Những điều bố mẹ cần lưu ý khi trẻ bị sốt

Trẻ bị sốt có thể là phản ứng của cơ thể trước các nhiễm trùng hoặc bệnh lý khác. Việc hiểu biết về nguyên nhân cũng như cách xử lý khi trẻ bị sốt là điều vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin cần thiết khi trẻ bị sốt, từ nguyên nhân, triệu chứng đến các biện pháp chăm sóc và điều trị hiệu quả, giúp các bậc phụ huynh tự tin hơn trong việc bảo vệ sức khỏe cho con em mình.

Các xác định trẻ bị sốt

Sốt là một tình trạng y tế phổ biến, đặc trưng bởi sự gia tăng nhiệt độ cơ thể vượt quá mức bình thường, thường là trên 38°C (100.4°F). Đây là phản ứng của cơ thể đối với các tác nhân gây nhiễm trùng như vi khuẩn, virus, nấm, hoặc ký sinh trùng. Sốt có thể đi kèm với các triệu chứng như đổ mồ hôi, run rẩy, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, mất nước và chán ăn. 

Các nguyên nhân gây sốt bao gồm nhiễm trùng đường hô hấp, nhiễm trùng tai, nhiễm trùng tiêu hóa, nhiễm trùng tiểu, nhiễm trùng da và các bệnh lý khác như sốt xuất huyết, sốt rét, viêm màng não và viêm gan. Ở người lớn, thân nhiệt được coi là tăng khi trên 37,5°C, trong khi ở trẻ em, nhiệt độ cơ thể được xác định là tăng khi đo ở trực tràng từ 38°C trở lên (tương đương 37,6°C khi đo ở miệng và 37,4°C khi đo ở nách). Quan trọng là cần phân biệt ba trạng thái: Tăng thân nhiệt, hạ thân nhiệt và sốt:

• Tăng thân nhiệt là khi thân nhiệt đo được cao hơn ngưỡng bình thường, thường xảy ra khi nhiệt độ môi trường rất nóng, khiến cơ thể phản ứng bằng cách tăng thải nhiệt và giảm tạo nhiệt để duy trì thân nhiệt bình thường.
• Hạ thân nhiệt là khi thân nhiệt đo được thấp hơn ngưỡng bình thường, thường xảy ra khi nhiệt độ môi trường rất lạnh, khiến cơ thể phản ứng bằng cách giảm thải nhiệt và tăng tạo nhiệt để giữ ấm.
• Sốt là trạng thái khi ngưỡng thân nhiệt cơ thể tăng lên mức cao mới do các nguyên nhân như nhiễm trùng hoặc bệnh lý, làm cho nhiệt độ cơ thể bình thường trở nên thấp hơn so với ngưỡng mới này.

Phân loại sốt

Sốt có thể được phân loại theo các tiêu chí khác nhau như mức độ, thời gian và tính chất của nó:

• Theo mức độ: Sốt nhẹ từ 38,1°C đến 39°C. Sốt vừa từ 39°C đến 40°C. Sốt cao từ 40,1°C đến 41,1°C. Sốt rất cao trên 41,1°C. Đây là trạng thái cần được xử lý ngay lập tức vì có thể gây tổn thương não và các cơ quan nội tạng, thậm chí gây rối loạn tri giác.
• Theo thời gian: Do các virus lành tính, thường tự khỏi sau 2 - 3 ngày mà không cần điều trị đặc biệt. Hoặc sốt kéo dài hàng ngày trong ít nhất 2 tuần. Cuối cùng là sốt dai dẳng sốt kéo dài mà không liên tục, có những ngày không có sốt.
• Theo tính chất sốt: Thân nhiệt duy trì ở mức cao, theo chu kỳ như sốt rét. Thân nhiệt thay đổi giữa các thời điểm trong ngày. Hoặc thân nhiệt tăng lên từ từ, sau đó giảm xuống và sau một thời gian ngắn lại tái phát. Và tính chất cuối cùng là sau mỗi đợt sốt là một đợt không sốt, rồi lại tiếp tục với đợt sốt mới.

Nên làm gì khi trẻ bị sốt?

Khi trẻ bị sốt, đó là một tình trạng phổ biến và thường gặp ở trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh. Thân nhiệt của trẻ không ổn định và thường có sự dao động nhẹ trong ngày, thấp vào buổi sáng và tăng cao hơn vào buổi chiều hoặc khi trẻ hoạt động nhiều. Sốt xảy ra khi nhiệt độ cơ thể vượt quá mức bình thường, với ngưỡng > 38°C khi đo ở hậu môn hoặc miệng và > 37,5°C khi đo ở nách.

Mặc dù sốt không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng không được chủ quan, xem nhẹ. Trẻ bị sốt có thể gặp phải nguy cơ co giật và các biến chứng như viêm não, viêm màng não. Do đó, các bậc phụ huynh cần biết cách chăm sóc đúng đắn khi trẻ bị sốt. Khi trẻ bị sốt, quan trọng nhất là:

• Cho trẻ nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát, hạn chế người vây quanh.
• Cho trẻ mặc quần áo mỏng, thấm mồ hôi, không đắp chăn.
• Chườm khăn ấm hoặc lau khăn ấm khắp người để giảm thân nhiệt, đặc biệt là ở nách và bẹn.
• Đảm bảo trẻ được ăn thức ăn dễ tiêu, uống đủ nước.
• Nếu trẻ vẫn bú mẹ, nên tăng lượng bú và cữ bú.
• Theo dõi nhiệt độ của trẻ và đưa trẻ đến bệnh viện nếu có dấu hiệu bất thường như sốt cao khó hạ, co giật, thở khó.
• Nếu thấy các dấu hiệu không thuyên giảm mà còn trở nặng hơn, nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời, tránh được các biến chứng xấu không mong muốn.

Khi trẻ bị sốt, đó là một thử thách không nhỏ đối với các bậc phụ huynh. Tuy nhiên, việc chăm sóc đúng cách và kịp thời có thể giúp trẻ vượt qua tình trạng này một cách dễ dàng hơn. Quan trọng nhất, hãy luôn lắng nghe và quan sát sức khỏe của con trẻ. Nếu bạn cảm thấy lo lắng về tình trạng sốt của trẻ, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến của bác sĩ. Đồng thời, hãy nhớ rằng sự ân cần và sự quan tâm của bạn là yếu tố chính để giúp trẻ vượt qua những ngày sốt, giữ cho bé luôn khỏe mạnh và vui vẻ.

Xem thêm:

• Sốt CRNN là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và hướng xử trí
• 37 độ có sốt không? Sốt bao nhiêu độ cần phải đi khám?