Khó thở, tê bì chân tay là bệnh gì? Tình trạng này có nguy hiểm không?

Khó thở và tê bì chân tay là những triệu chứng dễ nhận thấy nhưng thường bị chủ quan. Khi xuất hiện đồng thời, chúng có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, từ rối loạn tuần hoàn, bệnh tim mạch, đến các bệnh thần kinh hoặc thiếu hụt dưỡng chất. Nhận biết sớm nguyên nhân sẽ giúp phòng ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe.

Khó thở, tê bì chân tay là bệnh gì?

Khó thở kèm tê bì tay chân là những dấu hiệu cảnh báo có thể liên quan đến nhiều bệnh lý khác nhau, từ tim mạch, hô hấp đến thần kinh hoặc rối loạn lo âu. Việc xác định nguyên nhân sớm là rất quan trọng để được điều trị đúng cách và ngăn ngừa biến chứng.

Bệnh lý hô hấp

Nhiều bệnh lý hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hay hen suyễn có thể làm đường thở bị viêm, sưng và hẹp lại khiến không khí khó lưu thông vào phổi. Khi lượng oxy trong máu giảm, người bệnh dễ khó thở, chóng mặt và tê bì tay chân do thiếu oxy nuôi dưỡng thần kinh và cơ.

Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể gặp các triệu chứng khác như ho, nặng ngực, khò khè, mệt mỏi.

Bệnh lý tim mạch

Các bệnh tim mạch như suy tim, đau thắt ngực, cao huyết áp, rối loạn nhịp tim,… làm giảm khả năng bơm máu và cung cấp oxy đến các cơ quan trong cơ thể. Khi máu không lưu thông hiệu quả, tay chân có thể bị tê do thiếu máu nuôi, kèm theo cảm giác khó thở, đau tức ngực, sưng phù chi, mệt mỏi.

Ngoài ra, các bệnh lý mạch máu như xơ vữa, huyết khối hoặc đột quỵ cũng có thể gây tắc nghẽn dòng máu, dẫn đến thiếu oxy mô và rối loạn cảm giác ở tay chân.

Bệnh lý tiêu hóa

Những người bị trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét dạ dày tá tràng hoặc viêm đường ruột đôi khi cũng cảm thấy khó thở hoặc tê mỏi tay chân.

Nguyên nhân là do áp lực ổ bụng tăng, khiến cơ hoành bị đẩy lên làm khó hít thở sâu, đồng thời quá trình hấp thu và vận chuyển oxy bị ảnh hưởng. Các triệu chứng đi kèm có thể gồm đầy hơi, ợ nóng, đau bụng, buồn nôn hoặc khó tiêu.

Bệnh lý thần kinh ngoại biên

Ở người khỏe mạnh, các dây thần kinh ngoại biên giúp truyền tín hiệu giữa não và cơ thể. Khi các dây thần kinh này bị tổn thương, người bệnh sẽ có cảm giác ngứa ran, nóng rát hoặc tê buốt ở tay chân, đôi khi kèm khó thở do ảnh hưởng đến thần kinh chi phối hô hấp.

Tình trạng này thường được gọi là bệnh thần kinh ngoại biên, phổ biến ở người tiểu đường, người lớn tuổi hoặc người bị thiếu vitamin B12, nhiễm độc, lạm dụng rượu bia.

Rối loạn lo âu và cơn hoảng sợ

Căng thẳng, lo âu kéo dài hoặc các cơn hoảng loạn có thể gây ra khó thở, tim đập nhanh, run và tê tay chân. Người bệnh đôi khi cảm thấy như sắp ngất hoặc bị đau tim, mặc dù tim và phổi hoàn toàn bình thường.

Điều trị thường gồm liệu pháp tâm lý, rèn luyện hít thở sâu và trong một số trường hợp, thuốc an thần hoặc chống lo âu.

Hội chứng Guillain-Barré

Đây là bệnh tự miễn hiếm gặp, trong đó hệ miễn dịch tấn công dây thần kinh ngoại vi, có thể đe dọa tính mạng.

Triệu chứng sớm bao gồm tê, ngứa ran bàn tay bàn chân, yếu cơ tiến triển, đau nhói ở lưng hoặc chân. Bệnh nghiêm trọng có thể kèm biểu hiện như khó thở, yếu mặt, khó nuốt, nhìn đôi, thậm chí liệt toàn thân.

Đây là tình trạng cần cấp cứu y tế ngay nếu xuất hiện khó thở hoặc yếu liệt lan nhanh.

