Hướng dẫn cách lấy nước tiểu đúng cách để xét nghiệm nước tiểu

Cách lấy nước tiểu đúng cách sẽ giúp kết quả xét nghiệm nước tiểu chính xác và khách quan hơn. Nếu bạn chuẩn bị thực hiện xét nghiệm nước tiểu mà chưa biết làm thế nào để lấy mẫu nước tiểu cho đúng thì hãy theo dõi ngày bài viết sau từ Nhà thuốc Long Châu.

Nên lấy bao nhiêu nước tiểu là đủ?

Trước khi tìm hiểu cách lấy nước tiểu để thực hiện xét nghiệm nước tiểu, bạn đọc cũng nên tìm hiểu một số thông tin hữu ích về việc xét nghiệm nước tiểu, cụ thể là lấy bao nhiêu nước tiểu là đủ. Mẫu nước tiểu để xét nghiệm đòi hỏi độ sạch và tươi nhất định, cho phép người bệnh có thể tiến hành các xét nghiệm như test nhanh tổng phân tích mẫu nước tiểu bằng que nhúng – xét nghiệm kiểm tra sự xuất hiện của protein niệu có trong nước tiểu cũng như những thành phần khác gồm hồng cầu, bạch cầu, trụ niệu, tinh thể phốt pho, oxalat calci,… xuất hiện trong nước tiểu.

Khi nghi ngờ có bệnh lý chuyên khoa thông qua xét nghiệm nước tiểu, người bệnh sẽ được chỉ định lấy mẫu nước tiểu theo quy định riêng để đảm bảo đáp ứng được những nhu cầu nhất định của các xét nghiệm riêng biệt. Tùy theo quy trình lấy mẫu nước tiểu xét nghiệm riêng mà lượng nước tiểu được yêu cầu lấy sẽ khác nhau.

Thông thường bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh sau khi vệ sinh sạch sẽ bộ phận sinh dục ngoài và loại bỏ một phần nước tiểu đầu (khoảng 100 – 200ml hoặc sau vào giây đi tiểu), sau đó mới thực hiện cách lấy nước tiểu giữa dòng, đựng trong lọ đựng mẫu vô khuẩn được bệnh viện cung cấp. Các mẫu nước tiểu đa phần sẽ được chỉ định lấy vào buổi sáng.

Trước khi lấy nước tiểu có cần nhịn ăn không?

Ngoài tìm hiểu cách lấy nước tiểu đúng cách, nhiều bạn đọc cũng thắc mắc không biết trước khi lấy mẫu nước tiểu có cần thiết phải nhịn ăn hay không. Theo các chuyên gia, tốt hơn hết bạn nên nhịn ăn và nhịn đi tiểu từ trước để kết quả xét nghiệm được chính xác nhất.

Việc nhịn ăn uống trước khi tiến hành cách lấy nước tiểu để xét nghiệm nước tiểu chỉ cho kết quả khách quan và chính xác khi người bệnh nhịn đói trong suốt 4 – 6 giờ hoặc không ăn sáng sau khi ngủ dậy. Người bệnh không nên ăn nhiều các loại thực phẩm có thể làm thay đổi màu sắc nước tiểu như củ dền, củ cải đường, quả mâm xôi, cà rốt, đại hoàng,… Một số loại thuốc làm thay đổi thành phần và màu sắc nước tiểu như thuốc chống đông, thuốc metronidazol, thuốc sulfonamide,… cũng không nên uống.

Bên cạnh việc nhịn đói thì người bệnh được chỉ định xét nghiệm nước tiểu cũng cần tránh xa các chất kích thích như thuốc lá, cà phê, trà đặc,… trong ít nhất 12 giờ trước khi lấy mẫu nước tiểu để hiệu quả chẩn đoán bệnh được chính xác hơn.

Trong thời kỳ kinh nguyệt có nên lấy mẫu nước tiểu không?

Cách lấy nước tiểu có áp dụng cho phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt không? Câu trả lời là không, phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt nếu lấy mẫu nước tiểu sẽ cho ra kết quả xét nghiệm không chính xác bởi mẫu tiểu có khả năng cao bị lẫn máu kinh, khiến việc xét nghiệm phân tích kết quả bị ảnh hưởng không nhỏ.

Không chỉ vậy, nếu đang sử dụng các loại thuốc, bao gồm cả thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung đều có thể làm sai lệch phần nào kết quả xét nghiệm nước tiểu. Những loại thuốc gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm nước tiểu (gây dương tính giả hoặc âm tính giảm với một số thành phần có trong nước tiểu) bao gồm thực phẩm chức năng bổ sung vitamin B, acid ascorbic, phenazopyridine, rifampin, phenytoin,…

Nếu bạn đang sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng, phụ nữ đang trong thời gian hành kinh nên trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cách lấy nước tiểu vào thời gian thích hợp nhất, đặc biệt là các bệnh nhân đang sử dụng thuốc lợi tiểu.

Cách lấy nước tiểu chính xác nhất

Vì chất lượng và cách lấy nước tiểu có ảnh hưởng rất lớn đến kết quả xét nghiệm nước tiểu nên người bệnh được chỉ định thực hiện xét nghiệm này cần lưu ý khi lấy mẫu. Hiện nay có 2 cách lấy nước tiểu phổ biến nhất là bệnh nhân tự đi vệ sinh và lấy nước tiểu qua việc thông bàng quang.

