MIBG Scan là gì? Các bước thực hiện và tác dụng phụ cần lưu ý

Quét MIBG là một phương pháp quan trọng giúp bác sĩ xác định và xác minh sự hiện diện của khối u trong cơ thể. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong việc phát hiện các khối u hiếm gặp ở tuyến thượng thận, một cơ quan nằm trên bề mặt của thận hoặc các loại ung thư ảnh hưởng đến mô thần kinh. Quá trình quét MIBG không chỉ giúp phát hiện khối u ban đầu mà còn cho phép kiểm tra toàn bộ cơ thể để xác định xem ung thư đã lan rộng đến các bộ phận khác hay chưa. Việc hiểu rõ các bước thực hiện và tác dụng phụ của MIBG Scan sẽ giúp bệnh nhân chuẩn bị tốt hơn cho quá trình xét nghiệm này.

MIBG Scan là gì?

MIBG Scan là một kỹ thuật y học hạt nhân được sử dụng để chẩn đoán và đánh giá các khối u thần kinh nội tiết. Quy trình này bao gồm việc tiêm một loại dược phẩm phóng xạ có tên iốt-123 meta-iodobenzylguanidine (MIBG) vào tĩnh mạch, thường là ở vùng khuỷu tay. Sau khi thuốc được tiêm, một máy quét gamma đặc biệt sẽ chụp ảnh để xác định sự tồn tại của khối u.

Khối u thần kinh nội tiết thường liên quan đến các mô thần kinh đặc biệt và phổ biến, nhất là pheochromocytomas (một loại khối u hiếm gặp ở tuyến thượng thận) và neuroblastomas (một dạng ung thư thường xuất hiện ở mô thần kinh). Neuroblastomas thường khởi phát từ tuyến thượng thận nhưng cũng có thể xuất hiện ở các vị trí khác trong cơ thể. MIBG Scan là một công cụ quan trọng trong việc xác định vị trí và tính chất của những khối u này, giúp các bác sĩ đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Khi nào cần thực hiện thủ thuật MIBG Scan?

MIBG Scan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được chỉ định bởi bác sĩ khi nghi ngờ sự xuất hiện của khối u thần kinh nội tiết. Các khối u này thường liên quan đến hệ thần kinh và bao gồm pheochromocytomas và neuroblastomas, hai loại u thần kinh phổ biến. Thủ thuật MIBG Scan giúp bác sĩ chuyên khoa xác định chính xác sự hiện diện hoặc không của khối u, mức độ lan rộng, bao gồm cả những khối u đã được phát hiện trước đó hoặc mới phát sinh.

Bác sĩ thường khuyến nghị thực hiện MIBG Scan khi có các dấu hiệu bất thường nghi ngờ liên quan đến các mô thần kinh. Phương pháp này không chỉ giúp chẩn đoán chính xác mà còn hỗ trợ việc đánh giá mức độ ảnh hưởng của khối u trong cơ thể.

Bên cạnh đó, MIBG Scan cũng giúp theo dõi hiệu quả điều trị cho bệnh nhân, từ đó giúp bác sĩ đưa ra các quyết định điều trị phù hợp. Việc thực hiện quét MIBG là một phần quan trọng trong việc đảm bảo bệnh nhân nhận được sự chăm sóc và điều trị tối ưu.

Những điều cần biết để chuẩn bị cho quá trình quét MIBG

Trước khi tiến hành quét MIBG, bệnh nhân cần chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác và an toàn. Một số loại thuốc có thể cần phải ngừng sử dụng từ 3 ngày trước khi thực hiện xét nghiệm. Các thuốc này bao gồm thuốc chống trầm cảm ba vòng, thuốc chống tăng huyết áp, cocaine, thuốc kích thích thần kinh giao cảm và thuốc thông mũi có chứa pseudoephedrine, phenylpropanolamine hoặc phenylephrine.

Bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ điều trị hoặc kỹ thuật viên y học hạt nhân tại cơ sở xét nghiệm để xác định liệu có cần ngừng bất kỳ loại thuốc nào và thời gian ngừng sử dụng là bao lâu.

