Nguyên nhân trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy và cách khắc phục ba mẹ cần biết

Tại sao trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy? Làm sao để khắc phục được vấn đề này? Đây là những câu hỏi mà các bố mẹ thường đặt ra cho các bác sĩ sau khi trẻ sử dụng sữa công thức nhưng có vấn đề về hệ tiêu hóa như tiêu chảy, phân có mùi lạ,... Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu xem nguyên nhân đến từ đâu cũng như hướng giải quyết là như thế nào nhé!.

Tìm hiểu chung về hệ tiêu hóa của trẻ

Hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ trong những năm đầu đời còn vô cùng non nớt, chưa được phát triển toàn diện. Các cơ quan của hệ tiêu hóa như: Dạ dày, gan, ruột, mật đều đang trong phát triển và hoàn thiện về mặt cấu trúc và chức năng nên khả năng tiêu hóa và hấp thu các chất dinh dưỡng còn rất nhiều hạn chế.

Đặt biệt là ở ruột non, nơi hấp thu các chất dinh dưỡng chưa phát triển đầy đủ về mặt tế bào và các enzyme tiêu hóa, kèm theo hệ vi sinh đường ruột chưa hoàn thiện nên khả năng tiêu hóa và hấp thu lactose - loại đường tự nhiên có trong sữa bò và đạm bò còn rất nhiều hạn chế.

Tuy nhiên thành phần này lại xuất hiện khá nhiều trong các dòng sữa công thức dành cho trẻ. Vì vậy, trẻ rất dễ gặp các vấn đề về mặt tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng thậm chí là tiêu chảy khi bố mẹ cho trẻ sử dụng sữa công thức quá sớm.

Nguyên nhân trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy

Trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy là một tình trạng phổ biến và có thể bắt nguồn từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số nguyên nhân có thể kể đến như sau:

• Trẻ không dung nạp lactose: Đây là tình trạng xảy ra thường xuyên ở trẻ nhỏ, gây nên các biểu hiện đầy hơi khó tiêu, chướng bụng và tiêu chảy do lactose không được tiêu hóa và lên men lên.
• Thay đổi đột ngột sữa công thức: Bởi vì hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, việc thích nghi với một loại sữa công thức khác với sữa mẹ mất khá nhiều thời gian. Nên khi thay đổi sữa công thức quá nhanh, hệ tiêu hóa của trẻ không kịp thích nghi và dẫn đến tiêu chảy.
• Pha sữa không đúng cách: Việc pha sữa quá đặc hay quá loãng có thể làm rối loạn khả năng tiêu hóa của trẻ. Sữa quá đặc có thể làm tăng áp lực lên khả năng tiêu hóa của dạ dày hay sữa quá loãng sẽ không cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết cho trẻ.
• Trẻ bị dị ứng với đạm sữa: Một số trẻ có hệ miễn dịch phản ứng với đạm sữa bò. Ngoài một số biểu hiện trên đường tiêu hóa như đau bụng, tiêu chảy,... Trẻ có thể phát ban, khó thở thậm chí có thể làm mặt trẻ đỏ lên và sưng.
• Trẻ có thể bị nhiễm khuẩn: Các dụng cụ pha sữa hay núm uống sữa của trẻ nếu không được vệ sinh kỹ trước khi tiến hành pha sữa và cho trẻ uống thì có thể làm cho vi khuẩn tiến vào hệ tiêu hóa của trẻ. Bởi vì hệ vi sinh đường ruột của của chưa hoàn thiện, chưa thể chống lại nhiều tác nhân gây hại nên có thể các vi khuẩn có hại phát triển mạnh dẫn đến trẻ bị rối loạn tiêu hóa, dẫn đến tiêu chảy thậm chí có thể làm trẻ bị đau bụng hoặc sốt.

Bởi vì hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, việc hấp thu một loại sữa khác với sữa mẹ sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Tình trạng tiêu chảy khi trẻ uống sữa công thức có thể xảy ra ngay khi trẻ uống sữa lần đầu và có thể kéo dài nếu bố mẹ không phát hiện kịp thời và điều chỉnh.

