Trẻ bị viêm phổi nên ăn gì, kiêng ăn gì nhanh khỏe?

Viêm phổi, đặc trưng bởi các triệu chứng như sốt, ho, khó thở, mệt mỏi và sụt cân, có thể gây tổn hại cho năng lượng dự trữ của cơ thể. Nếu không có chế độ dinh dưỡng phù hợp, nguy cơ biến chứng như suy dinh dưỡng và giảm đáp ứng miễn dịch trở nên phổ biến hơn. Chính vì vậy việc tuân thủ một chế độ ăn uống được thiết kế hợp lý là điều tối quan trọng trong quá trình điều trị viêm phổi cho trẻ.

Viêm phổi ở trẻ là gì?

Viêm phổi, một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp ảnh hưởng đến phổi, có thể gây ra mối đe dọa đáng kể cho sức khỏe của trẻ em. Bệnh có thể được gây ra bởi nhiều yếu tố khác nhau như vi khuẩn, vi rút, nấm, ký sinh trùng hoặc thậm chí hít phải khí độc và hóa chất.

Viêm phổi ở trẻ em có thể xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau, tùy thuộc vào độ tuổi và các yếu tố môi trường. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

Trẻ em dưới 5 tuổi

• Viêm phổi phế cầu do Streptococcus pneumoniae gây ra;
• Viêm phổi do tụ cầu vàng;
• Viêm phổi do Haemophilus influenzae tuýp B (HIB), mắc phải từ môi trường hoặc lây truyền từ người mẹ khi mang thai;
• Viêm phổi liên cầu.

Trẻ em trên 5 tuổi

• Viêm phổi liên quan đến virus cúm;
• Viêm phổi adenovirus;
• Nhiễm Mycoplasma pneumoniae.

Các yếu tố góp phần gây viêm phổi ở trẻ em

Một số yếu tố khiến trẻ dễ bị viêm phổi hơn, bao gồm:

Hệ thống miễn dịch yếu

Hệ thống miễn dịch của trẻ nhỏ vẫn đang phát triển nên dễ bị nhiễm trùng hơn.

Môi trường sống mất vệ sinh

Vệ sinh kém và điều kiện sống không vệ sinh có thể tạo ra môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp.

Ô nhiễm không khí

Tiếp xúc với không khí ô nhiễm, cả trong nhà và ngoài trời, có thể góp phần gây ra các vấn đề về hô hấp, bao gồm viêm phổi.

Tầm quan trọng của chế độ ăn trong điều trị viêm phổi

Khi nói đến điều trị viêm phổi ở trẻ em, các can thiệp y tế và thuốc theo toa là điều cần thiết. Tuy nhiên, một khía cạnh thường bị bỏ qua có thể góp phần đáng kể vào quá trình phục hồi là chế độ ăn uống của bệnh nhân. Một chế độ ăn uống cân bằng và giàu chất dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hành trình chữa bệnh và phục hồi sức khỏe của trẻ.

Hỗ trợ nhu cầu năng lượng

Viêm phổi có thể làm tăng đáng kể nhu cầu năng lượng của cơ thể vì nó chống lại nhiễm trùng và sửa chữa các mô phổi bị tổn thương. Cung cấp đủ lượng calo từ một chế độ ăn uống cân bằng giúp đáp ứng nhu cầu năng lượng gia tăng này và hỗ trợ quá trình phục hồi của trẻ.

Tăng cường chức năng miễn dịch

Chế độ ăn uống giàu chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, trang bị cho cơ thể những công cụ cần thiết để chống lại nhiễm trùng. Thực phẩm giàu vitamin A, C, E và kẽm, chẳng hạn như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc, có thể tăng cường phản ứng miễn dịch và hỗ trợ quá trình chữa bệnh.

Thúc đẩy sửa chữa mô

Lượng protein đầy đủ là rất quan trọng để sửa chữa các mô bị hư hỏng, bao gồm cả phổi. Cung cấp các nguồn protein như thịt nạc, cá, các loại đậu và các sản phẩm từ sữa trong chế độ ăn của trẻ sẽ hỗ trợ quá trình tái tạo và giúp phục hồi chức năng phổi.

Đảm bảo đủ nước

Viêm phổi có thể dẫn đến mất nước do sốt, đổ mồ hôi và tăng cường hô hấp. Hydrat hóa thích hợp là rất quan trọng để duy trì cân bằng chất lỏng và ngăn ngừa mất nước, điều này có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng và kéo dài thời gian hồi phục. Khuyến khích trẻ uống nước, súp và các chất lỏng hydrat hóa khác là điều cần thiết.

