Nguyên nhân vô sinh nam giới là gì? Có điều trị được không?

Vô sinh nam giới là một vấn đề ngày càng gia tăng, gây nhiều lo ngại cho cá nhân và xã hội. Hiểu rõ nguyên nhân, các phương pháp điều trị và biện pháp phòng ngừa sẽ giúp cải thiện đáng kể cơ hội làm cha cho nam giới. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết nguyên nhân vô sinh nam, phương pháp điều trị và cách phòng ngừa để cung cấp cái nhìn tổng quan và chính xác.

Nguyên nhân vô sinh nam

Nguyên nhân do bệnh lý

• Di truyền: Một số bệnh di truyền như hội chứng Klinefelter, đột biến gen CFTR hoặc bất thường nhiễm sắc thể có thể dẫn đến vô sinh. Những đột biến gen này gây ảnh hưởng tới sự sản sinh và chất lượng tinh trùng.
• Nguyên nhân do hormone nam giới: Các vấn đề liên quan đến hormone cũng có thể gây vô sinh. Thiếu hụt testosterone hoặc các vấn đề với tuyến yên, tuyến giáp có thể làm giảm khả năng sản sinh tinh trùng.
• Tinh hoàn không hoạt động: Suy giảm chức năng tinh hoàn có thể do nhiều nguyên nhân: Viêm tinh hoàn, tổn thương do chấn thương hoặc phẫu thuật tinh hoàn.
• Bệnh lý nhiễm khuẩn: Nhiễm trùng đường sinh dục như viêm tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt có thể ảnh hưởng tới chất lượng tinh trùng. Các bệnh lý lây qua đường tình dục như chlamydia, bệnh lậu cũng có thể gây ra tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng, làm tắc ống dẫn tinh và gây vô sinh.
• Phẫu thuật: Một số phẫu thuật có thể gây tổn thương hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, như phẫu thuật cắt tinh hoàn, phẫu thuật thoát vị bẹn hoặc các phẫu thuật vùng chậu.

Nguyên nhân khác

Bên cạnh những nguyên nhân do bệnh lý ở nam giới, việc vô sinh ở nam giới cũng đến từ thói quen sinh hoạt và ăn uống không lành mạnh như:

• Lối sống không khoa học: Hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, ma túy đều ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sản sinh tinh trùng. Các chất độc và hợp chất trong thuốc lá và rượu có thể làm hỏng tinh trùng gây vô sinh.
• Môi trường làm việc: Tiếp xúc lâu dài với các hóa chất độc hại, kim loại nặng và sóng điện từ có thể ảnh hưởng tới tinh trùng. Những người làm việc trong môi trường có nhiệt độ cao hoặc nơi làm việc có nhiều chất độc hại có nguy cơ vô sinh cao hơn.
• Sử dụng nhiều chất kích thích: Thuốc lá, rượu, bia, ma tuý,... cũng gây rối loạn chức năng cương dương, giảm sản xuất tinh trùng. Người mắc bệnh gan do uống quá nhiều rượu, bia cũng có thể bị ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
• Chế độ ăn uống không khoa học: Ăn uống không đủ dưỡng chất hay thừa dinh dưỡng, bổ sung quá nhiều món ăn chứa chất béo có hại, những loại đồ ăn cay nóng, thực phẩm đóng hộp, đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ,… cũng gây tác động tiêu cực đến sức khỏe sinh sản của nam giới.

Phương pháp điều trị vô sinh ở nam giới

Điều trị y tế

Điều trị nội khoa: Trường hợp vô sinh do thiếu hụt hormone hoặc các vấn đề về nội tiết, điều trị nội khoa bằng cách bổ sung hormone có thể giúp cải thiện tình trạng. Các loại thuốc hỗ trợ sản xuất tinh trùng hoặc kích thích quá trình này cũng được sử dụng.

Sử dụng thuốc kháng sinh: Trong trường hợp nam giới mắc bệnh lý viêm nhiễm cơ quan sinh dục như: Viêm tinh hoàn, viêm niệu đạo,… có thể sử dụng kháng sinh để điều trị tình trạng viêm nhiễm, từ đó giúp phục hồi khả năng sản sinh tinh trùng.

Phẫu thuật điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh. Phẫu thuật điều trị tình trạng này có thể giúp cải thiện chất lượng tinh trùng. Tuy nhiên, phương pháp này chi phí khá cao và không phải trường hợp vô sinh nào cũng chữa được.

Phương pháp hỗ trợ sinh sản

Thụ tinh nhân tạo (IUI): Tinh trùng được lấy từ nam giới và được đặt trực tiếp vào tử cung của nữ giới nhằm tăng cơ hội thụ thai.

Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Tinh trùng và trứng được kết hợp ngoài cơ thể và sau đó phôi được chuyển vào tử cung của nữ giới. Phương pháp này thường được sử dụng khi các biện pháp khác không mang lại kết quả.

Tiêm tinh trùng trực tiếp vào noãn (ICSI): Một tinh trùng duy nhất được tiêm trực tiếp vào trứng để thụ tinh. Phương pháp này thích hợp cho các trường hợp tinh trùng yếu hoặc ít.

Phòng ngừa vô sinh ở nam giới

Duy trì lối sống lành mạnh

Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia: Thuốc lá và rượu, bia đều gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng tinh trùng. Điều quan trọng là duy trì một lối sống không khói thuốc và uống rượu trong mức độ cho phép.

Duy trì cân nặng lý tưởng: Béo phì hoặc thiếu cân đều có thể gây ra các vấn đề về sinh sản. Duy trì một chế độ ăn uống cân đối và tập luyện thường xuyên giúp duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý.

Bảo vệ hệ sinh sản

Trong môi trường làm việc độc hại, sử dụng trang thiết bị bảo hộ là cần thiết để tránh tiếp xúc với các chất hóa học và kim loại nặng. Bên cạnh đó nhiệt độ cao có thể ảnh hưởng đến quá trình sản sinh tinh trùng. Để cơ thể và vùng kín thoáng mát, sử dụng quần áo thoáng khí và tránh ngồi lâu trên ghế ấm hoặc dùng laptop trên đùi.

Chế độ ăn uống và bổ sung dưỡng chất

Các dưỡng chất như kẽm, magie, vitamin C, D và E đều rất quan trọng cho sức khỏe sinh sản. Bổ sung đầy đủ các dưỡng chất này thông qua thực phẩm hoặc viên uống bổ sung.

Vô sinh nam giới là một tình trạng phức tạp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Người bệnh cần tìm đến các chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, duy trì một lối sống lành mạnh, bảo vệ hệ sinh sản và bổ sung đầy đủ dưỡng chất sẽ góp phần quan trọng trong việc phòng ngừa vô sinh ở nam giới.