Nội soi tiêu hóa là gì? Đối tượng nào cần nội soi tiêu hóa?

Nội soi là phương pháp nhằm chẩn đoán tình trạng bệnh lý ở bên trong cơ thể người bệnh, những nơi không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Nội soi tiêu hóa để chẩn đoán và phương pháp điều trị cho bệnh nhân gặp các vấn đề tiêu hóa. Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào cũng có thể thực hiện nội soi tiêu hóa. Hãy cùng tìm hiểu về những yếu tố quan trọng để bác sĩ cân nhắc đưa ra quyết định trong việc chỉ định nội soi tiêu hóa cho bệnh nhân.

Phương pháp nội soi tiêu hóa là gì?

Nội soi tiêu hóa là một kỹ thuật kiểm tra trực quan các cơ quan tiêu hóa bằng cách sử dụng một ống soi dài, mềm, được trang bị camera. Tương tự như nội soi thực quản dạ dày tá tràng, phương pháp này thường được thực hiện bằng cách đưa ống nội soi qua miệng hoặc mũi (gọi là nội soi trên) hoặc qua hậu môn (gọi là nội soi dưới), và từ đó xâm nhập vào đường tiêu hóa.

Mục tiêu chính của nội soi tiêu hóa là chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa, và đôi khi nó cũng có thể được sử dụng để điều trị các vấn đề ảnh hưởng đến thực quản, dạ dày và phần đầu của ruột non, còn được gọi là tá tràng.

Để nâng cao khả năng chẩn đoán, nội soi tiêu hóa có thể kết hợp với siêu âm, tạo thành một phương pháp gọi là siêu âm nội soi. Điều này thường được thực hiện bằng cách gắn một đầu dò siêu âm vào ống nội soi, cho phép tạo ra các hình ảnh trực quan về thành thực quản, dạ dày, hoặc thậm chí giúp bác sĩ tạo ra hình ảnh của các cơ quan khó tiếp cận như tuyến tụy. Kết hợp giữa nội soi và siêu âm nội soi là một tiến bộ trong lĩnh vực chẩn đoán y học, giúp cung cấp thông tin chi tiết và chính xác hơn về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

Đối tượng cần chỉ định thực hiện nội soi tiêu hóa

Nội soi tiêu hóa được áp dụng trong nhiều trường hợp khác nhau để chẩn đoán và điều trị các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa và các cơ quan liên quan. Nhiều trường hợp đặc biệt, bác sĩ sẽ tiến hành nội soi ổ bụng thay cho nội soi tiêu hóa. Dưới đây là những trường hợp bác sĩ thường chỉ định thực hiện nội soi tiêu hóa:

Xuất huyết tiêu hóa: Nội soi tiêu hóa thường được sử dụng khi có dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa không rõ nguyên nhân để tìm và chẩn đoán nguyên nhân gây ra xuất huyết.

Bệnh thiếu máu Biermer: Dùng để xác định bệnh thiếu máu Biermer, một rối loạn hấp thu vitamin B12 trong dạ dày và tá tràng.

Bệnh về dạ dày: Nội soi thường được sử dụng để chẩn đoán và đánh giá các vấn đề về dạ dày như đau thượng vị, loét dạ dày, viêm dạ dày, polyp dạ dày và ung thư dạ dày.

Hẹp môn vị: Sử dụng để xác định vị trí và mức độ hẹp môn vị, một vấn đề có thể gây khó khăn trong việc tiêu hóa thức ăn.

Bệnh về đường tiêu hóa: Nội soi được sử dụng để chẩn đoán và theo dõi các bệnh như giun chui ống mật, viêm ruột mãn tính (Crohn), viêm đại tràng và các vấn đề về đại trực tràng.

Tiền sử gia đình của ung thư đại trực tràng: Đối với người có tiền sử gia đình mắc ung thư đại trực tràng, nội soi đại trực tràng được thực hiện để sớm phát hiện và theo dõi bất thường. Với trường hợp này, bệnh nhân có thể sẽ được bác sĩ chỉ định nội soi đại tràng gây mê.

Kiểm tra triệu chứng phân có máu: Nội soi tiêu hóa giúp xác định nguyên nhân đi ngoài ra máu, một triệu chứng đe dọa đến sức khỏe nghiêm trọng. Trường hợp này khá giống với người bệnh trĩ thực hiện nội soi trĩ ở hậu môn.

Rối loạn đại tiện và điều trị: Nội soi có thể được sử dụng trong quá trình điều trị rối loạn đại tiện hoặc sau cắt polyp để theo dõi sự tiến triển và chẩn đoán.

Bệnh viêm túi thừa: Sử dụng để xác định các vấn đề liên quan đến túi thừa và thực hiện cắt bỏ nếu cần thiết.

Kiểm tra bất thường từ hình ảnh chẩn đoán khác: Nội soi tiêu hóa thường được sử dụng để xác định và chẩn đoán bất thường được phát hiện trên các hình ảnh chẩn đoán như CT, MRI, X-quang, hoặc siêu âm.

Tóm lại, nội soi tiêu hóa đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị nhiều vấn đề về hệ tiêu hóa và cơ quan liên quan, giúp bác sĩ có cái nhìn chi tiết và chính xác về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

Đối tượng chống chỉ định thực hiện nội soi tiêu hóa

Nội soi tiêu hóa là một phương pháp chẩn đoán và điều trị quan trọng, nhưng không phải lúc nào cũng thích hợp cho tất cả trường hợp và người bệnh. Dưới đây là danh sách các tình huống hoặc người bệnh mà bác sĩ sẽ cân nhắc và hạn chế việc thực hiện nội soi tiêu hóa:

Nguy cơ thủng thực quản do hóa chất: Người có nguy cơ thủng thực quản do bị bỏng thực quản do hóa chất không nên thực hiện nội soi tiêu hóa, vì quá trình nội soi có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến thực quản.

Bệnh lý phình giãn động mạch chủ: Trong trường hợp có bệnh lý phình giãn động mạch chủ, việc thực hiện nội soi tiêu hóa có thể gây tăng áp lực trong hệ tiêu hóa và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Tình trạng sức khỏe không ổn định: Các tình trạng sức khỏe như suy tim, suy hô hấp, nhồi máu cơ tim, cao huyết áp không ổn định, tụt huyết áp dưới mức 90/60 mmHg, hoặc người quá già yếu và suy nhược cần được ổn định sức khỏe trước khi tiến hành nội soi tiêu hóa.

Khó thở nghiêm trọng: Người bị khó thở nghiêm trọng không nên thực hiện nội soi tiêu hóa, vì việc thực hiện nội soi có thể làm tăng nguy cơ suy hô hấp.

Các bệnh lý khác: Nội soi tiêu hóa cũng không nên thực hiện đối với những người bị xơ gan cổ trướng, gù vẹo cột sống, tụt huyết áp dưới mức 90/60 mmHg, người đang trong tình trạng sốc, bệnh nhân đang mang thai (đặc biệt trong 3 tháng đầu và 3 tháng giữa), bệnh nhân mới mổ đại tràng, bệnh túi thừa cấp tính, bệnh nhân bị tắc mạch phổi, bệnh nhân tâm thần không thể phối hợp, và các trường hợp đặc biệt khác.

Trước khi quyết định thực hiện nội soi tiêu hóa, bác sĩ sẽ xem xét kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và cân nhắc các yếu tố rủi ro để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho quá trình nội soi.