Huyết tương đục là gì? Nguyên nhân gây ra huyết tương đục?

Huyết tương là phần của máu không chứa các thành phần tế bào, chẳng hạn như hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Thành phần chính của huyết tương là nước, và nó còn chứa các chất khác như đạm, mỡ, đường, vitamin, muối khoáng và các yếu tố khác. Huyết tương thường trong suốt hoặc có màu vàng nhạt. Vậy khi huyết tương đục có ảnh hưởng đến sức khỏe?

Huyết tương là gì?

Huyết tương là một thành phần quan trọng trong máu, là một chất dịch trong máu có màu vàng nhạt. Huyết tương chiếm một tỷ lệ đáng kể trong tổng lượng máu trong cơ thể, thường khoảng từ 55% đến 65%.

Sự biến đổi sinh lý của huyết tương thường diễn ra thường xuyên theo tình trạng sinh lý của cơ thể. Sau khi ăn, huyết tương có thể trở đục hơn, và sau vài giờ huyết tương trong và có màu vàng chanh. Nếu trong đơn vị máu có màu đục, đơn vị đó thường không được sử dụng, vì nó có thể gây sốc hoặc gây dị ứng cho người bệnh.

Thành phần của huyết tương

Huyết tương là một phần quan trọng của máu, và nó bao gồm một loạt các chất và thành phần quan trọng như sau:

Nước: Huyết tương chứa khoảng 90% nước theo thể tích.

Protein huyết tương: Protein là một thành phần quan trọng của huyết tương và chiếm khoảng 7% theo thể tích. Có một số loại protein huyết tương quan trọng, bao gồm:

• Albumin: Loại protein huyết tương phổ biến nhất với mức độ khoảng 3,5-5g/dL trong máu. Albumin đóng vai trò quan trọng trong tạo áp suất thẩm thấu (osmotic pressure) của máu và giúp vận chuyển các chất không hòa tan trong nước trong huyết tương.
• Globulin: Gồm các loại protein hòa tan khác nhau, bao gồm alpha, beta và gamma globulin. Gamma globulin chứa các kháng thể (immunoglobulin) được tổng hợp bởi tương bào, và chúng đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch của cơ thể.
• Fibrinogen: Là một protein có vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Nó được biến đổi thành fibrin bởi các enzyme liên kết với máu trong quá trình cầm máu. Fibrinogen thường được tổng hợp và chế tiết tại gan.

Các hợp chất hữu cơ khác: Huyết tương còn chứa các hợp chất hữu cơ như amino acid, vitamin, glucose và một số loại peptide điều hòa lipide và hormone steroid.

Muối khoáng: Huyết tương cũng chứa các muối khoáng như natri (Na), canxi (Ca), kali (K), và các muối điện lyte khác, chiếm khoảng 0.9 g/o theo thể tích.

Tất cả các thành phần này cùng tạo nên huyết tương, phần quan trọng của máu có vai trò quan trọng trong nhiều chức năng sinh lý và hệ thống trong cơ thể.

Huyết tương đục là gì? Nguyên nhân gây ra huyết tương đục

Huyết tương có thể thay đổi tùy theo tình trạng sinh lý của cơ thể. Sau khi ăn, huyết tương thường trở nên đục và màu trắng đục, sau đó, trong và màu vàng chanh sau vài giờ. Đây là một hiện tượng thường gặp và xuất phát từ việc tăng cường nồng độ lipid trong máu sau khi ăn. Các hạt Chylomicron, một loại lipoprotein, được sản xuất và vận chuyển từ ruột đến gan qua máu, và chúng có kích thước lớn, gây ra tình trạng đục huyết tương trong khoảng 2 - 3 giờ sau khi ăn một bữa ăn nhiều đạm và mỡ.

Trong một số trường hợp đặc biệt, chẳng hạn khi ăn nhiều đạm và mỡ, tình trạng này có thể kéo dài đến 12 giờ hoặc thậm chí lâu hơn sau khi ăn. Một số người có tiền sử về rối loạn chuyển hóa lipid, dẫn đến tăng nồng độ mỡ trong máu, có thể gây ra tình trạng huyết tương đục ngay cả khi không liên quan đến chế độ ăn.

Nếu bạn thường xuyên gặp tình trạng huyết tương đục ngay cả khi ăn xong đã lâu, bạn nên thăm khám kiểm tra sức khỏe để xác định nguyên nhân gây ra hiện tượng này.

Huyết tương đục gây ra vấn đề sức khỏe như thế nào?

Tình trạng huyết tương đục thường không ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe. Tuy nhiên, nó có thể gây ra một số vấn đề liên quan đến truyền máu và sức khỏe của người bệnh:

Truyền máu: Khi đơn vị máu có huyết tương đục được truyền cho bệnh nhân, lượng lớn lipid từ huyết tương có thể không được chuyển hóa ở gan và được hấp thụ qua ruột. Điều này có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của dị ứng và thậm chí gây sốc nguy hiểm cho người bệnh. Vì vậy, việc sàng lọc và xử lý máu trước khi truyền rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.

Rối loạn chuyển hóa lipid: Nếu huyết tương đục xảy ra ngay cả khi bạn hoàn thành bữa ăn hoặc sau bữa ăn nhẹ, có thể đây là dấu hiệu của rối loạn chuyển hóa lipid kéo dài. Trong trường hợp này, người hiến máu cần được phát hiện và điều trị để cải thiện tình trạng chuyển hóa lipid và giảm nguy cơ huyết tương đục.

An toàn hiến máu: Tình trạng huyết tương đục có thể làm sai lệch các kết quả xét nghiệm máu, dẫn đến không đảm bảo an toàn trong quá trình hiến máu. Việc theo dõi tình trạng sức khỏe của người hiến máu và kiểm tra máu trước khi truyền là quan trọng để đảm bảo rằng máu được truyền an toàn cho bệnh nhân.

Tình trạng huyết tương đục thường là tạm thời và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên gặp tình trạng này, bạn nên thăm khám bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân gây ra hiện tượng này. Nếu bạn đã biết mình có lịch sử rối loạn chuyển hóa lipid hoặc các vấn đề về mỡ máu, hãy thông báo cho nhóm hiến máu để họ có thể đưa ra quyết định an toàn về việc hiến máu. Việc xác định sự hiện diện của huyết tương đục giúp đảm bảo rằng máu được sử dụng an toàn cho truyền máu và không gây nguy cơ cho người nhận máu.

Xem thêm: 

• Huyết thanh là gì? Có vai trò thế nào với sức khỏe
• Cách phân biệt huyết thanh và huyết tương
• Huyết tương là gì? Huyết tương có chức năng gì?