Ngoài việc ngừng thuốc, bệnh nhân cũng sẽ được yêu cầu uống viên kali iodide hoặc dung dịch iốt Lugol trước khi chụp để ngăn ngừa tuyến giáp hấp thụ quá nhiều phóng xạ. Tuyến giáp có xu hướng dễ bị thu hút phóng xạ hơn các cơ quan khác, điều này có thể dẫn đến sự thay đổi hoạt động của tuyến giáp. Bác sĩ chuyên khoa sẽ cung cấp thông tin chi tiết cho bệnh nhân về thời điểm sử dụng thuốc và liều lượng cụ thể.

Một yếu tố quan trọng khác là nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú, nhất định phải thông báo điều này cho nhân viên y tế. Quá trình quét MIBG có thể không phù hợp với phụ nữ mang thai do liều bức xạ có thể tác động đến thai nhi đang phát triển. Phụ nữ cho con bú hoặc những người chăm sóc trẻ nhỏ cũng cần thận trọng vì cơ thể có thể giải phóng một lượng phóng xạ nhỏ sau khi quét. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn chi tiết về việc cho con bú sau khi xét nghiệm. Các cơ quan an toàn y tế đều có khuyến cáo về việc cho con bú và tiếp xúc gần với trẻ em sau khi thực hiện xét nghiệm y học hạt nhân.

Việc chuẩn bị chu đáo trước khi thực hiện MIBG Scan sẽ giúp quá trình xét nghiệm diễn ra suôn sẻ và mang lại kết quả chính xác.

Quá trình quét MIBG thực hiện thế nào?

Quá trình MIBG Scan được thực hiện trong hai ngày. Vào ngày đầu tiên, bệnh nhân sẽ được tiêm một mũi thuốc phóng xạ, thường là ở khuỷu tay. Sau khi tiêm, huyết áp của bệnh nhân sẽ được theo dõi sát sao trong suốt và sau khi tiêm.

Bốn giờ sau khi thuốc phóng xạ đã phân tán đều trong cơ thể, bệnh nhân sẽ được thực hiện chụp quét. Khi bệnh nhân nằm trên giường theo đúng hướng dẫn, máy quét sẽ di chuyển trên cơ thể nhưng không tiếp xúc trực tiếp với cơ thể bệnh nhân.

Ngày thứ hai, bệnh nhân sẽ quay lại để thực hiện việc chụp lại hình ảnh. Lưu ý là trong ngày này, bạn sẽ không cần tiêm thêm thuốc phóng xạ. Toàn bộ quá trình được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của các chuyên gia y tế để đảm bảo kết quả chính xác và an toàn.

Tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi quét MIBG

Sau khi tiêm thuốc phóng xạ trong quá trình MIBG Scan, một số bệnh nhân có thể gặp phải hiện tượng huyết áp tăng. Nếu điều này xảy ra, bệnh nhân sẽ cần ở lại cơ sở X-quang khoảng 30 phút sau khi chụp để được theo dõi huyết áp. Tình trạng huyết áp tăng này chỉ xảy ra với tỷ lệ dưới 10%. Ngoài ra không có tác dụng phụ nào khác được dự kiến trong quá trình quét MIBG. Tuy nhiên bệnh nhân vẫn nên thông báo ngay với bác sĩ nếu cảm thấy không khỏe trong suốt quá trình thực hiện xét nghiệm.

Tóm lại, MIBG Scan là một công cụ hiệu quả trong việc phát hiện và theo dõi các khối u đặc biệt trong cơ thể. Mặc dù phương pháp này mang lại nhiều lợi ích trong việc chẩn đoán ung thư, bệnh nhân cần lưu ý về các tác dụng phụ có thể xảy ra. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi thực hiện quét và trao đổi với bác sĩ sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo kết quả chính xác. Quét MIBG góp phần quan trọng vào quá trình điều trị ung thư hiệu quả và an toàn.