Viêm dạ dày: Bệnh lý tiêu hoá thường gặp

Viêm dạ dày là bệnh gì?

Viêm dạ dày là tình trạng niêm mạc dạ dày bị viêm nhiễm, kích ứng. Viêm dạ dày có thể xuất hiện đột ngột (viêm cấp tính) hoặc diễn ra từ từ theo thời gian (viêm mạn tính).

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm dạ dày

Viêm dạ dày không phải lúc nào cũng gây ra các triệu chứng rõ ràng. Một số dấu hiệu gợi ý viêm dạ dày như:

• Đau nhức, khó tiêu ở phần bụng trên và cơn đau có thể trở nên tồi tệ hơn hoặc tốt lên sau khi ăn.

• Có cảm giác cồn cào, nóng rát ở dạ dày.

• Sau khi ăn thường có cảm giác đầy bụng trên.

• Buồn nôn, nôn (có thể có máu hoặc không).

• Đi ngoài ra máu.

Tác động của viêm dạ dày đối với sức khỏe 

Viêm dạ dày có thể gây nên các triệu chứng khó chịu, chủ yếu là trên hệ tiêu hóa của bệnh nhân. Những triệu chứng này ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, làm giảm sự ngon miệng và gây khó khăn trong việc ăn uống của bệnh nhân.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm dạ dày

Nếu không được điều trị, viêm dạ dày có thể dẫn đến loét, xuất huyết, thậm chí là thủng dạ dày.

Trong một số trường hợp hiếm, viêm dạ dày mạn tính có thể dẫn đến nguy cơ ung thư dạ dày, đặc biệt là khi tế bào niêm mạc bị mỏng đi và thay đổi cấu trúc.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bị đau bụng dữ dội hay nôn mửa nhiều kèm theo cơn choáng váng, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm dạ dày

Viêm dạ dày thường xảy ra do:

• Tổn thương hàng rào bảo vệ niêm mạc dạ dày (sự giảm tiết chất nhầy…).

• Các bệnh lý khác có thể gây tăng tiết acid dạ dày quá mức.

• Nhiễm khuẩn (phổ biến nhất là vi khuẩn Helicobacter pylori).

• Sử dụng thuốc giảm đau nhóm NSAID (ibuprofen, naproxen…) thường xuyên và lâu dài.

• Viêm dạ dày tự miễn (ở bệnh nhân thiếu hụt vitamin B12, người bệnh Hashimoto và đái tháo đường type 1…).

Những ai có nguy cơ mắc bệnh viêm dạ dày?

Người có các bệnh tự miễn, bệnh lý gây tăng tiết acid dạ dày.

Người đang mắc các nhiễm trùng khác.

Người sử dụng thuốc giảm đau nhóm NSAID dài ngày.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm dạ dày

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc Viêm dạ dày, bao gồm:

• Tuổi tác: Càng lớn tuổi càng dễ bị viêm dạ dày do lớp niêm mạc dạ dày mỏng dần, xác suất bị mắc H.pylori và các rối loạn tự miễn cũng tăng cao hơn.

• Nghiện rượu có thể gây kích ứng và tệ hơn là ăn mòn niêm mạc dạ dày.

• Stress tâm lý và sinh lý (sau chấn thương, bỏng, nhiễm trùng nặng…)

• Bệnh nhân sau điều trị ung thư bằng hóa trị/xạ trị.

• Ảnh hưởng từ các bệnh khác (HIV/AIDS, Crohn, Celiac, sarcoidosis, nhiễm ký sinh trùng…)

• Trào ngược mật vào dạ dày.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán bệnh viêm dạ dày

Nội soi đường tiêu hóa.

Xét nghiệm tìm H.pylori: Xét nghiệm phân, máu, test hơi thở.

Xét nghiệm máu ẩn trong phân xem bệnh nhân có dấu hiệu xuất huyết không.

Chụp X quang đường tiêu hóa.

Sinh thiết niêm mạc dạ dày.

Phương pháp điều trị Viêm dạ dày hiệu quả

Tùy vào thể trạng bệnh nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc và áp dụng những phương pháp điều trị phù hợp. 

Trường hợp viêm dạ dày cấp do dùng thuốc nhóm NSAID hoặc uống rượu bia: Ngưng sử dụng thuốc này, ngưng uống rượu.

Trường hợp nhiễm H.pylori: Dùng thuốc kháng sinh trong vòng 7 – 14 ngày theo phác đồ tiêu diệt H.pylori.

Trường hợp viêm dạ dày do thiếu máu ác tính: Bổ sung vitamin B12 đường tiêm.

Các trường hợp viêm dạ dày do tăng tiết acid:

• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Esomeprazol, omeprazol…

• Thuốc chẹn H2: Cimetidine, famotidine, nizatidine…

• Thuốc kháng acid: Muối nhôm…

Lưu ý: Các loại thuốc khi dùng phải tuân thủ theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của viêm dạ dày

Chế độ sinh hoạt:

Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị. 

Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.

Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.

Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

Bệnh nhân cần lạc quan. Tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy nói chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái. 

Bỏ thuốc lá.

Nếu viêm dạ dày do nhiễm vi khuẩn H.pylori, cần uống kháng sinh đúng và đủ liều theo chỉ định của bác sĩ để tiêu diệt triệt để vi khuẩn và không gây tái phát bệnh.

Chế độ dinh dưỡng:

Không nên ăn thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ do khả năng gây kích ứng dạ dày, làm tình trạng viêm trở nên trầm trọng hơn.

Hạn chế uống rượu bia, cà phê, đồ uống có gas trong quá trình điều trị.

Ăn các thực phẩm giàu chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt, rau, trái cây…

Phương pháp phòng ngừa viêm dạ dày hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:

Không uống rượu bia quá nhiều, tập cai thuốc lá.

Chỉ uống thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ, không được tự ý dùng thuốc và sử dụng trong thời gian dài.

Nếu có đau dạ dày từ trước, có thể cân nhắc chuyển sang sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol thay cho thuốc nhóm NSAID.