Nguyên nhân gây tiền sản giật sau sinh? Cách nào ngăn ngừa tình trạng này?

Tiền sản giật sau sinh cần được chữa trị kịp thời để tránh cho sản phụ bị co giật và gặp phải nhiều biến chứng nghiêm trọng khác.

Tiền sản giật sau sinh là gì?

Sau khi sinh con, người mẹ bị tăng huyết áp và protein niệu dương tính dễ đưa đến tình trạng tiền sản giật sau sinh. 

Tiền sản giật sau sinh không dễ nhận biết do trong suốt thời kỳ mang thai không xuất hiện dấu hiệu hay triệu chứng nào, hoặc cũng có nhiều trường hợp có những bất thường xảy ra nhưng người mẹ bận chăm sóc trẻ sơ sinh nên không chú ý tới.

Tiền sản giật sau sinh cần được chữa trị kịp thời.

Dưới đây là những dấu hiệu và triệu chứng tiền sản giật sau sinh:

• Huyết áp tăng cao (140/90 mmHg hoặc cao hơn).
• Protein niệu dương tính: Lượng protein trên 0,5 g/L với mẫu nước tiểu ngẫu nhiên; hoặc lấy mẫu nước tiểu 24 giờ cho ra kết quả dương tính (lượng protein lớn hơn 0,3 g/L/24h).
• Đau đầu dữ dội.
• Gặp vấn đề về thị lực (mất thị lực tạm thời, nhìn mờ hoặc nhạy cảm với ánh sáng).
• Đau vùng bụng trên.
• Tiểu tiện khó, tiểu ít.

Theo một số nghiên cứu, những yếu tố sau đây được cho là mang lại nguy cơ tiền sản giật sau sinh:

• Tăng huyết áp trong lần mang thai gần nhất, đặc biệt tăng huyết áp từ tuần thứ 20 của thai kỳ (tăng huyết áp thai nghén).
• Thai phụ bị béo phì.
• Thai phụ mang đa thai.
• Tăng huyết áp mạn tính, không được kiểm soát trước khi mang thai.
• Bị đái tháo đường type 1 hoặc tiểu đường type 2.

Tiểu đường là một trong những yếu tố nguy cơ của tiền sản giật sau sinh.

Nguyên nhân và biến chứng tiền sản giật sau sinh

Nguyên nhân tiền sản giật sau sinh

Mặc dù tiền sản giật sau sinh khiến sản phụ bị co giật và gặp phải nhiều biến chứng nghiêm trọng khác nhưng nguyên nhân chính xác của bệnh cho đến nay vẫn chưa xác định được. Tiền sản giật sau sinh có thể bắt đầu phát triển trong cơ thể sản phụ từ trước khi sinh nhưng bệnh chỉ xảy ra sau khi trẻ ra đời.

Sản phụ có nguy cơ bị tiền sản giật sau sinh nếu trong gia đình có thành viên đã có tiền sử bị tiền sản giật. Bên cạnh đó còn có một số yếu tố khác như đã đề cập ở trên cũng góp phần khiến sản phụ dễ mắc phải chứng bệnh tiền sản giật sau sinh.

Biến chứng của tiền sản giật sau sinh

Tương tự tiền sản giật trong thời gian thai kỳ, tiền sản giật sau sinh cũng gây ra nhiều biến chứng cho người mẹ như sau:

• Sản giật sau sinh: Đây là tình trạng tiền sản giật sau sinh nặng có kèm theo những cơn co giật, gây tổn thương nghiêm trọng cho nhiều cơ quan quan trọng (não, mắt, thận, gan).
• Phù phổi: Đây là tình trạng xảy ra khi dịch tích tụ đầy trong hai phổi gây phù phổi, đe dọa tính mạng của sản phụ.
• Đột quỵ: Hiện tượng xảy ra khi lượng máu cung cấp cho một khu vực não nhất định bị suy giảm nghiêm trọng hoặc bị mất hoàn toàn, khiến nhu mô não ở khu vực đó bị tổn thương (hoặc chết) do thiếu oxy và chất dinh dưỡng.
• Nghẽn mạch huyết khối (tắc nghẽn mạch máu): Nguyên nhân là do có cục máu đông kẹt trong lòng mạch. Khi gặp phải tình huống này sản phụ cần được đưa đi cấp cứu để tránh hậu quả đáng tiếc xảy ra.
• Hội chứng HELLP (gồm huyết tán, tăng men gan và tiểu cầu thấp), gây nguy hiểm cho tính mạng người bệnh.