Tê bì kèm khó thở có nguy hiểm không?

Cảnh báo biến chứng nguy hiểm

Nếu tình trạng khó thở và tê bì tay chân không được phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh có thể đối mặt với nhiều biến chứng tương ứng với các nguyên nhân liên quan đến thần kinh, tim mạch,... như:

• Teo cơ, yếu liệt hoặc bại liệt.
• Rối loạn cảm giác vĩnh viễn.
• Tổn thương tim mạch, tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
• Gia tăng khả năng mắc các bệnh chuyển hóa, đặc biệt là tiểu đường.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Tình trạng khó thở kèm tê bì chân tay thường nếu xảy ra thường xuyên hoặc kéo dài, nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và ẩn chứa nhiều bệnh lý nguy hiểm. Bạn nên chủ động đi khám bác sĩ sớm nếu gặp một trong các dấu hiệu dưới đây:

• Khó thở ngày càng tăng, cảm giác tức ngực hoặc nghẹn thở.
• Tê bì lan rộng, yếu hoặc mất lực ở tay chân.
• Cảm giác đau nhói ngực, chóng mặt hoặc ngất xỉu.
• Các triệu chứng kéo dài, không rõ nguyên nhân hoặc không thuyên giảm sau vài ngày.
• Cảm giác tê, châm chích hoặc mất cảm giác ở các chi, không phân biệt được nóng lạnh.
• Tê bì tay chân kèm đau đầu, chóng mặt, hay quên, khó thở hoặc cảm giác co giật cơ.
• Mất kiểm soát các chức năng sinh lý, chẳng hạn như đại tiểu tiện.

Những dấu hiệu trên có thể là biểu hiện sớm của các bệnh lý tim mạch, thần kinh hoặc hô hấp nghiêm trọng. Việc khám sớm và chẩn đoán đúng nguyên nhân giúp điều trị hiệu quả hơn, ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Cách phòng ngừa khó thở và tê bì tay chân

Tình trạng khó thở, tê bì tay chân không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa và cải thiện bằng những biện pháp đơn giản tại nhà:

Tăng cường vận động thể chất

Duy trì tập thể dục điều độ giúp cơ thể dẻo dai, tăng lưu thông máu và cải thiện chức năng hô hấp. Có thể thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc đạp xe.

Cải thiện tuần hoàn máu

Dưới đây là những cách cải thiện tuần hoàn:

• Với người thường xuyên bị tê nhức, nên ngâm tay hoặc chân trong nước ấm pha muối để máu lưu thông tốt hơn.
• Tập nắm chặt và xòe mạnh bàn tay, cánh tay, sau đó xoa bóp hai tay luân phiên để giảm cảm giác tê.
• Xoa bóp bàn chân và cẳng chân hằng ngày giúp cải thiện tuần hoàn và giảm co cứng cơ.
• Dùng túi chườm nóng khi cảm thấy lạnh để làm dịu đau và giảm tê bì.

Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh

Chế độ ăn khoa học có thể giảm nguy cơ mắc bệnh, bạn nên;

• Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin nhóm B giúp bảo vệ hệ thần kinh.
• Hạn chế rượu bia, thuốc lá vì chúng gây tổn thương thần kinh và giảm lưu thông máu.
• Kiểm soát tốt đường huyết nếu có bệnh tiểu đường, tuân thủ chế độ ăn và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Điều chỉnh lối sống và sinh hoạt

Lối sống lành mạnh giúp cơ thể khoẻ mạnh hơn:

• Tránh làm việc quá sức, nhất là các công việc nặng hoặc ngồi lâu trước máy tính, ngồi xổm trong thời gian dài.
• Ngủ đủ giấc, giúp cơ thể phục hồi và giảm căng thẳng thần kinh.
• Điều trị sớm các bệnh lý nền như thoái hóa cột sống, viêm khớp hoặc thấp khớp để ngăn ngừa biến chứng gây tê bì và khó thở.

Một lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý và vận động đều đặn chính là chìa khóa giúp phòng ngừa hiệu quả tình trạng khó thở, tê bì tay chân và duy trì sức khỏe toàn thân.

Bài viết đã trả lời câu hỏi: “Khó thở, tê bì chân tay là bệnh gì?”. Khó thở và tê bì chân tay có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Khi các triệu chứng này xuất hiện thường xuyên hoặc kéo dài, nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, đồng thời duy trì lối sống lành mạnh nhằm phòng ngừa bệnh.