Hấp thụ chất dinh dưỡng tối ưu

Một chế độ ăn uống đầy đủ đảm bảo trẻ nhận được các chất dinh dưỡng thiết yếu, vitamin và khoáng chất cần thiết cho sức khỏe tổng thể. Bao gồm nhiều loại trái cây và rau quả nhiều màu sắc, ngũ cốc nguyên hạt, chất béo lành mạnh và protein nạc cung cấp các khối xây dựng cần thiết cho hệ thống miễn dịch mạnh mẽ và phục hồi hiệu quả.

Xem xét các hạn chế về chế độ ăn uống

Trong một số trường hợp, có thể cần phải điều chỉnh chế độ ăn uống, đặc biệt nếu trẻ bị dị ứng hoặc không dung nạp cụ thể. Hợp tác chặt chẽ với chuyên gia chăm sóc sức khỏe hoặc chuyên gia dinh dưỡng đã đăng ký có thể giúp điều chỉnh chế độ ăn uống để đáp ứng nhu cầu cá nhân của trẻ và đảm bảo dinh dưỡng tối ưu trong quá trình hồi phục.

Tóm lại, một chế độ ăn uống được lên kế hoạch cẩn thận đóng một vai trò quan trọng trong việc điều trị bệnh viêm phổi ở trẻ em. Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng hỗ trợ quá trình hồi phục của cơ thể, tăng cường chức năng miễn dịch, thúc đẩy sửa chữa mô, ngăn ngừa biến chứng. Bằng cách ưu tiên một chế độ ăn uống cân bằng giàu chất dinh dưỡng thiết yếu, cha mẹ có thể giúp con mình nhanh hồi phục và tăng cường sức khỏe tổng thể.

Trẻ bị viêm phổi nên ăn gì?

Như đã nói bên trên, trong việc chăm sóc trẻ bị viêm phổi, chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng một vai trò quan trọng. Một chế độ ăn uống giàu chất dinh dưỡng, cùng với thực hành vệ sinh tốt, có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu và hỗ trợ quá trình chữa bệnh.

Một số lưu ý khi chuẩn bị thức ăn cho trẻ bị viêm phổi

Vệ sinh tay sạch sẽ

Trước khi chuẩn bị và chế biến thức ăn cho con, điều quan trọng là cha mẹ phải rửa tay thật kỹ. Ngoài ra, làm thông mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý nhỏ mũi có thể giúp giảm nghẹt mũi và giúp trẻ bú dễ dàng hơn.

Thực phẩm giàu chất dinh dưỡng

Trẻ bị viêm phổi nên ăn gì? Cần bổ sung những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng thiết yếu. Tập trung vào việc cung cấp một chế độ ăn uống cân bằng bao gồm nhiều loại trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc và chất béo lành mạnh. Những thực phẩm này cung cấp các vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa quan trọng để hỗ trợ hệ thống miễn dịch và hỗ trợ quá trình phục hồi.

Thực phẩm mềm và dễ tiêu hóa

Chọn thực phẩm mềm và dễ tiêu hóa, đặc biệt là trong giai đoạn hồi phục. Điều này có thể bao gồm rau nấu chín, trái cây nghiền, cháo, súp và ngũ cốc nấu chín kỹ. Thức ăn mềm giúp giảm căng thẳng cho hệ tiêu hóa và giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng dễ dàng hơn.

Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày

Thay vì những bữa ăn lớn, nên cho trẻ bị viêm phổi ăn những bữa nhỏ hơn và thường xuyên hơn. Điều này giúp ngăn ngừa cảm giác no và cho phép hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn. Tránh ép trẻ ăn hết thức ăn đã chuẩn bị, tôn trọng khẩu vị của chúng và để chúng ăn theo nhu cầu.

Dinh dưỡng cho trẻ dưới 1 tuổi

Trẻ bị viêm phổi nên ăn gì đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi? Sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng chính. Ngay cả khi chúng bị viêm phổi, điều quan trọng là tiếp tục cho con bú và chia sữa thành nhiều bữa nhỏ trong ngày.

Nếu bạn đang băn khoăn trẻ bị viêm phổi nên ăn gì đối với trẻ từ 6 - 12 tháng tuổi, ngoài sữa mẹ, hãy cho trẻ ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa từ nhiều nhóm thực phẩm khác nhau.

