Hiếu động và tăng động ở trẻ khác nhau như thế nào?

Các bậc cha mẹ thường mong muốn con của mình phát triển thông minh, lanh lợi, vâng lời và có động lực trong cuộc sống. Tuy nhiên, phân biệt giữa hiếu động và tăng động có thể là một thách thức đối với họ khi trẻ có các dấu hiệu tâm lý này. Dưới đây là một số dấu hiệu giúp phân biệt giữa trẻ bị hiếu động và tăng động.

Dấu hiệu ở trẻ hiếu động

Trẻ hiếu động thường thể hiện những hành vi tích cực và có mục đích, không nhất thiết phải được coi là vấn đề. Dưới đây là một số dấu hiệu ở trẻ hiếu động:

• Trẻ hiếu động thường có khả năng tuân thủ quy định và hướng dẫn từ phụ huynh hoặc giáo viên. Dù thích vui chơi và đùa nghịch, họ vẫn có khả năng kiểm soát hành vi và thực hiện yêu cầu khi cần thiết.
• Trẻ hiếu động có thể có những khoảng thời gian tập trung cao trong việc học tập và hoàn thành công việc. Dù thích thú với các hoạt động năng động, họ vẫn giữ được khả năng tập trung và không để hành vi đùa nghịch ảnh hưởng đến kết quả học tập.
• Trẻ hiếu động thường có khả năng sáng tạo và đưa ra các ý tưởng mới trong quá trình chơi đùa. Họ có thể tham gia vào các hoạt động vui chơi một cách tích cực và mang lại niềm vui cho bản thân và những người xung quanh.

Dấu hiệu ở trẻ tăng động

Đối với trẻ tăng động, hay còn được gọi là rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), có một số biểu hiện phổ biến như sau:

• Trẻ thường không thể tập trung và hoàn thành những hoạt động đòi hỏi sự tập trung và kiên nhẫn.
• Trẻ thường dễ bị kích động và có thể phản ứng quá mức đối với các tình huống nhỏ.
• Trẻ thường có xu hướng vận động quá mức, thường xuyên nhảy nhót, leo trèo hoặc chạy nhảy mà không có mục đích cụ thể.
• Trẻ thường gặp khó khăn trong việc tổ chức và sắp xếp công việc hoặc đồ đạc cá nhân.
• Trẻ thường quên các hoạt động hàng ngày hoặc đồ dùng cần thiết và có thể dễ mất tập trung trong các hoạt động.
• Trẻ có thể khá khó chịu với yêu cầu và hướng dẫn từ người lớn và thường không tuân thủ chúng.
• Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc giao tiếp và phát triển ngôn ngữ, bao gồm việc chậm nói, khó khăn trong sắp xếp câu chữ và khả năng diễn đạt thông qua lời nói. Trẻ có dấu hiệu của bệnh tự kỷ.

Những biểu hiện này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ, bao gồm cả khả năng học tập, giao tiếp xã hội và tâm lý. Nếu bạn nhận thấy các biểu hiện này ở con bạn, nên tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia để đảm bảo sự phát triển và trị liệu phù hợp cho con.

Phân biệt giữa trẻ bị hiếu động và tăng động

Những trẻ hiếu động thường xuất hiện ở độ tuổi mới biết đi, khi sự tò mò và khám phá thế giới xung quanh đang ở đỉnh cao. Tuy nhiên, sự hiếu động của họ thường chỉ xuất hiện trong môi trường quen thuộc như nhà và gia đình. Khi ra ngoài và gặp người lạ, họ thường biểu hiện nhút nhát và thận trọng hơn, có thể ngồi yên một chỗ trong khoảng thời gian từ 15 đến 20 phút mà không gây ra sự quấy rối. Họ thường có khả năng kiểm soát cảm xúc bản thân và không thường xuyên trải qua những biến động cảm xúc đột ngột. Trẻ hiếu động thường nghe lời người lớn và biết sửa lỗi khi được nhắc nhở. Họ ít khi chen ngang vào các cuộc trò chuyện của người khác và thường có khả năng ngôn ngữ phát triển bình thường và phù hợp với độ tuổi của mình.

Trong khi đó, các dấu hiệu trẻ tăng động thường xuất hiện trong khoảng tuổi từ 8 đến 11, khi các biểu hiện của căn bệnh thường bắt đầu trở nên rõ ràng hơn. Hành vi hiếu động của họ thường không được kiểm soát và có thể diễn ra mọi lúc, không chỉ trong môi trường quen thuộc mà còn ở môi trường mới. Họ thường khó chịu và không thể ngồi yên, thường xuyên cảm thấy căng thẳng thần kinh và không thoải mái khi phải duy trì sự tập trung trong thời gian dài. 

Trẻ bị tăng động thường không nghe lời và có thể tái phạm lỗi dù đã nhận được nhắc nhở. Họ thường chen ngang vào cuộc trò chuyện của người khác, nói liên tục và rất nhiều, gây ra sự phân tâm và gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường xã hội xung quanh. Họ cũng gặp vấn đề trong việc kiểm soát cảm xúc của mình, thường dễ cáu gắt và tức giận. Hơn nữa, họ có thể gặp khó khăn trong việc diễn đạt bằng lời nói, có thể không thể diễn đạt ý của mình một cách rõ ràng và logic.

Từ những biểu hiện của trẻ, chúng ta có thể nhận biết và phân biệt giữa trẻ hiếu động và tăng động. Sự hiểu biết đúng đắn về các đặc điểm của mỗi dạng hành vi này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về con em mình mà còn giúp chúng ta đưa ra các biện pháp giáo dục và hỗ trợ phù hợp.

Trẻ hiếu động thường mang lại sự sáng tạo và năng lượng tích cực, và họ có thể phát triển tốt trong một môi trường ổn định và đồng cảm. Trong khi đó, trẻ bị tăng động cần sự hỗ trợ đặc biệt và các biện pháp can thiệp phù hợp để giúp họ vượt qua những khó khăn trong quá trình học tập và phát triển.

Với sự hỗ trợ từ gia đình, giáo viên và các chuyên gia tâm lý, chúng ta có thể giúp trẻ vượt qua các thách thức mà họ đang gặp phải và phát triển toàn diện hơn. Quan trọng nhất, hãy tạo ra một môi trường yêu thương và đồng cảm, nơi mà trẻ có thể phát triển toàn diện và tự tin hơn trong cuộc sống.

Xem thêm:

Làm thế nào để đối phó với trẻ nghịch ngợm?

Tăng động giảm chú ý ở trẻ 2 tuổi: Dấu hiệu, cách điều trị