Huyệt thái uyên và những công dụng tuyệt vời trong điều trị bệnh

Nhờ hiểu rõ về tác dụng của các huyệt trên cơ thể mà phương pháp châm cứu, bấm huyệt ngày càng phổ biến hiện nay. Huyệt thái uyên nằm ở kinh Phế, là nơi chủ trị các chứng bệnh về đường hô hấp. Bằng cách tác động chính xác vào vị trí của huyệt, tình trạng bệnh sẽ được cải thiện và sức khỏe bệnh nhân cũng trở nên tốt hơn. 

Tổng quan về huyệt thái uyên

Huyệt thái uyên còn được biết đến với một số tên gọi khác như huyệt quỷ tâm, quỷ thiên, thái thiên, thái tuyền. Đây là huyệt thứ 9 của kinh Phế, là 1 trong 108 đại huyệt và cũng là một tử huyệt trên cơ thể.

Huyệt đạo này lần đầu tiên được nhắc đến trong thiên Bản Du (sách Linh Khu). Huyệt thái uyên là huyệt Hội của mạch, huyệt Bổ của kinh Phế và là huyệt Du-Nguyên thuộc hành Thổ. 

Không giống với các huyệt vị trên tay khác, huyệt có mối liên hệ trực tiếp với chức năng của Phế nên khi huyệt có vấn đề sẽ khiến năng lượng tuần hoàn khắp cơ thể bị ứ đọng. Do đó, kích thích lên huyệt sẽ giúp khí huyết lưu thông, cải thiện các bệnh lý về phổi. Tuy nhiên đây là 1 trong 36 tử huyệt trên cơ thể, nếu tác động quá mạnh có thể dẫn đến tử vong nên khi dùng huyệt để trị bệnh cần hết sức cẩn trọng.

Huyệt thái uyên là huyệt vị thứ 9 của kinh phế

Vị trí và cách xác định huyệt thái uyên

Vị trí huyệt hái uyên nằm ở lằn ngang trên cổ tay, nằm tại chỗ lõm (thái) như cái hố sâu (uyên) khi co bàn tay vào phía cẳng tay nên được gọi với cái tên thái uyên. Xét về mặt giải phẫu, huyệt nằm trên dây thần kinh kiểm soát vận động C6 nên khi tác động sẽ giúp cải thiện cả chức năng gân cơ ở chi trên.

Để xác định đúng vị trí của huyệt, bạn có thể áp dụng một trong hai cách sau:

• Cách 1: Xác định đầu xương tròn gồ lên cao ở gốc ngón tay cái. Vị trí huyệt cần tìm nằm ở dưới đầu xương này, trên đường chỉ cổ tay thứ nhất, khi sờ vào sẽ cảm nhận được mạch đập.
• Cách 2: Ngửa tay rồi từ từ gập bàn tay về phía cẳng tay sẽ thấy nếp lằn chỉ cổ tay thứ nhất hiện rõ. Huyệt nằm trên đường chỉ lằn này, tại vị trí lõm nhất của động mạch tay quay.

Huyệt thái uyên nằm trên bàn tay có thể tác động lên phổi và phế quản

Tác dụng của huyệt thái uyên

Huyệt thái uyên thuộc kinh Phế nên nó có tác dụng lên phổi và phế quản, với công dụng chính hóa đàm, khu phong, lý phế, chỉ khát. Do đó, day ấn hoặc châm cứu huyệt vị này được ứng dụng rộng rãi trong điều trị các chứng ho có đờm, đau tức ngực do các bệnh hô hấp gây ra. 

Với khả năng bổ sung nguyên khí, điều hòa khí huyết, tác động vào huyệt thái uyên đúng cách sẽ giúp khắc phục hiệu quả các chứng bệnh hen suyễn, viêm phế quản, viêm họng, trúng gió, nghẽn mạch máu,... 

Trong vật lý trị liệu, huyệt còn dùng để chữa trị bệnh thấp khớp mạn tính hay các chấn thương vùng cổ tay khi vận động. Ngoài ra, huyệt thái uyên còn được ứng dụng trong lĩnh vực da liễu để điều trị những trường hợp bị nám, tàn nhang lâu năm, bớt tím, rụng tóc từng chỏm,... 

Tác động như bấm huyệt hay châm cứu lên huyệt thái uyên có thể hỗ trợ điều trị đau tức ngực

Ứng dụng huyệt thái uyên trong điều trị bệnh

Bấm huyệt

Để bấm huyệt thái uyên trị bệnh, trước hết bạn cần xác định chính xác vị trí của huyệt như hướng dẫn trên. Tiếp đó, dùng ngón cái bấm lên huyệt và day ấn lặp đi lặp lại 14 lần. Đổi bên và thực hiện tương tự với tay còn lại, thời gian bấm ở cả hai bên trong khoảng 3 phút sẽ giúp phần nào cải thiện triệu chứng của bệnh. 

Châm cứu

Liệu trình châm sẽ từ 7 - 10 ngày tùy vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, mỗi ngày 1 lần hoặc cách ngày. Cách châm vào huyệt thái uyên như sau:

• Chuẩn bị kim, ngồi duỗi thẳng tay.
• Xác định đúng vị trí huyệt, sát trùng bằng cồn 70 độ.
• Châm kim thẳng, sâu 0.3 - 0.5 thốn, ôn cứu trong 3 - 5 phút, chú ý tránh châm vào động mạch và xương.
• Rút kim và khử khuẩn/ sát trùng lỗ kim châm.

Không tùy tiện tác động lên huyệt thái uyên đối với người có sức khỏe yếu

Lưu ý 

Dù vận dụng phương pháp nào cũng cần thực hiện nghiêm túc và cẩn trọng vì thái uyên là một tử huyệt, chỉ cần tác động quá mạnh có thể làm cản trở bách mạch, tổn thương nội khí và dẫn đến những hậu quả khó lường. Ngoài ra, khi thực hiện cũng cần lưu ý một số nguyên tắc sau:

• Không bấm huyệt hay châm cứu cho trẻ em dưới 24 tháng tuổi, phụ nữ mang thai.
• Chống chỉ định thực hiện với người sức khỏe yếu, thiếu máu, bệnh tim mạch, người bị bệnh nhiễm trùng, người mắc các bệnh ngoại khoa nghiêm trọng, bệnh nhân có tiền sử rối loạn đông máu,...
• Không tác động lên huyệt khi da vùng huyệt đang có vết thương hoặc bị bầm tím.
• Cần thực hiện ở tư thế và tinh thần thoải mái nhất, đặc biệt là chuẩn bị tinh thần trước khi châm cứu để tránh trường hợp quá sợ hãi sẽ ảnh hưởng tới kết quả điều trị.

Như vậy, huyệt thái uyên có rất nhiều vai trò đối với sức khỏe con người, đặc biệt là với hệ hô hấp. Trên đây là những thông tin cơ bản về huyệt đạo này, hy vọng giúp bạn có thêm kiến thức để biết cách xác định và ứng dụng trong điều trị bệnh lý hiệu quả.

Cẩm Ly

Nguồn: Tổng hợp