• Nhóm tinh bột: Cho ăn gạo tẻ, gạo nếp, yến mạch, hạt sen, đậu xanh...
• Nhóm protein: Bao gồm thịt nạc (như thịt lợn và thịt gà), lòng đỏ trứng, cá và hải sản. Cho trẻ ăn thịt bò, cá, tôm, cua dần dần khi trẻ lớn hơn.
• Nhóm vitamin và khoáng chất: Kết hợp các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như củ cải, cà rốt, rau bina, rau dền, cam, chuối và đu đủ.
• Nhóm chất béo: Cung cấp tỷ lệ cân đối giữa dầu thực vật và mỡ động vật. Sử dụng nhiều các loại dầu thực vật như gấc, đậu nành, oliu, vừng. Bắt đầu với số lượng nhỏ và tăng dần khi trẻ lớn lên.

Trẻ trên 1 tuổi bị viêm phổi nên ăn gì?

Sữa chua

Theo một nghiên cứu được thực hiện trên 1.445.850 người lớn từ Mỹ, Châu Á và Châu Âu trong thời gian 8 năm, tiêu thụ sữa chua, đặc biệt là khi kết hợp với thực phẩm giàu chất xơ, có liên quan đến việc giảm 33% nguy cơ ung thư phổi.

Nghiên cứu đã theo dõi 18.882 trường hợp ung thư phổi, cho thấy chỉ riêng việc tiêu thụ sữa chua thường xuyên đã giảm 19% nguy cơ ung thư. Sữa chua cũng có đặc tính chống viêm. Các men vi sinh có trong sữa chua kích thích vi khuẩn có lợi trong ruột, ức chế vi khuẩn có hại và thúc đẩy hệ vi sinh vật đường tiêu hóa khỏe mạnh, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm viêm.

Nước lọc và nước trái cây

Trong quá trình điều trị viêm phổi, điều quan trọng là trẻ phải uống nhiều nước. Nước hỗ trợ làm loãng chất nhầy, làm dịu cổ họng và tạo điều kiện loại bỏ đờm. Đảm bảo rằng con bạn uống nhiều nước trong suốt cả ngày. Lượng nước khuyến nghị hàng ngày cho trẻ là khoảng 1.5 - 2 lít, bao gồm nước lọc, sữa và nước trái cây. Trường hợp sốt cao có thể cho uống các dung dịch bù nước như Oresol để bù nước và điện giải.

Một số loại nước ép trái cây mang lại lợi ích bổ sung cho các triệu chứng viêm phổi, chẳng hạn như giải độc, tăng cường miễn dịch và hỗ trợ hô hấp. Cân nhắc kết hợp các loại nước trái cây sau vào chế độ ăn của con bạn:

Nước ép cà rốt

Cà rốt chứa nhiều vitamin, chất chống oxy hóa và carotene, giúp chống viêm và nhiễm trùng đường hô hấp. Nước ép cà rốt cũng được biết là có tác dụng thúc đẩy thị lực tốt và sức khỏe tim mạch.

Nước ép nho

Nho có đặc tính chống viêm, đặc biệt là resveratrol được tìm thấy trong các loại nho đỏ và tím. Loại quả “thần kỳ” này không chỉ giúp chống lại bệnh viêm phổi mà còn bảo vệ tim mạch.

Nước ép chanh dây

Chanh dây là một loại trái cây ngon giàu axit amin, vitamin A và C và các hợp chất chống viêm. Nó giúp giảm bớt mệt mỏi liên quan đến viêm phổi và viêm phế quản, đồng thời hỗ trợ tiêu hóa và ngủ ngon hơn.

Nước ép bạc hà và dâu tây

Bạc hà có đặc tính chống viêm và kháng khuẩn, giúp giảm ho dai dẳng trong các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Kết hợp bạc hà với dâu tây, giàu chất phytochemical tăng cường miễn dịch, có thể nâng cao hơn nữa lợi ích của nó.

Ngũ cốc

Trẻ em bị viêm phổi nên ăn gì thì đó chính là ngũ cốc. Có lẽ nhiều người còn chưa biết, để đáp ứng nhu cầu năng lượng của bệnh nhân viêm phổi, bao gồm cả trẻ em, việc cung cấp đủ carbohydrate là rất quan trọng. Carbohydrate phức hợp được tìm thấy trong ngũ cốc nguyên hạt giúp giải phóng năng lượng bền vững. Điều quan trọng cần lưu ý là tiêu thụ quá nhiều carbohydrate đơn giản như kẹo và bánh ngọt có thể dẫn đến tăng cân và các vấn đề sức khỏe liên quan. Cung cấp đủ carbohydrate đảm bảo cung cấp calo tối ưu, ngăn ngừa suy dinh dưỡng và thiếu năng lượng.

