Ngân hàng tinh trùng là gì? Mục đích và cách thức hoạt động

Ngân hàng tinh trùng là nơi lưu trữ, bảo quản tinh trùng của nam giới phục vụ cho mục đích bảo tồn khả năng sinh sản. Tuy nhiên, hoạt động của ngân hàng này có đơn giản chỉ là phục vụ những cặp vợ chồng muốn bảo quản tinh trùng để dự phòng không? Trong bài viết này, Nhà thuốc Long Châu sẽ cùng bạn tìm hiểu xem ngân hàng tinh trùng hoạt động như thế nào và nhằm mục đích gì nhé!

Ngân hàng tinh trùng là gì?

Trong xã hội hiện đại ngày nay, việc bảo quản các mô, tế bào hay dịch thể từ cơ thể con người không còn là chuyện khá xa lạ. Mục đích của việc lưu trữ, bảo quản này là để phục vụ quá trình nghiên cứu y khoa hoặc điều trị bệnh. Có những ngân hàng lưu trữ mẫu sinh học từ cơ thể người đã khá phổ biến như: Ngân hàng máu ngoại vi, sữa mẹ, máu cuống rốn, dây rốn, noãn,... Và ngân hàng lưu trữ tinh trùng cũng là một trong số đó.

Ngân hàng đặc biệt này ra đời nhằm mục đích hỗ trợ sinh sản trong các trường hợp:

• Bảo tồn khả năng sinh sản của nam giới trong trường hợp nam giới phải xạ trị, hóa trị và có nguy cơ suy tinh hoàn, rối loạn chức năng phóng tinh.
• Hỗ trợ sinh sản nam giới trong trường hợp hoạt động sinh tinh không ổn định, trong tinh dịch có ít tinh trùng di động, người chồng khó lấy mẫu vào ngày làm thủ thuật…
• Một số nam giới muốn lưu trữ tinh trùng phòng ngừa rủi ro trước khi phẫu thuật thắt ống dẫn tinh, khi phải làm việc trong môi trường độc hại hay khi nhận thất chất lượng tinh trùng có thể giảm dần hoặc có nguy cơ vô sinh.
• Ngân hàng lưu trữ tinh trùng cũng phục vụ việc hiến tặng tinh trùng để hỗ trợ các cặp đôi hiếm muộn hay mẹ đơn thân muốn mang thai bằng hình thức thụ tinh nhân tạo.

Ngân hàng trữ lạnh tinh trùng đầu tiên trên thế giới được thành lập tại Hoa Kỳ và Nhật Bản vào năm 1964. Theo thống kê, tại Hoa Kỳ đã có khoảng hơn 1 triệu trẻ em được chào đời nhờ nguồn tinh trùng được lưu trữ trong các ngân hàng trong vòng hơn 40 năm kể từ khi ngân hàng lưu trữ tinh trùng đầu tiên ra đời.

Ý nghĩa và tầm quan trọng của việc hiến trùng

Ngân hàng tinh trùng được thành lập với nhiều mục đích khác nhau. Nhưng trong phạm vi bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết hơn về việc hiến tinh trùng và lưu trữ trong các ngân hàng tinh trùng.

Tình trạng vô sinh hiếm muộn không còn quá xa lạ trong xã hội hiện đại ngày nay. Theo thống kê của WHO, tỷ lệ vô sinh trên thế giới khoảng 1/6. Trong đó, vô sinh do yếu tố liên quan đến nam giới chiếm khoảng 40% các trường hợp. Sự phát triển của y học đã giúp hầu hết các trường hợp vô sinh nam được cải thiện và họ có thể có con bằng chính tinh trùng của mình.

Tuy nhiên, vẫn có trường hợp nam giới mất khả năng sinh tinh, không có tinh trùng, tinh trùng dị dạng… khiến họ không thể có con bằng tinh trùng của mình. Lúc này, nếu muốn có con, họ có thể sử dụng các mẫu tinh trùng được hiến tặng và lưu trữ trong ngân hàng tinh trùng. Ngoài ra, cũng có những phụ nữ muốn làm mẹ đơn thân hoặc các cặp đôi LGBT mong muốn có con cũng có thể sử dụng nguồn tinh trùng được hiến tặng.

Ai có thể hiến tặng tinh trùng và lưu trữ trong ngân hàng tinh trùng?

Hiến tặng tinh trùng là việc một người đàn ông hiến tặng mẫu tinh dịch chứa tinh trùng của mình để giúp đỡ các cặp vợ chồng hiếm muộn hoặc giúp những phụ nữ có thai. Điều kiện để hiến tặng tinh trùng gồm:

• Nam giới đủ 20 tuổi trở lên, không mắc bệnh tâm thần hoặc các bệnh ảnh hưởng đến nhận thức, không mất khả năng điều khiển hành vi.
• Cần bắt buộc thăm khám thông qua xét nghiệm máu để sàng lọc các bệnh có thể ảnh hưởng đến trẻ khi được sinh ra, xét nghiệm tinh dịch đồ.
• Cần được bác sĩ khai thác tiền sử bệnh tật, thói quen sinh hoạt để chắc chắn không mắc bệnh di truyền ảnh hưởng đến thế hệ sau.
• Cần được bác sĩ tư vấn tâm lý trước khi hiến tinh trùng.

Việc hiến tặng tinh trùng hầu như không tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe. Mỗi người chỉ được hiến tặng tinh trùng duy nhất một lần và chỉ được sử dụng duy nhất cho một lần mang thai thành công. Vì vậy, nguy cơ hôn nhân cận huyết như nhiều người lo nghĩ là bằng 0.

Muốn sử dụng mẫu trong ngân hàng tinh trùng phải làm sao?

Sử dụng tinh trùng được hiến tặng gọi là sinh sản có sự hỗ trợ của bên thứ 3 (tình nguyện viên hiến tinh trùng). Người sử dụng tinh trùng hiến tặng sẽ là các cặp vợ chồng hiếm muộn mà nguyên nhân đến từ phía người chồng hoặc những phụ nữ đơn thân, cặp đôi LGBT muốn có con.

Khi muốn sử dụng mẫu trong ngân hàng tinh trùng, họ cần phải vận động một người hiến tinh trùng để trao đổi mẫu. Mẫu tinh trùng được hiến sẽ được mã hóa và được trao đổi theo nguyên tắc vô danh, tức là người nhận tinh trùng sẽ không biết danh tính người hiến tặng mẫu.

Mẫu tinh trùng của được tình nguyện viên hiến tặng sẽ được mã hóa và lưu trữ trong ngân hàng tinh trùng bằng phương pháp bảo quản lạnh sâu ở nhiệt độ -196 độ C trong ni tơ lỏng. Những người có nhu cầu dùng tinh trùng được hiến tặng sẽ được cấp 2 mẫu tinh trùng ngẫu nhiên để thực hiện thủ thuật thụ tinh ống nghiệm.

Tóm lại, ngân hàng tinh trùng là nơi lưu trữ, bảo quản tinh trùng để đảm bảo khả năng sinh sản của nam giới, hỗ trợ các cặp đôi hiếm muộn mong muốn có con, những phụ nữ đơn thân muốn làm mẹ hay những cặp đôi LGBT nữ muốn có con. Hoạt động hiến tặng hay xin mẫu tinh trùng hiến tặng cần diễn ra đúng pháp luật và đảm bảo an toàn.