Lưu ý quan trọng khi nuôi dạy trẻ thuận tay trái

Có những người cho rằng trẻ thuận tay trái cần được luyện để thuận tay phải. Nhưng cũng có những bậc cha mẹ cho rằng việc này không cần biết. Để biết nên nuôi dạy con thuận tay trái thế nào, có lẽ các bậc phụ huynh nên tìm hiểu lợi ích và thách thức của trẻ thuận tay trái. Từ đó, cha mẹ sẽ biết nên làm gì là tốt nhất cho con mình.

Yếu tố quyết định trẻ thuận tay trái hay tay phải

Có những đứa trẻ thuận tay phải nhưng cũng có những đứa trẻ sinh ra đã thuận tay trái dù tất cả các thành viên trong gia đình đều thuận tay phải. Vậy yếu tố nào quyết định việc trẻ thuận tay trái hay phải?

• Yếu tố di truyền được cho là nguyên nhân chính quyết định việc trẻ thuận tay nào. Các nhà khoa học đã tìm ra gen di truyền LRRTM1 được di truyền từ người cha là một trong những nguyên nhân khiến trẻ thuận tay trái.
• Các số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ nam giới thuận tay trái cao hơn nữ giới. Vì vậy, giới chuyên gia đặt giả thuyết rằng có thể hormone testosterone có liên quan đến việc thuận tay trái hay tay phải của một người.
• Khi còn trong bụng mẹ, có thể trẻ bị ảnh hưởng bởi một hormon nào đó nhiều hơn các hormon khác dẫn đến việc thuận tay trái.
• Một số trẻ quan sát cách cha mẹ chúng sử dụng tay trái và học theo điều đó dẫn đến thói quen thuận tay trái sau này.
• Một số quan điểm cho rằng việc thuận tay trái có liên quan đến các vấn đề về phát triển trí não.
• Cũng có thể từ khi vừa sinh ra, trẻ bị tổn thương tay phải và tay phải không được vận động thường xuyên trong thời gian dài. Khi dùng tay trái nhiều hơn, trẻ sẽ thuận tay trái.

Khi nào trẻ thể hiện mình thuận tay trái hay tay phải?

Dù tỷ lệ trẻ thuận tay trái chỉ chiếm 1/10 nhưng đây là một hiện tượng vô cùng bình thường. Giai đoạn 7 - 9 tháng tuổi là thời điểm trẻ nhận thức rõ được sự tồn tại của 2 bàn tay và sử dụng chúng nhiều hơn. Tuy nhiên, lúc này trẻ có xu hướng dùng cả 2 tay nên sẽ khó xác định trẻ thuận tay trái hay tay phải.

Tuy nhiên, đến giai đoạn trẻ 2 tuổi, trẻ thể hiện rõ mình thích dùng tay nào hơn và cha mẹ có thể phát hiện được trẻ thuận tay nào. Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể biết trẻ thuận tay trái hay phải sớm hơn bằng một số bài kiểm tra. Đơn giản nhất là lặp lại nhiều lần bài tập lăn bóng về phía trẻ để xem trẻ dùng tay nào để bắt bóng. Nếu trẻ thường xuyên hoặc chỉ dùng tay trái để bắt bóng, khả năng cao là trẻ thuận tay trái.

Trẻ thuận tay trái thường sẽ phải đối mặt với một số khó khăn. Chúng sẽ phải học cách thích nghi với một thế giới không hoàn toàn phù hợp với chúng. Những điều bình thường với trẻ thuận tay phải có thể là thách thức đối với bé thuận tay trái. Chúng sẽ gặp chút rắc rối khi dùng kéo, dùng chuột máy tính,… Chúng cũng dễ bị ảnh hưởng bởi khủy tay của người thuận tay phải khi ngồi cạnh họ. Nếu những bạn nhỏ thuận tay trái được học các kỹ năng như cài nút áo, buộc dây giày từ những người thuận tay phải thì sẽ khá khó khăn.

Trẻ thuận tay trái có lợi ích gì?

Vì số lượng người thuận tay phải trong xã hội nhiều hơn nên không ít bậc cha mẹ cho rằng thuận tay trái là không tốt. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc thuận tay trái cũng mang lại những lợi ích như:

Xét trên phương diện khoa học, trẻ thuận tay trái sẽ sử dụng bán cầu não phải nhiều hơn. Đây là phần bán cầu não đảm nhận chức năng liên quan cảm xúc, sáng tạo, thiên hướng nghệ thuật, hình ảnh, âm thanh, tưởng tượng,… Như vậy, những bé thuận tay trái thường có trí thông minh cảm xúc và trí tưởng tượng tốt hơn so với những trẻ khác.

Ngay từ khi còn nhỏ, các bé thuận tay trái đã phải học mọi kỹ năng từ kỹ năng vận động thô đến kỹ năng vận động tinh theo một cách hoàn toàn khác. Khi nó, não bộ luôn phải ở trạng thái sẵn sàng xử lý nhiều việc cùng một lúc. Lâu dần, điều này sẽ hình thành ở trẻ kỹ năng làm nhiều việc cùng lúc. Điều này cũng là một thuận lợi trong quá trình học tập của trẻ và quá trình làm việc khi trẻ lớn lên.

Các nghiên cứu khoa học cho thấy những người thuận tay trái có khả năng nhìn rõ ràng trong môi trường nước. Điều này cũng lý giải vì sao người thuận tay trái hay thích bơi lội. Ngoài ra, họ còn có lợi thế nhất định khi tham gia các môn thể thao khác vì hầu hết những người tham gia thi đấu đều dùng tay phải.

Dù chưa có kết quả nghiên cứu đầy đủ nhưng theo thống kê, có đến gần 20% người có chỉ số IQ cao chính là những người thuận tay trái.

Lưu ý quan trọng khi nuôi dạy trẻ thuận tay trái

Khi nuôi dạy một đứa con thuận tay trái, cha mẹ cần lưu ý những điều dưới đây:

• Thuận tay trái là một đặc điểm tự nhiên và không có ảnh hưởng gì từ việc trẻ dùng tay trái cho các hoạt động hàng ngày. Tốt nhất, cha mẹ nên hỗ trợ trẻ khắc phục, giảm bớt khó khăn khi dùng tay trái thay vì ép trẻ phải đổi sang dùng tay phải.
• Tuy nhiên, cha mẹ cũng có thể cân nhắc việc rèn thêm tay phải vì việc chỉ thuận tay trái có thể ảnh hưởng đến việc học tập hoặc công việc của trẻ sau này. Ví dụ, bác sĩ phẫu thuật chỉ có thể dùng tay phải bởi các loại kéo hay nhiều dụng cụ y tế khác được thiết kế cho người thuận tay phải.
• Khi hướng dẫn con làm một việc gì đó, nếu con thấy khó khăn khi theo dõi và bắt bước, cha mẹ có thể dùng gương để trẻ quan sát qua gương. Khi đó, việc trẻ học theo hành động của người thuận tay phải sẽ dễ dàng hơn.
• Bạn có thể xây dựng cho trẻ một thế giới tay trái bằng cách như mua những chiếc kéo chuyên dùng cho người thuận tay trái, thay đổi chức năng của con chuột máy tính,…

Trẻ thuận tay trái không phải một rối loạn phát triển, không phải bệnh lý nên cha mẹ không cần lo lắng. Việc tôn trọng sự phát triển tự nhiên của con hay giúp con rèn tay phải phụ thuộc vào mong muốn, quan điểm, suy nghĩ của từng gia đình.