Ngũ cốc nguyên hạt không chỉ giàu calo carbohydrate mà còn giàu chất xơ. Tăng lượng chất xơ thúc đẩy chức năng phổi tốt hơn, giảm các triệu chứng hô hấp và chống viêm.

Cam quýt

Các loại trái cây có múi như bưởi, cam và chanh rất giàu vitamin, chất xơ và khoáng chất. Những loại trái cây này, đặc biệt là các loại trái cây có múi giàu vitamin C, rất cần thiết cho bệnh nhân viêm phổi.

Vitamin C giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, bảo vệ chống nhiễm trùng do vi khuẩn và virus, đồng thời làm dịu cơn đau họng thường liên quan đến ho kéo dài. Hơn nữa, trái cây họ cam quýt có khả năng thông tắc nghẽn trong phổi, tăng cường sức khỏe của phổi và giảm ho hiệu quả.

Các loại rau lá xanh

Rau củ, trái cây là nguồn cung cấp vitamin quan trọng giúp tăng cường dinh dưỡng, kháng viêm, tăng cường sức đề kháng của cơ thể trước các bệnh nhiễm trùng do virus, vi khuẩn, trong đó có bệnh viêm phổi.

Cụ thể, vitamin A đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì tính toàn vẹn của niêm mạc đường hô hấp. Cha mẹ nên chọn các loại rau có lá màu xanh đậm như rau bina, cải xoăn, rau diếp... Những loại rau này có thể dễ dàng kết hợp vào bữa ăn của trẻ bằng cách xay nhuyễn và thêm vào cháo hoặc các món ăn khác.

Thực phẩm giàu protein

Protein là một thành phần thiết yếu để duy trì, sửa chữa và hình thành các mô cơ thể. Lượng protein không đủ có thể dẫn đến suy dinh dưỡng và suy giảm chức năng miễn dịch. Protein đóng một vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi bằng cách sửa chữa các mô bị hư hỏng và hỗ trợ hình thành mô mới.

Hãy cung cấp cho trẻ nhiều thực phẩm giàu đạm như thịt, cá, trứng, sữa, các loại đậu. Chọn các nguồn protein nạc như thịt gia cầm bỏ da, thịt trắng và các loại đậu. Giảm ăn thịt đỏ có thể giúp giảm thiểu viêm nhiễm. Các loại hạt, đậu và thịt trắng cũng có đặc tính chống viêm.

Đối với trẻ nhỏ, điều quan trọng là phải nghiền mịn các loại đậu và hạt trước khi cho ăn để ngăn ngừa khả năng kích ứng cổ họng. Sữa hạt cũng có thể được chế biến như một loại sữa thay thế giàu protein trong giai đoạn viêm phổi. Sữa hạt chứa hàm lượng nước dồi dào và cung cấp các protein cần thiết cho quá trình hồi phục của trẻ.

Mật ong

Mật ong, thường được coi là một món quà của thiên nhiên, có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa và kháng khuẩn, khiến nó trở thành một chất cung cấp năng lượng tự nhiên tuyệt vời giúp lưu trữ các vitamin và khoáng chất được kích hoạt.

Mật ong đóng vai trò như một loại thuốc bổ và tăng cường năng lượng mạnh mẽ. Mật ong cũng chứa các vitamin và khoáng chất được kích hoạt như protein, axit amin, vitamin B1, PP, B6, canxi, magiê, các enzym như galactase, diastase, lipase và axit hữu cơ bao gồm axit malic, axit axetic, axit xitric và axit formic.

Các chức năng chính của mật ong bao gồm đặc tính nhuận tràng, khả năng làm sạch và giải độc cơ thể. Nó có thể có lợi cho các trường hợp viêm, ho khan, đau liên quan đến loét dạ dày, nghẹt mũi và táo bón. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là không nên sử dụng mật ong cho những người có nhiệt độ dạ dày thấp hoặc khó chịu ở ngực. Ngoài ra, trẻ em dưới 1 tuổi không nên dùng mật ong do nguy cơ vi khuẩn Clostridium botulinum tiềm ẩn có thể có trong mật ong và có thể dẫn đến ngộ độc.