Biểu hiện của trẻ bị tiêu chảy do uống sữa công thức

Khi trẻ uống sữa công thức và bị tiêu chảy có thể xuất hiện một số biểu hiện sau đây các bố mẹ nên cần chú ý quan sát để nhận biết là tìm cách khắc phục:

• Phân lỏng hay phân nước: Trẻ con đi ngoài thường xuyên với tần suất nhiều hơn.
• Phân có mùi bất thường hay có màu bất thường,
• Phân có bọt hoặc chất nhầy: Biểu hiện này có thể do trẻ bị nhiễm khuẩn hay ruột trẻ bị kích thích quá mức.
• Đau bụng và khó chịu: Trẻ cảm thấy cơ thể không khỏe sẽ biểu lộ bằng việc quấy khóc, co chân lên bụng và biểu cảm khó chịu khi đi ngoài.
• Bụng bị đầy hơi, chướng bụng: Vì không thể tiêu hóa hết lượng sữa được cho uống nên sữa bị lên men trong cơ thể dẫn đến tính trạng chướng bụng và khó chịu.
• Biểu hiện mệt mỏi, lừ đừ: Trẻ bị tiêu chảy có khả năng sẽ bị rối loạn chuyển hóa hoặc mất nước dẫn đến cơ thể suy yếu, tạo cảm giác mệt mỏi, trẻ ít hoạt bát, ít vận động hơn bình thường.
• Sốt: Đây là biểu hiện thường gặp nếu trẻ bị nhiễm khuẩn khi uống sữa hoặc trẻ bị dị ứng với đạm sữa bò.

Các triệu chứng của trẻ có thể nặng hay nhẹ phụ thuộc vào lượng sữa trẻ được cho uống hay khả năng phản ứng của cơ thể trẻ với sữa công thức. Các bố mẹ cần phải quan sát các biểu hiện của con kỹ hơn để tìm ra nguyên nhân và hướng giải quyết tốt nhất cho trẻ.

Cần làm gì khi trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy?

Để khắc phục tình trạng trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy, bố mẹ có thể thử thực hiện một số phương án sau đây:

• Chuyển loại sữa công thức phù hợp hơn với trẻ: Nếu nghi ngờ trẻ tiêu chảy do hiện tượng không dung nạp lactose thì có thể chọn loại sữa công thức không chứa lactose cho trẻ xem trẻ có cải thiện triệu chứng hay không. Còn nếu trẻ bị dị ứng với đạm sữa bò thì cần chuyển sang đạm thủy phân như đạm đậu nành cho trẻ thử.
• Pha sữa đúng cách: Đảm bảo sữa được pha ở nhiệt độ phù hợp và không được quá đặc hay quá loãng để ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa.
• Đảm bảo vệ sinh trong quá trình pha sữa cho trẻ: Các dụng cụ pha sữa và cho trẻ bú cần được tiệt trùng trước khi sử dụng. Nước pha sữa phải là nước ấm từ nước sôi để nguội. Đặc biệt sữa sau khi pha cần cho trẻ uống ngay, không nên để sữa quá lâu rồi mới cho trẻ dùng, nếu trẻ uống không hết cần bỏ và cân chỉnh lại lượng sữa cho trẻ vào lần uống tiếp theo.
• Chuyển đổi sữa dần dần: Hệ tiêu hóa của trẻ cần thời gian để tập thích nghi đối với loại sữa công thức mới vì vậy cần chuyển dần dần sang sữa mới để trẻ không bị rối loạn tiêu hóa.
• Bù đủ nước và điện giải cho trẻ khi bị tiêu chảy: Việc bù nước và bù dưỡng chất có thể thực hiện bằng cách cho trẻ bú sữa mẹ hay tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ nếu muốn dùng một loại sản phẩm hỗ trợ tiêu chảy khác trên thị trường cho trẻ.
• Thăm khám với các bác sĩ: Nếu tình trạng tiêu chảy của trẻ không cải thiện mà còn kèm theo một số biểu hiện như sốt cao, nôn ói liên tục hay mất nước thì cần đưa trẻ đến gặp các bác sĩ ngay để có thể đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ?

Trẻ cần được đưa tới thăm khám với bác sĩ khi tình trạng tiêu chảy kéo dài, trẻ lừ đừ, phân tiêu ra máu hay có nhiều chất nhầy bất thường. Đặc biệt khi trẻ có biểu hiện sốt cao, nổi mẩn, nôn mửa kéo dài,... để được thăm khám và hỗ trợ điều trị kịp thời giúp trẻ mau chóng ổn định và trở lại trạng thái bình thường. Bố mẹ cũng cần tham khảo, tìm hiểu nguyên nhân trẻ bị tiêu chảy từ bác sĩ để có thể tìm cách khắc phục cũng như phòng ngừa tránh để trẻ xuất hiện lại tình trạng nghiêm trọng trong lần tiếp theo.

Tóm lại, hiểu rõ nguyên nhân và phương pháp khắc phục tình trạng trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy sẽ hỗ trợ bố mẹ rất nhiều trong việc giúp trẻ có hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn và bảo vệ con tốt nhất trong suốt giai đoạn phát triển.