Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân sau bó bột

Bó bột là một trong những phương pháp điều trị gãy xương tại nhà phổ biến nhất ở Việt Nam. Tuy nhiên, sau khi bó bột, bệnh nhân cần được chăm sóc đúng cách để đảm bảo quá trình hồi phục được thuận lợi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách chăm sóc bệnh nhân sau bó bột nhé!

Tìm hiểu bó bột là gì? 

Bó bột là phương pháp giúp cố định xương bị gãy và giữ cho xương ở tư thế giải phẫu, giúp đẩy nhanh quá trình liền xương sau khi bị gãy, nứt. Ngoài ra, nó còn giúp bảo vệ và giúp cho phần mềm nhanh chóng hồi phục nếu có tổn thương xảy ra.

Bên cạnh đó, bó bột có thể được sử dụng trong nhiều trường hợp khác nhau. Ví dụ, trong trường hợp của những người thường xuyên tập luyện thể thao, bó bột có thể được sử dụng để giảm đau và sưng phù nề sau khi tập luyện. Bó bột cũng là phương pháp giảm co cơ và đau nhức ở các vùng cơ bị đau do căng thẳng.

Một số trường hợp bó bột cũng được ứng dụng để cố định xương gãy trong lúc chờ phẫu thuật. Tuy nhiên, bó bột không phải là giải pháp tối ưu cho tất cả các trường hợp. Nếu xương bị gãy nặng, cần phẫu thuật hoặc sử dụng các phương pháp bất động xương khác để đảm bảo sự hồi phục tối đa.

Khi nào cần bó bột? 

Bó bột thường được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Chấn thương do tai nạn, va chạm, rơi từ độ cao.
• Xương bị gãy nhẹ hoặc nứt, không cần phẫu thuật. 
• Gãy xương ít di lệch hoặc không di lệch. 
• Các vết thương ngoài da như trầy xước, cắt, bầm tím, vết bỏng nhẹ,...

Tuy nhiên, việc sử dụng bó bột cần được xem xét cẩn thận và thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa. Nếu bạn bị chấn thương hoặc có bất kỳ vấn đề liên quan đến xương, hãy tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ các chuyên gia y tế.

Khi nào thì tháo bột? 

Thời gian bó bột sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết thương, tốc độ liền xương và được quyết định bởi bác sĩ hoặc nhân viên y tế. Ngoài ra, tuỳ vào những tổn thương mô mềm xung quanh đó mà bác sĩ cũng đưa ra chỉ định về thời gian tháo băng bột. 

Thông thường, bó bột sẽ được giữ trong khoảng 2 - 3 ngày sau đó mới được tháo. Tuy nhiên, nếu có bất kỳ biểu hiện đau rát, sưng tấy hoặc sốt cao, bệnh nhân nên đi tái khám bác sĩ ngay để được xử trí kịp thời. 

Để kiểm tra vết gãy xương hay tổn thương mô mềm đã lành lại hay chưa, bác sĩ có thể chỉ định bạn thực hiện chụp X-quang và thăm khám, kiểm tra. 

Cách chăm sóc bệnh nhân sau bó bột tại nhà 

Để đảm bảo xương liền lại nhanh chóng và hạn chế nguy cơ dẫn đến những biến chứng khác thì quá trình chăm sóc bệnh nhân sau bó bột là rất quan trọng. Trong đó, bạn cần lưu ý 6 điều sau đây: 

Giữ gìn vệ sinh thân thể, đặc biệt là phần bó bột 

Khi chăm sóc bệnh nhân sau khi bó bột thì cần chú ý giữ gìn vệ sinh để tránh gây nhiễm trùng vết thương. Trong đó bạn cần giữ cho bột khô ráo, tránh để phần bột dính nước hay bụi bẩn. Bạn nên thường xuyên vệ sinh và lau sạch các đầu chỉ, kể cả phần không bó bột. Không được dùng que hay các vật nhọn luồn vào trong phần bó bột. 

Ngoài ra, bạn cũng cần giữ gìn vệ sinh thân thể khi đang bó bột. Tắm rửa và thay quần áo thường xuyên, miễn là không làm ướt hay bẩn vùng bó bột. 

Cố định và kê cao chi 

Trong khoảng 24 - 72 giờ sau khi bó bột người bệnh thường có cảm giác căng tức, khó chịu ở vùng băng bột. Để giảm bớt cảm giác này, bạn nên kê cao chi đang bị thương hoặc nằm nghiêng với chân cao hơn để giảm áp lực lên vết thương, giúp máu lưu thông dễ dàng hơn. Ngoài ra cũng cần cố định vị trí bó bột để tránh làm cho vết thương bị chảy máu lại. Thời gian cố định này cũng phụ thuộc vào mức độ chảy máu của vết thương, tuy nhiên, thường là khoảng 2 - 3 giờ. 

Lưu ý điều này không đồng nghĩa với nghĩa bạn phải bất động chi bó bột mà thay vào đó cần tập gồng cơ trong bột và duy trì cử động các chi không bó bột. 

Đi lại trên bột 

Trong trường hợp được phép đi lại trên bột, người bị gãy xương không nên đi lại ngay mà cần chờ ít nhất 1 giờ với bột thuỷ tinh và khoảng 2 - 3 ngày cho bột thạch cao. Nếu bạn nôn nóng đi lại sớm khi bột chưa cứng chắc có thể làm hỏng bột. 

Sau thời gian này, bạn có thể di chuyển trên bột và nên dùng nạng hoặc sự trợ giúp của người thân, tránh để té ngã. 

Chăm sóc chế độ ăn uống cho bệnh nhân sau khi bó bột 

Chế độ ăn uống của bệnh nhân sau khi bó bột cũng cần được chú ý. Trong đó nên tăng cường bổ sung canxi để giúp làm giảm triệu chứng đau nhức và phòng ngừa tình trạng loãng xương. 

Bên cạnh đó cũng cần tăng cường bổ sung chất xơ trong rau xanh, trái cây cho người bệnh đang bó bột để ngăn ngừa tình trạng táo bón.

Thường xuyên theo dõi bệnh nhân khi đang bó bột 

Bạn không nên tự cắt chỉ hay tháo bột tại nhà mà cần tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ. Ngoài ra, nếu xuất hiện các dấu hiệu đau, rát, sưng đỏ,... bất thường khi đang bó bột, hãy nhanh chóng đi khám bác sĩ để được xử trí kịp thời. 

Hy vọng bài viết trên đây của Nhà thuốc Long Châu có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về cách chăm sóc bệnh nhân sau bó bột. Thay băng thường xuyên, giữ cố định vết thương, nghỉ ngơi và theo dõi tình trạng sức khỏe là những điều cần lưu ý để đảm bảo thành công trong điều trị và hạn chế nguy cơ gây ra biến chứng khác. 

Quỳnh Vi 

Nguồn tham khảo: vinmec.com