Hô hấp đảo ngược là tình trạng như thế nào?

Hô hấp đảo ngược gây ra nhiều khó khăn trong việc hô hấp và có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý tiềm ẩn. Bài viết này Nhà thuốc Long Châu sẽ cung cấp thông tin về hô hấp đảo ngược, từ nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp chẩn đoán và điều trị.

Hô hấp đảo ngược là như thế nào?

Hô hấp đảo ngược là một tình trạng bất thường, trong đó cơ chế thở bị đảo ngược so với bình thường. Thay vì bụng phình ra khi hít vào và hóp lại khi thở ra, người bị hô hấp đảo ngược lại có bụng hóp vào khi hít vào và phình ra khi thở ra. Hiện tượng này gây khó khăn trong việc hô hấp và có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý tiềm ẩn.

Hô hấp đảo ngược có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng chủ yếu liên quan đến các vấn đề về cơ hoành hoặc lồng ngực.

Cơ hoành là một cơ lớn nằm dưới phổi, có vai trò quan trọng trong quá trình hô hấp. Khi cơ hoành co lại, lồng ngực nở ra, tạo áp lực âm trong phổi và giúp chúng ta hít vào. Khi cơ hoành giãn ra, lồng ngực co lại, đẩy không khí ra khỏi phổi. Nếu cơ hoành bị liệt hoặc yếu đi, nó không thể thực hiện chức năng của mình, dẫn đến hô hấp đảo ngược.

Một nguyên nhân khác gây ra hô hấp đảo ngược là chấn thương ngực. Các chấn thương nặng như gãy xương sườn, tràn khí màng phổi hoặc tổn thương cơ hoành có thể làm thay đổi cấu trúc lồng ngực và ảnh hưởng đến chức năng hô hấp.

Ngoài ra, một số bệnh lý thần kinh cơ như bệnh nhược cơ, hội chứng Guillain-Barré, hoặc bệnh bại liệt cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng của cơ hoành và gây ra hô hấp đảo ngược.

Triệu chứng của hô hấp đảo ngược

Hô hấp đảo ngược, một tình trạng hô hấp bất thường và nguy hiểm, có thể biểu hiện qua nhiều dấu hiệu và triệu chứng khác nhau, báo hiệu sự suy giảm chức năng hô hấp và cần được can thiệp y tế kịp thời.

• Khó thở hoặc cảm giác không thể thở được: Đây là triệu chứng nổi bật và thường xuyên nhất ở những người bị hô hấp đảo ngược. Bệnh nhân có thể cảm thấy khó khăn trong việc hít thở sâu, cảm giác như không khí không đủ để lấp đầy phổi, đặc biệt là khi nằm ngửa.
• Thở gấp: Nhịp thở nhanh và nông là một dấu hiệu khác của hô hấp đảo ngược.
• Thở hổn hển không tự chủ: Bệnh nhân có thể thở một cách khó nhọc và không kiểm soát được, kèm theo tiếng thở rít hoặc khò khè.
• Hít thở sâu đột ngột: Trong nỗ lực để lấy thêm oxy, bệnh nhân có thể đột ngột hít thở sâu một cách bất thường.
• Nhịp tim nhanh: Khi cơ thể thiếu oxy, tim sẽ đập nhanh hơn để cố gắng bơm máu và oxy đến các cơ quan.
• Đau cổ và vai: Do sự co thắt bất thường của các cơ hô hấp phụ, bệnh nhân có thể cảm thấy đau nhức ở vùng cổ và vai.
• Đau hoặc yếu ở ngực: Cảm giác đau hoặc yếu ở ngực có thể xuất phát từ sự co thắt quá mức của cơ hoành và các cơ liên sườn khi cố gắng thở.
• Chóng mặt: Thiếu oxy lên não có thể gây ra cảm giác chóng mặt, hoa mắt, thậm chí ngất xỉu.

Phương pháp điều trị trường hợp bị hô hấp đảo ngược

Trong trường hợp bệnh nhân có dấu hiệu hô hấp đảo ngược kèm theo khó thở cấp tính do chấn thương ngực hoặc suy giảm thể chất gây cản trở quá trình hấp thụ oxy, việc cấp cứu kịp thời là vô cùng cần thiết.

Tuy nhiên, nếu hô hấp đảo ngược xảy ra do tình trạng hoảng loạn hoặc tăng thông khí, bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản để giúp bệnh nhân ổn định lại nhịp thở:

• Tư thế gập người: Hướng dẫn bệnh nhân ngồi gập người về phía trước, đặt hai tay lên đầu gối. Tư thế này giúp giảm áp lực lên cơ hoành và tạo điều kiện cho việc thở dễ dàng hơn.
• Thở bằng môi mím chặt: Khuyến khích bệnh nhân thở ra từ từ qua môi mím chặt, như thể đang huýt sáo.
• Nhịn thở và thở chậm: Yêu cầu bệnh nhân cố gắng nhịn thở trong vài giây, sau đó thở ra chậm rãi và sâu. Lặp lại động tác này vài lần để giúp bệnh nhân lấy lại nhịp thở bình thường.
• Tránh nói chuyện: Trong lúc này, việc nói chuyện có thể khiến bệnh nhân mất tập trung và khó thở hơn. Hãy khuyến khích họ giữ im lặng và tập trung vào việc điều hòa nhịp thở.
• Tập trung vào một điểm: Yêu cầu bệnh nhân nhìn vào một điểm cố định trước mặt, cách khoảng 1 mét. Điều này giúp họ thư giãn và giảm căng thẳng, từ đó cải thiện nhịp thở.
• Thở bằng bụng: Khi bệnh nhân đã lấy lại được hơi thở ổn định, hãy hướng dẫn họ thở bằng bụng. Hít vào để bụng phình ra và thở ra để bụng hóp vào. Phương pháp này giúp kích hoạt cơ hoành và làm tăng hiệu quả của quá trình hô hấp.

Tóm lại, hô hấp đảo ngược là một tình trạng hiếm gặp nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, đòi hỏi sự hiểu biết và nhận thức đúng đắn để có thể phát hiện và xử lý kịp thời. Dù xuất phát từ nguyên nhân nào, việc nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng của hô hấp đảo ngược là vô cùng quan trọng. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải các triệu chứng này, đừng chần chừ mà hãy tìm đến sự hỗ trợ y tế ngay lập tức.