Trẻ bị viêm phổi kiêng ăn gì?

Khi nói đến việc hỗ trợ phục hồi trẻ bị viêm phổi, chế độ ăn uống của trẻ đóng một vai trò quan trọng. Bên cạnh thắc mắc trẻ bị viêm phổi nên ăn gì, thì có một số thực phẩm nên tránh. Vậy bé bị viêm phổi kiêng ăn gì? Dưới đây là một số loại thực phẩm cần kiêng cho trẻ ăn:

Thực phẩm đông lạnh

Nên tránh các thức ăn và đồ uống lạnh vì chúng có thể làm ho trầm trọng hơn và khiến phổi dễ bị tổn thương hơn. Ngoài ra, không cho bé tắm nước lạnh trong thời gian bé bị bệnh để tránh tình trạng trở nên tồi tệ hơn.

Thịt chế biến

Bé bị viêm phổi kiêng ăn gì thì đó là các loại thực phẩm như thịt chế biến sẵn, thịt lợn hun khói, xúc xích, giăm bông, cá ngừ đóng hộp và pate có chứa chất bảo quản nitrat. Chúng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm phổi và có nguy cơ gây viêm phổi cấp tính. Tốt nhất là loại trừ những thực phẩm này khỏi chế độ ăn của bé trong thời gian bé hồi phục.

Thực phẩm nhiều muối

Thực phẩm giàu natri, bao gồm đồ ăn nhẹ có muối, thịt chế biến sẵn, đồ ngọt, món chiên, món mì và ngũ cốc tinh chế, có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng ho và hô hấp. Hạn chế ăn những thực phẩm này sẽ giúp giảm bớt các triệu chứng viêm phổi và hỗ trợ sức khỏe đường hô hấp.

Thực phẩm có vị ngọt đậm

Thực phẩm ngọt chứa nhiều đường có thể gây viêm trong cơ thể và cản trở khả năng chống nhiễm trùng của hệ thống miễn dịch. Hạn chế ăn kẹo, bánh ngọt, nước ngọt trong và sau quá trình điều trị để vết thương nhanh hồi phục.

Thực phẩm chiên và nhiều dầu mỡ

Tránh thực phẩm giàu chất béo vì chúng có thể gây khó khăn cho hệ thống tiêu hóa xử lý và có thể gây đầy hơi. Thay vào đó, hãy chọn các phương pháp nấu ăn nhẹ hơn như hấp, luộc hoặc nướng.

Hải sản có vảy hoặc vỏ cứng

Hải sản có vảy hoặc vỏ cứng như tôm, cua có thể gây kích ứng niêm mạc họng và gây ho. Ngoài ra, hải sản đông lạnh và tiêu thụ hải sản thường xuyên có thể kích thích sản xuất quá nhiều chất nhầy, khiến phổi khó tống xuất ra ngoài và có khả năng gây tổn thương phổi thêm.

Đậu phộng, hạt dưa và sô cô la

Những thực phẩm này chứa dầu có thể làm tăng sản xuất đờm và ảnh hưởng đến chức năng hô hấp. Tránh cho bé ăn đậu phộng, hạt dưa và sô cô la trong thời gian bé hồi phục để tránh bị suy hô hấp thêm.

Nước giải khát có ga

Đồ uống có ga và thực phẩm có đường dẫn đến lượng đường tăng cao, đặc biệt là những loại có chứa xi-rô ngô có hàm lượng đường fructose cao. Lượng đường cao này có thể cản trở quá trình phục hồi, góp phần gây tắc nghẽn và khiến việc thở của trẻ bị viêm phổi trở nên khó khăn hơn.

Tóm lại, chế độ dinh dưỡng rất quan trọng đối với bệnh nhân viêm phổi, đặc biệt là trẻ em. Hy vọng qua bài viết này, cha mẹ đã có thể trang bị cho mình kiến thức về việc trẻ bị viêm phổi nên ăn gì, kiêng ăn gì để giúp cung cấp năng lượng cho con mình, tăng cường hệ thống miễn dịch và xua đuổi vi khuẩn và vi rút gây bệnh viêm phổi. Dinh dưỡng đầy đủ không chỉ hỗ trợ quá trình chữa bệnh mà còn giúp ngăn ngừa các biến chứng và tăng cường sức khỏe tổng thể.

Mách bạn: Những mẹo dân gian chữa viêm phổi cho trẻ có thể bạn chưa biết