Hormon tuyến giáp T3 T4 có vai trò gì?

Hormon tuyến giáp có vai trò chủ đạo trong việc kiểm soát tốc độ trao đổi chất của cơ thể. Sự thiếu hụt hoặc dư thừa hormon tuyến giáp có thể dẫn đến các bệnh nguy hiểm như bướu cổ, suy tim, vô sinh, bệnh thần kinh ngoại biên, giãn buồng tim và dị tật bẩm sinh. Cùng theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu về tầm quan trọng của hormon tuyến giáp T3 T4.

Hormon tuyến giáp T3 T4 có vai trò gì?

Tuyến giáp là tuyến nội tiết lớn nhất trong cơ thể, có hình dạng như con bướm nằm sau khí quản. Hormon tuyến giáp, hay còn gọi là hormon giáp trạng, được tuyến giáp tiết ra bao gồm thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3).

Theo nghiên cứu, hormon T4 chiếm khoảng 80% trong các loại hormon tuyến giáp tiết ra. Khi mất đi một nguyên tử iot, hormon T4 sẽ chuyển thành hormon T3, quá trình này thường diễn ra ở gan hoặc một số mô nhất định (nơi T3 hoạt động). Hormon T3 có vai trò chính trong việc truyền tải thông tin cho các cơ quan, giúp cơ thể hoạt động bình thường.

Hormon tuyến giáp T3 T4 được ví như một dạng ngôn ngữ, mang thông điệp di chuyển trong máu đến các cơ quan để điều phối chức năng hoạt động của cơ thể. Hơn thế, chúng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát quá trình trao đổi chất. Đối với trẻ sơ sinh, hormon tuyến giáp rất quan trọng cho sự phát triển não bộ. Cụ thể, hormon tuyến giáp T3 T4 ảnh hưởng đến nhiều tế bào trong cơ thể như sau:

• Tác động đến hầu hết các hệ thống cơ quan trong cơ thể, bao gồm tim, xương, hệ thần kinh trung ương, chỉ số đường huyết và quá trình trao đổi chất cơ bản.
• Điều chỉnh tốc độ sử dụng calo của cơ thể, ảnh hưởng đến tỷ lệ trao đổi chất và tác động đến việc tăng hay giảm cân.
• Làm tăng hoặc giảm nhịp tim.
• Điều chỉnh nhiệt độ cơ thể.
• Quy định tốc độ di chuyển của thức ăn qua đường tiêu hóa.
• Phát triển của não bộ.
• Kiểm soát cách cơ bắp co lại.
• Điều chỉnh tốc độ tái tạo tế bào mới để thay thế cho tế bào chết, ảnh hưởng lớn đến tình trạng sức khỏe của da và xương.

Quá trình tổng hợp và bài tiết

Tuyến giáp tổng hợp các hormon T3 và T4 từ iod và tyrosine. Khi iod từ thức ăn vào cơ thể, nó được biến đổi thành iodur để hấp thụ qua ruột và vận chuyển chủ động vào chất keo của tuyến giáp qua bơm iod. Bơm iod hoạt động phụ thuộc vào K+ ATPase và Na+, đồng thời bị kích thích bởi TSH.

Khi iodur vào chất keo của tuyến giáp, nó bị oxy hóa trở lại thành iod. Iod gắn vào vị trí thứ 3 của phân tử tyrosine tạo thành Monoiodotyrosine (MIT). Khi iod gắn vào vị trí thứ 3 và 5 của tyrosine, diiodotyrosine (DIT) được hình thành. Hai phân tử DIT kết hợp tạo ra hormon T4, trong khi một phân tử MIT kết hợp với một phân tử DIT tạo ra hormon T3.

Sau khi tổng hợp, hormon T3 T4 được phóng thích vào máu dưới hai dạng:

• Dạng 1: Dạng gắn với protein huyết tương, chủ yếu là TBG (thyroxine binding globulin), một phần gắn với TBA và TBPA.
• Dạng 2: Dạng tự do FT3 (Free triiodothyronine) và FT4 (Free thyroxine), chiếm một phần nhỏ của T3 và T4, tuy nhiên, nó lại có chức năng sinh lý rất quan trọng.

Hormon T3 và T4 lưu thông trong máu phụ thuộc vào các protein vận chuyển. Nếu lượng protein vận chuyển thay đổi, nồng độ hormon T3 và T4 cũng sẽ thay đổi theo. Tuy nhiên, dạng tự do của hormon T3 và T4 không phụ thuộc vào protein vận chuyển và chịu trách nhiệm cho hoạt động sinh học của tuyến giáp. Do đó, đo nồng độ FT3 và FT4 trong chẩn đoán bệnh sẽ đáng chính xác và tin cậy hơn.

Những dấu hiệu thiếu hormon tuyến giáp

Người thiếu hormon tuyến giáp thường có các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, nhức đầu, đãng trí, tâm trạng thất thường, trầm cảm, da và tóc khô, rối loạn kinh nguyệt, bị quá nóng vào mùa hè và quá lạnh vào mùa đông.

Nguyên nhân chính của thiếu hormon tuyến giáp là bệnh suy giáp. Khi thiếu hormon tuyến giáp, bạn có nguy cơ cao mắc các bệnh như bướu cổ, phù niêm, bệnh tim mạch, vô sinh, các vấn đề tâm thần, bệnh thần kinh ngoại biên và dị tật bẩm sinh.

Những dấu hiệu dư hormon tuyến giáp

Người bị dư hormon tuyến giáp hay gặp nhiều vấn đề sức khỏe tiêu cực như sụt cân nhanh, dễ bị tiêu chảy hoặc đi cầu nhiều hơn, mất ngủ, bị liệt đột ngột ở chân, nhạy cảm với ánh sáng, mệt mỏi và khó thở khi gắng sức.

Nguyên nhân chính gây ra vấn đề dư thừa hormon tuyến giáp là bệnh cường giáp. Khi có quá nhiều hormon tuyến giáp, bạn có nguy cơ cao mắc các bệnh như rung nhĩ, suy tim và loãng xương, đặc biệt là ở những người mãn kinh.

Tuyến giáp và các hormon tuyến giáp T3 T4 đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình chuyển hóa và hoạt động của cơ thể. Vì vậy, việc kiểm tra định kỳ hormon tuyến giáp là cần thiết để theo dõi sự hoạt động, hình thành và phát triển của hệ thần kinh cũng như để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe, từ đó có phương án xử lý kịp thời. Để đánh giá tình trạng hoạt động của tuyến giáp và phát hiện sớm các bệnh lý có thể xảy ra, nên lựa chọn tầm soát tại các bệnh viện uy tín.