Liệu canxi có thể giúp ngăn ngừa rối loạn nội tiết tố hay không?

Nguồn gốc của bệnh cường tuyến cận giáp trong bệnh urê huyết hóa ra khá phức tạp, liên quan đến nồng độ calcitriol thấp, canxi ion hóa thấp và có thể là tác động trực tiếp của nồng độ phosphat cao cũng như hoạt động của các yếu tố tại chỗ và gen điều chỉnh xác định phản ứng tăng sản của tuyến. Liệu canxi có thể giúp ngăn ngừa rối loạn nội tiết tố hay không?

Vai trò của canxi đối với cơ thể

Để trả lời cho câu hỏi liệu canxi có thể giúp ngăn ngừa rối loạn nội tiết tố hay không, thì chúng ta cần tìm hiểu về vai trò của canxi đối với cơ thể con người như thế nào? Canxi đóng vai trò quan trọng trong quá trình khoáng hóa xương và một số mạng lưới cân bằng nội môi và ngoại bào. Nó là một yếu tố thiết yếu chỉ có sẵn cho cơ thể thông qua các nguồn thực phẩm. Ngoài lượng canxi hấp thu hàng ngày, ngoài lượng canxi tiêu thụ thực tế, còn phụ thuộc vào trạng thái cân bằng nội môi canxi được điều hòa nội tiết tố thông qua ba cơ chế chính: Chu chuyển xương, hấp thu ở ruột và tái hấp thu ở thận. 

Các quy trình này được điều chỉnh bởi một nhóm các hormone tuần hoàn tương tác và các thụ thể chính của chúng. Điều này bao gồm hormone tuyến cận giáp (PTH), peptide liên quan đến PTH, 1,25-dihydroxyvitamin D, calcitonin, yếu tố tăng trưởng nguyên bào sợi 23, nồng độ canxi hiện hành, thụ thể cảm nhận canxi, cũng như các quá trình cục bộ trong xương, ruột, và thận.

Liệu canxi có thể giúp ngăn ngừa rối loạn nội tiết tố hay không?

Liệu canxi có thể giúp ngăn ngừa rối loạn nội tiết tố hay không? Cùng tìm hiểu nồng độ canxi liên quan đối với bệnh của tuyến cận giáp như sau.

Các nhà nghiên cứu đã theo dõi hơn 58.000 phụ nữ và khảo sát họ bốn năm một lần về chế độ ăn uống và sức khỏe nói chung của họ. Trong nghiên cứu kéo dài 22 năm, 277 phụ nữ được chẩn đoán mắc bệnh cường cận giáp nguyên phát. Cường tuyến cận giáp nguyên phát là tình trạng tuyến cận giáp tiết ra quá nhiều hormone, gây ra việc loại bỏ canxi từ xương vào máu một cách không cần thiết. 

Nồng độ canxi trong máu là yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động của tuyến cận giáp. Khi nồng độ canxi thấp, tuyến cận giáp tăng tiết hormone vận chuyển canxi từ xương vào máu. Quá trình này dừng lại khi nồng độ canxi trong máu trở nên bình thường và điều quan trọng là phải giữ mức canxi trong máu ổn định. Chế độ ăn ít canxi có thể kích thích tuyến cận giáp, khiến chúng hoạt động quá mức. Nồng độ canxi trong máu tăng cao do cường cận giáp nguyên phát có thể dẫn đến nhiều vấn đề về thể chất, bao gồm mệt mỏi, suy kiệt và trầm cảm. Quá nhiều canxi bị loại bỏ khỏi xương, gây ra bệnh loãng xương, điều này khiến xương dễ gãy. Khi nồng độ canxi trong máu quá cao, canxi sẽ tích tụ trong thận, hình thành sỏi thận.

Cơ chế điều hòa hormone tuyến cận giáp (PTH) rất phức tạp và liên quan đến nhiều yếu tố: Cơ bản là canxi, calcitriol và phốt pho. Cơ chế hoạt động của canxi và calcitriol diễn ra thông qua các thụ thể cụ thể của nó, thụ thể cảm nhận canxi và thụ thể vitamin D. Hai yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến các thụ thể cụ thể của nó mà còn có thể sửa đổi thụ thể kia theo hướng tích cực, thúc đẩy hoạt động của nó và thể hiện tác dụng hợp tác giữa hai yếu tố này.

Nghiên cứu về việc bổ sung canxi

Bổ sung canxi đã được chứng minh là có lợi cho sức khỏe xương ở trẻ em, thanh niên và phụ nữ mãn kinh. Ngoài canxi, vitamin D cần thiết cho sức khỏe của xương và thường bị thiếu hụt ở các nước đang phá triển.

Các phân loại canxi:

• Canxi cacbonat, dạng hiệu quả nhất về chi phí, nên được dùng trong bữa ăn để đảm bảo sự hấp thụ tối ưu.
• Canxi citrate có thể được uống mà không cần thức ăn và là sự lựa chọn bổ sung cho những người mắc chứng thiếu axit dịch vị hoặc những người đang dùng thuốc chẹn histamine-2 hoặc thuốc ức chế bơm protein.
• Canxi lactate và canxi gluconate là những dạng canxi không phải là chất bổ sung qua đường uống.
• Liều canxi tối đa nên dùng mỗi lần là 500 mg.

Sự hấp thụ từ đồ uống tăng cường canxi rất khác nhau và nhìn chung không bằng sữa. Tác dụng phụ tiềm ẩn của việc bổ sung canxi bao gồm các vấn đề về đường tiêu hóa. Sỏi thận trong hầu hết các nghiên cứu không liên quan đến việc bổ sung canxi. Nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt tiến triển và gây tử vong có liên quan đến việc hấp thụ canxi từ thực phẩm hoặc chất bổ sung với lượng >1500 mg/ngày.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về liệu canxi có thể giúp ngăn ngừa rối loạn nội tiết tố hay không. Có thể thấy, nồng độ canxi trong máu là yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động của tuyến cận giáp và có thể ảnh hưởng đến các hormone trong cơ thể. 

Xem thêm:

• Vì sao rối loạn nội tiết tố gây đau đầu? Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị
• Mối liên hệ giữa mất ngủ và nội tiết tố ảnh hưởng đến sức khỏe