Cách ngăn ngừa tiền sản giật sau sinh

Do nguyên nhân tiền sản giật sau sinh chưa được xác định rõ nên hiện tại vẫn chưa có biện pháp nào để ngăn ngừa hoàn toàn bệnh xảy ra. Tuy nhiên, nếu thai phụ trong suốt thời gian thai kỳ lẫn sau khi sinh được chăm sóc và theo dõi sức khỏe thường xuyên, cẩn thận sẽ có thể giảm nguy cơ mắc chứng bệnh này. 

Sau đây là một số biện pháp tích cực thai phụ có thể tham khảo áp dụng:

Duy trì cân nặng cơ thể

Việc chú ý duy trì cân nặng cơ thể là rất quan trọng.

Việc chú ý duy trì cân nặng cơ thể trong mức cho phép từ trước và trong thời gian mang thai là rất quan trọng để giúp mẹ và thai nhi được khỏe mạnh, ngăn ngừa các yếu tố nguy cơ phát sinh từ việc tăng trọng lượng mất kiểm soát, béo phì. 

Cách để giúp bạn kiểm soát cân nặng đó chính là thường xuyên tập thể dục và xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, khoa học.

Việc thai phụ béo phì hoặc thừa cân trong thời gian mang thai là một trong những nguyên nhân khiến thai phụ gặp nhiều vấn đề sức khỏe, trong đó có chứng tiền sản giật sau sinh. 

Khi thấy cân nặng thay đổi bất thường, hãy lập tức thông báo cho bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và có chỉ định phù hợp. Bên cạnh đó, thai phụ có thể nhờ sự tư vấn của bác sĩ hay chuyên gia dinh dưỡng về chế độ ăn uống của bản thân. 

Ăn uống lành mạnh

Để có được thai kỳ khỏe mạnh, chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng. Thai phụ cần chú ý bổ sung vừa đủ vitamin, khoáng chất và thực phẩm giàu chất chống oxy hóa trong chế độ ăn uống hằng ngày. 

Việc này còn góp phần giúp huyết áp thai phụ duy trì ở mức ổn định trong suốt thời gian mang thai, sau sinh. Khi có cảm giác đói, thèm ăn thì mẹ bầu có thể ăn các loại hạt tốt cho sức khỏe hai mẹ con, chẳng hạn như hạt hạt quả óc chó, hạt hướng dương, hạt sen, hạt điều… Tuyệt đối không tiêu thụ các đồ ăn vặt được chế biến sẵn.

Bổ sung nước đầy đủ

Thai phụ có nhiều cách để bổ sung nước cho cơ thể, bao gồm việc uống nước và uống sữa (tránh uống nước trái cây có chứa đường, hạn chế đồ uống có cồn và caffeine).

Khám thai là việc làm cần ưu tiên hàng đầu trong thời gian mang thai.

Khám thai định kỳ

Đây là việc làm cần ưu tiên hàng đầu trong thời gian mang thai. Thai phụ tuân thủ lịch khám thai, kiểm tra sức khỏe thai sản định kỳ sẽ giúp kịp thời phát hiện các dấu hiệu cảnh báo tiền sản giật lẫn tiền sản giật sau sinh.

Chúng ta đều biết, sau khi bé yêu chào đời là khoảng thời gian khiến sản phụ mệt mỏi, lo lắng, căng thẳng - đặc biệt là khi người mẹ mắc chứng tiền sản giật. Hãy nhờ sự hỗ trợ từ các thành viên trong gia đình trong giai đoạn khó khăn này. Khi sản phụ không quá bận rộn trong việc chăm sóc trẻ sơ sinh thì càng có cơ hội sớm phát hiện những dấu hiệu sức khỏe bất thường của bản thân để có biện pháp xử lý kịp thời.

Như Quỳnh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp