội soi: Đây là phương pháp phổ biến, ít xâm lấn. Bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật qua các lỗ nhỏ ở bụng để loại bỏ thai hoặc cắt bỏ phần ống dẫn trứng bị ảnh hưởng.
• Phẫu thuật mở: Nếu thai đã vỡ hoặc tình trạng nghiêm trọng hơn, phẫu thuật mở có thể cần thiết để kiểm soát chảy máu và loại bỏ thai.

Nhận biết các dấu hiệu thai ngoài tử cung là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn và thai nhi. Khi phát hiện những triệu chứng bất thường như chậm kinh, ra máu âm đạo không rõ nguyên nhân hoặc đau bụng dữ dội, hãy nhanh chóng tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ để có biện pháp can thiệp kịp thời. Việc nắm vững thông tin về tình trạng này không chỉ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe mà còn nâng cao khả năng xử lý những rủi ro có thể xảy ra. Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết.