Đau khớp vai là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị

Khớp vai đóng vai trò quan trọng trong mọi cử động của phần thân trên, do đó khi xuất hiện tình trạng đau, cứng hoặc hạn chế vận động, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý xương khớp tiềm ẩn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ đau khớp vai là bệnh gì, các nguyên nhân thường gặp cũng như những phương pháp điều trị hiệu quả giúp khôi phục khả năng vận động và giảm đau.

Đau khớp vai là bệnh gì?

Đau khớp vai là một triệu chứng thường gặp trong các bệnh lý cơ xương khớp, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây đau khớp vai:

Thoái hóa khớp vai

Thoái hóa khớp vai là tình trạng sụn khớp bị bào mòn theo thời gian, khiến hai đầu xương cọ xát trực tiếp với nhau, gây đau nhức, viêm và hạn chế cử động. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi hoặc người lao động nặng, vận động viên, do khớp vai phải hoạt động liên tục.

Viêm quanh khớp vai

Viêm quanh khớp vai là bệnh lý phổ biến, đặc trưng bởi tình trạng viêm ở các mô mềm quanh khớp như gân, cơ, bao khớp hoặc dây chằng. Người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ, tăng lên khi vận động hoặc khi nằm nghiêng về bên vai tổn thương.

Trật khớp vai và chấn thương vai

Trật khớp vai xảy ra khi đầu xương cánh tay trượt ra khỏi ổ khớp, gây đau dữ dội, biến dạng vùng vai và hạn chế hoàn toàn khả năng cử động. Đây là chấn thương thường gặp ở người chơi thể thao hoặc do tai nạn. Ngoài trật khớp, các tổn thương phần mềm như đứt gân, rách sụn viền hoặc viêm gân chóp xoay cũng là nguyên nhân phổ biến gây đau khớp vai mạn tính.

Đông cứng khớp vai (viêm dính bao khớp)

Đông cứng khớp vai là tình trạng bao khớp dày lên và co rút, khiến khớp vai bị hạn chế vận động nghiêm trọng. Bệnh thường gặp ở người trung niên, đặc biệt là bệnh nhân tiểu đường, bệnh lý tuyến giáp hoặc tim mạch. Triệu chứng điển hình gồm đau âm ỉ, cứng vai, khó giơ tay hoặc xoay cánh tay. Nếu không được can thiệp, bệnh có thể kéo dài nhiều tháng đến vài năm.

Viêm bao hoạt dịch và viêm khớp dạng thấp

Viêm bao hoạt dịch là tình trạng viêm ở túi dịch quanh khớp, gây đau và sưng vùng vai, thường gặp ở người vận động quá mức hoặc nhiễm khuẩn. Trong khi đó, viêm khớp dạng thấp là bệnh tự miễn khiến hệ miễn dịch tấn công các mô khớp, dẫn đến đau, sưng, cứng khớp buổi sáng.

Chèn ép dây thần kinh vùng vai cổ

Một số trường hợp đau khớp vai xuất phát từ nguyên nhân thần kinh, khi dây thần kinh vùng cổ vai bị chèn ép do thoát vị đĩa đệm hoặc gai xương. Người bệnh có thể cảm nhận cơn đau lan từ cổ xuống vai và cánh tay, kèm tê bì hoặc yếu cơ.

Yếu tố làm tăng nguy cơ bị đau khớp bả vai

Đau khớp bả vai là tình trạng có thể gặp ở mọi đối tượng, tuy nhiên một số yếu tố nguy cơ nhất định có thể làm gia tăng khả năng mắc bệnh hoặc khiến triệu chứng trở nên nặng nề hơn. Các yếu tố làm tăng nguy cơ đau khớp bả vai gồm:

• Tuổi tác: Người trên 40 tuổi thường có nguy cơ cao hơn do quá trình thoái hóa tự nhiên của sụn và mô mềm quanh khớp vai.
• Tính chất công việc: Những nghề nghiệp đòi hỏi giơ tay cao, sơn trần, đánh vợt, hoặc thao tác lặp lại với vai dễ dẫn đến viêm gân, viêm bao hoạt dịch.
• Chấn thương vai: Người từng bị trật khớp, gãy xương đòn hoặc bong gân vai có khả năng tái phát đau cao hơn.
• Thói quen vận động: Lười vận động khiến cơ quanh vai yếu, giảm linh hoạt, trong khi vận động sai tư thế lại làm tăng áp lực cơ học lên khớp.
• Mang vác vật nặng: Gây tổn thương mô mềm, viêm gân hoặc thoái hóa sớm khớp vai.
• Bệnh lý nền: Tiểu đường, viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống… đều làm tăng nguy cơ viêm và tổn thương mô khớp.
• Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể quá mức tạo áp lực lớn lên hệ thống cơ xương khớp.

Cách điều trị đau khớp vai

Mục tiêu chính điều trị đau khớp vai là giảm đau, phục hồi chức năng vận động, ngăn ngừa cứng khớp và tái phát.

Điều trị nội khoa bằng thuốc

Thuốc là phương pháp điều trị đầu tay giúp kiểm soát triệu chứng trong các trường hợp đau khớp vai mức độ nhẹ đến trung bình.

• Thuốc giảm đau và kháng viêm: Các thuốc nhóm NSAID (như ibuprofen, diclofenac) thường được sử dụng để giảm đau và viêm tại chỗ.
• Thuốc giãn cơ: Dành cho trường hợp đau kèm co cứng cơ vùng vai.
• Tiêm corticoid nội khớp: Áp dụng khi cơn đau kéo dài, không đáp ứng với thuốc uống. Tuy nhiên, phương pháp này cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa xương khớp, tránh lạm dụng vì có thể gây tổn thương mô sụn.

Người bệnh tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hoặc kéo dài thời gian điều trị mà không có hướng dẫn y khoa, tránh tác dụng phụ như viêm loét, xuất huyết dạ dày.

Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng

Đây là phương pháp đóng vai trò quan trọng giúp khớp vai duy trì độ linh hoạt và phục hồi chức năng sau tổn thương.

• Liệu pháp nhiệt: Dùng nhiệt nóng hoặc lạnh giúp giãn cơ, giảm đau, giảm viêm.
• Điện xung, siêu âm trị liệu: Giúp tăng tuần hoàn máu, giảm co cứng và hỗ trợ quá trình lành tổn thương.
• Bài tập vận động khớp vai: Các động tác đưa vai ra trước, sau, lên trên hoặc tập với dây đàn hồi giúp cải thiện tầm vận động, hạn chế dính khớp.

Phương pháp điều trị thay thế và hỗ trợ

Một số biện pháp hỗ trợ khác có thể giúp giảm đau và cải thiện triệu chứng như:

• Châm cứu, thủy châm: Giúp kích thích lưu thông khí huyết, thư giãn cơ và giảm đau hiệu quả.
• Xoa bóp trị liệu: Giúp tăng lưu thông máu, giảm căng cơ vùng vai cổ.

Phẫu thuật

Khi các biện pháp điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả, đặc biệt trong các trường hợp tổn thương nghiêm trọng như đứt gân chóp xoay, trật khớp tái hồi, thoái hóa khớp nặng, bác sĩ có thể chỉ định can thiệp phẫu thuật nội soi hoặc thay khớp vai.

Hy vọng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng đau khớp vai, nguyên nhân gây ra cũng như các phương pháp điều trị hiệu quả. Đây là vấn đề xương khớp phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Vì vậy, khi xuất hiện các dấu hiệu đau nhức, hạn chế vận động hoặc cứng khớp vai kéo dài, bạn nên chủ động thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.