Cách lấy nước tiểu cho bệnh nhân tự đi vệ sinh được

Bác sĩ thường sẽ chỉ định người bệnh cách lấy nước tiểu trong 24 giờ hoặc chỉ lấy 1 lần duy nhất và lấy nước tiểu giữa dòng với thể tích khoảng 20ml nước tiểu. Cách lấy nước tiểu 1 lần cụ thể là:

• Bác sĩ hướng dẫn bệnh nhân vệ sinh bộ phận sinh dục ngoài, hậu môn rồi mới đi tiểu, phần nước tiểu đầu (trong vài giây đầu khi tiểu) và nước tiểu cuối bãi sẽ được chứa trong 1 bô riêng, phần nước tiểu giữa được chứa trong 1 bô riêng.
• Y tá cho phần nước tiểu giữa vào ống đong và vào ống nghiệm với thể tích khoảng 20ml, sau đó đậy nút ống nghiệm.
• Y tá đưa bệnh phẩm thu được xét nghiệm đến phòng thí nghiệm để phân tích nước tiểu.
• Sắp xếp, xử lý dụng cụ lấy mẫu theo đúng quy định.

Cách lấy nước tiểu 24 giờ thực hiện theo quy trình sau:

• Cách lấy nước tiểu 24 giờ nếu không được bảo quản mát bắt buộc phải sử dụng thêm hóa chất bảo quản.
• Thông thường mẫu nước tiểu 24 giờ sẽ được khuyến cáo lấy từ buổi sáng trước khi bệnh nhân đi khám.
• Người bệnh sẽ được bác sĩ hoặc điều dưỡng hướng dẫn vệ sinh sạch bộ phận sinh dục ngoài và hậu môn trước khi đi tiểu lần đầu tiên, chỉ bắt đầu lấy nước tiểu từ lần thứ 2.
• Dặn dò bệnh nhân lấy cả phần nước tiểu khi đi đại tiện, sau đó đậy nắp sau mỗi lần đi tiểu rồi để vào chỗ mát.
• Người bệnh được bác sĩ hướng dẫn uống nước như ngày thường.
• Sau khi đi tiểu lần cuối cùng sau 24 giờ kể từ lần lấy nước tiểu đầu tiên, điều dưỡng sẽ đo và ghi nhận lại số lượng nước tiểu thu được trong 24 giờ để theo dõi.
• Lắc đều và lấy đủ lượng nước tiểu theo yêu cầu cho vào ống nghiệm, gửi mẫu nước tiểu và giấy xét nghiệm đến phòng thí nghiệm để tiến hành phân tích.

Cách lấy nước tiểu qua phương pháp thông bàng quang

Kỹ thuật lấy mẫu nước tiểu qua thông bàng quang được áp dụng đối với các trường hợp cụ thể như:

• Bệnh nhân tiểu không kiểm soát;
• Trẻ em không tự lấy được nước tiểu;
• Phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt.

Cách lấy nước tiểu qua thông bàng quang tiến hành như sau:

• Bệnh nhân nằm ngửa ở tư thế thoải mái trên giường bệnh đã được trải nilon dưới mông người bệnh.
• Phù khăn khoác, cởi bỏ quần của người bệnh, xoay chéo khăn khoác che kín chân và bộ phận sinh dục người bệnh, giữ tư thế 2 chân chống, đùi hơi dạng.
• Đặt khay hoặc đặt gói dụng cụ vô khuẩn, túi đựng đồ bẩn giữa 2 chân người bệnh.
• Mở khay vô khuẩn và trải săng có lỗ và để lộ bộ phận sinh dục.
• Lót băng gạc dựng đứng dương vật và để lộ phần bao quy đầu (với nam giới) hoặc đặt gạc trên xương mu (đối với nữ giới), sau đó sát khuẩn bộ phận sinh dục bằng dung dịch chuyên dụng. Nam giới cần sát khuẩn vùng bao quy đầu và miệng sáo, nữ giới cần sát khuẩn vùng môi lớn, môi bé và lỗ niệu đạo.
• Bôi trơn phần đầu của ống thông và dùng kẹp Kocher để kẹp lại phần đuôi ống, đặt khay quả đậu vô khuẩn vào giữa đùi người bệnh.
• Nhẹ nhàng đưa đầu ống thông vào trong niệu đạo người bệnh (4 – 5cm với nữ và 15 – 20cm với nam), sau đó mở kẹp Kocher. Khi thấy có nước tiểu chảy ra, điều dưỡng bỏ đi phần nước tiểu đầu của người bệnh và chỉ lấy phần nước tiểu tiếp theo cho vào ống nghiệm đến khi đủ 20ml. Nước tiểu chảy ra hết tiến hành gập đầu ống lại và rút ống ra.
• Lau khô bộ phận sinh dục người bệnh, bỏ săng có lỗ, màng nilon, mặc quần lại cho bệnh nhân và giúp bệnh nhân nằm ở tư thế thoải mái, bỏ khăn khoác, đắp chăn cho người bệnh.
• Gửi bệnh phẩm và giây xét nghiệm đến phòng thí nghiệm.

Mong rằng cách lấy nước tiểu mà Nhà thuốc Long Châu chia sẻ trên đây đã giúp bạn đọc biết cách lấy mẫu nước tiểu chính xác nhất. Khi thực hiện xét nghiệm nước tiểu người bệnh nên hạn chế ăn và chỉ uống nước lọc để kết quả có độ chính xác cao hơn.

Xem thêm: Độ pH nước tiểu bình thường là bao nhiêu? Làm thế nào để duy trì pH nước tiểu?