Đo thính lực trẻ sơ sinh là gì? Những thông tin cần biết

Đo thính lực trẻ sơ sinh là một xét nghiệm quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe thính giác và thúc đẩy sự phát triển toàn diện của trẻ. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp kiến thức về sàng lọc đo thính lực ở trẻ sơ sinh và những thông tin liên quan đến xét nghiệm này.

Đo thính lực trẻ sơ sinh là gì?

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, mỗi 1000 trẻ sơ sinh ít nhất có 1 đến 3 trẻ bị giảm thính lực, và con số này thường cao hơn ở các nước đang phát triển như Việt Nam. Nếu không phát hiện và can thiệp kịp thời, mất thính lực sẽ ảnh hưởng đến khả năng sử dụng ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp của trẻ, cũng như gây ra nhiều khó khăn trong học tập và sinh hoạt hàng ngày. 

Đo thính lực trẻ sơ sinh là một xét nghiệm nhằm đánh giá khả năng nghe của trẻ. Xét nghiệm này sử dụng các phương pháp an toàn và hiệu quả để đo lường mức độ nhạy cảm của tai trẻ đối với âm thanh. Việc đo thính lực có thể giúp phát hiện sớm các vấn đề về thính lực ở trẻ, từ đó có thể can thiệp kịp thời để đảm bảo sự phát triển toàn diện của trẻ.

Tại sao cần đo thính lực cho trẻ sơ sinh?

Đo thính lực trẻ sơ sinh là một bước sàng lọc cực kỳ quan trọng bởi những lý do sau:

Phát hiện sớm các vấn đề về thính lực

Mất thính lực bẩm sinh là một vấn đề ảnh hưởng đến 1-2/1000 trẻ sơ sinh. Việc phát hiện sớm các vấn đề về thính lực có vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều trị và can thiệp hiệu quả. Can thiệp càng sớm, khả năng phục hồi thính lực và phát triển ngôn ngữ của trẻ càng cao. 

Giảm thiểu tác động tiêu cực

Mất thính lực không chỉ ảnh hưởng đến khả năng nghe mà còn có thể tác động tiêu cực đến nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống của trẻ, bao gồm học tập, tâm lý và khả năng hòa nhập xã hội. 

Mang lại lợi ích lâu dài

Can thiệp y tế sớm cho trẻ mất thính lực mang lại lợi ích lâu dài cho trẻ. Trẻ được can thiệp sớm có thể có cuộc sống bình thường và tự tin như những đứa trẻ khác. 

Khuyến cáo quốc tế

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo sàng lọc thính lực cho tất cả trẻ sơ sinh. Nhiều quốc gia trên thế giới đã thực hiện chương trình sàng lọc thính lực toàn diện cho trẻ sơ sinh. Việc đo thính lực cho trẻ sơ sinh là một việc làm thiết thực và ý nghĩa giúp bảo vệ sức khỏe thính giác và thúc đẩy sự phát triển toàn diện của trẻ.

Nguyên nhân gây mất thính lực ở trẻ em

Có nhiều yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến mất thính lực ở trẻ, bao gồm:

Mẹ bị nhiễm trùng khi mang thai

Mẹ bị nhiễm rubella, cytomegalovirus (CMV), toxoplasmosis hoặc herpes simplex virus (HSV) trong thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ trẻ bị mất thính lực bẩm sinh.

Sử dụng thuốc

Việc sử dụng một số loại thuốc nhất định, chẳng hạn như aminoglycoside, trong thai kỳ có thể gây hại cho thính giác của thai nhi.

Rối loạn di truyền

Một số rối loạn di truyền có thể gây mất thính lực bẩm sinh, chẳng hạn như hội chứng Usher và hội chứng Pendred.

Tiền sử gia đình

Nếu gia đình có người thân bị mất thính lực, trẻ có nguy cơ cao bị mất thính lực.

Nhiễm trùng tai

Viêm tai giữa là nguyên nhân phổ biến nhất gây mất thính lực ở trẻ em.

Tiếng ồn lớn

Tiếp xúc với tiếng ồn lớn sau khi sinh có thể làm tổn thương tế bào lông trong tai và dẫn đến mất thính lực.

Một số loại thuốc

Việc sử dụng một số loại thuốc nhất định, chẳng hạn như aspirin liều cao, có thể gây hại cho thính giác của trẻ.

Bệnh lý

Một số bệnh lý, chẳng hạn như u thần kinh thính giác và bệnh Meniere, có thể gây mất thính lực.

Các phương pháp đo thính lực trẻ sơ sinh

Trong vòng 1-2 tháng sau khi sinh là thời điểm tốt nhất để sàng lọc thính lực cho trẻ sơ sinh. Việc sàng lọc giúp phát hiện sớm các trường hợp nghe kém bẩm sinh.

Có nhiều phương pháp đo thính lực cho trẻ sơ sinh, mỗi phương pháp có ưu và nhược điểm riêng. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến được các bác sĩ và chuyên gia y tế sử dụng để đo thính lực trẻ sơ sinh:

Đo lường âm thanh thoát ra từ ốc tai (otoacoustic emission – OAE)

Khi ốc tai thu nhận âm thanh, tín hiệu sẽ truyền đến não. Ngoài ra, có một âm thanh riêng biệt phát ra từ ốc tai và quay trở lại ống tai, được gọi là âm thanh kiểu tiếng vọng "thoát ra". Âm thanh này được ghi lại bằng microphone và hiển thị trên màn hình. 

OAE là một xét nghiệm an toàn và không đau. Thử nghiệm thường kéo dài khoảng 5-8 phút. 

Đánh giá đáp ứng âm của cuống não (auditory brainstem response – ABR)

Đánh giá đáp ứng âm của cuống não (ABR) là một xét nghiệm được thực hiện để đánh giá chức năng của hệ thống thính giác từ tai đến não. Xét nghiệm này đo lường phản ứng của não bộ đối với âm thanh.

Cách thức hoạt động của ABR:

• Điện cực được đặt trên da đầu của bệnh nhân.
• Tai nghe được đặt vào tai của bệnh nhân.
• Âm thanh nhấp chuột được phát ra qua tai nghe.
• Âm thanh kích thích các tế bào lông trong tai trong, dẫn đến các tín hiệu điện được truyền đến não.
• Các tín hiệu điện được ghi lại bởi điện cực và được phân tích bởi máy tính.

Cha mẹ nên lựa chọn phương pháp đo thính lực phù hợp với độ tuổi, tình trạng sức khỏe và khả năng hợp tác của trẻ. Việc đo thính lực cho trẻ sơ sinh nên được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng và nhân viên y tế có chuyên môn.

Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu về đo thính lực trẻ sơ sinh và những thông tin cần biết về vấn đề này. Bố mẹ cần lưu ý và sớm nhận biết các vấn đề thính lực để đảm bảo rằng trẻ có cơ hội phát triển tốt nhất.