Những lầm tưởng về chất béo và cholesterol trong chế độ ăn uống

Khi đề cập đến chất béo và cholesterol nhiều người thường nghĩ rằng chất béo sẽ tạo ra cholesterol và dẫn đến các vấn đề về sức khỏe. Tuy nhiên, thực tế không phải tất cả các loại chất béo đều có tác động xấu và việc duy trì một chế độ ăn kiêng chất béo hoàn toàn có thể gây ra những rủi ro đối với sức khỏe.

Chất béo là gì?

Chất béo, cùng với protein và carbohydrate thuộc nhóm chất dinh dưỡng đa lượng, hay còn được gọi là macronutrients. Đây là các chất dinh dưỡng mà cơ thể chúng ta tiêu thụ trong lượng lớn để cung cấp năng lượng.

Các chất béo thường được hình thành từ lipid dưới dạng rắn, trong khi dầu được tạo ra từ lipid ở dạng lỏng. Thuật ngữ lipid, chất béo và dầu thường được sử dụng thay thế cho nhau trong lĩnh vực dinh dưỡng. Lipid là các hợp chất hữu cơ bao gồm carbon, hydro và oxy và đặc trưng là chúng không thể hòa tan trong nước.

Cholesterol là gì?

Cholesterol thuộc nhóm chất béo sterols và xuất hiện trong màng tế bào của mọi tế bào trong cơ thể. Nó tan kém trong nước và được vận chuyển trong máu bằng các lipoprotein. Khoảng 75% cholesterol trong cơ thể được tổng hợp bởi gan, phần còn lại đến từ chế độ ăn hàng ngày của chúng ta.

Cholesterol đóng vai trò quan trọng trong cơ thể, được sử dụng để tạo ra hormone, vitamin D và các chất hỗ trợ tiêu hóa thức ăn. Thức ăn như trứng, thịt và phô mai thường chứa cholesterol.

Tuy nhiên, khi cơ thể sản xuất hoặc hấp thụ quá nhiều cholesterol, nó có thể kết hợp với các chất khác để tạo thành mảng bám. Những mảng bám này có thể gắn vào thành của động mạch, dẫn đến tình trạng xơ vữa động mạch.

Mối quan hệ giữa chất béo và cholesterol

Khi đề cập đến mối liên quan giữa chất béo và cholesterol trong chế độ dinh dưỡng, điều quan trọng nhất là cần phân biệt giữa các loại chất béo mà chúng ta tiêu thụ. Mặc dù nhiều khuyến cáo trước đây đều đề xuất hạn chế chất béo trong chế độ ăn uống, các nghiên cứu mới đã chứng minh rằng nhóm chất béo lành mạnh không chỉ cần thiết mà còn có lợi ích cho sức khỏe.

Những cơ sở sản xuất thực phẩm thường giảm lượng chất béo bằng cách thay thế chúng bằng các loại carbohydrate như đường, ngũ cốc tinh chế hoặc các chất tinh bột khác. Tuy nhiên, khi được tiêu thụ, quá trình tiêu hóa tinh bột và carbohydrate tinh chế diễn ra nhanh chóng, gây ảnh hưởng đến nồng độ glucose máu và kích thích tiết insulin. Hậu quả là tăng cân và tăng nguy cơ mắc bệnh lý cho những người tiêu thụ nhiều chất béo thay vì chất béo lành mạnh.

Những lầm tưởng về chất béo và cholesterol trong chế độ ăn uống

Nhiều người thường xuyên tránh các thực phẩm chứa nhiều chất béo và cholesterol vì tin rằng tiêu thụ những thực phẩm này có thể tăng nguy cơ mắc nhiều loại bệnh khác nhau nhưng thực tế không hoàn toàn như vậy. Một số lầm tưởng phổ biến về chất béo và cholesterol trong chế độ ăn uống phải kể đến như:

Chất béo làm tăng cân

Chất béo chứa nhiều calo và thường xuất hiện trong đồ ăn vặt. Tuy nhiên, khi duy trì lượng calo ổn định, chất béo không gây tăng cân. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng chế độ ăn giàu chất béo nhưng ít carbohydrate có thể giảm cân và hỗ trợ cơ thể hoạt động bình thường.

Thực phẩm giàu cholesterol không lành mạnh cho sức khỏe

Nhiều người nghĩ rằng thực phẩm giàu cholesterol như trứng, động vật có vỏ, thịt nội tạng và sữa đầy đủ chất béo, không tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nhiều thực phẩm giàu cholesterol cung cấp nhiều dưỡng chất quan trọng. Ví dụ như lòng đỏ trứng, mặc dù chứa nhiều cholesterol nhưng lại cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng như B12, choline. Sữa chua đầy đủ chất béo cũng chứa nhiều protein và canxi.

Nên tránh thực phẩm giàu chất béo và cholesterol khi mang thai

Trong thời kỳ mang thai, nhu cầu về chất dinh dưỡng như vitamin A, choline, chất béo omega-3 tăng cao. Thực phẩm giàu chất béo như lòng đỏ trứng, sữa đầy đủ chất béo cung cấp dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi.

Thực phẩm chứa nhiều chất béo và cholesterol làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường

Việc tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều chất béo và thực hiện chế độ ăn nhanh có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số thực phẩm giàu chất béo có thể ngăn chặn tình trạng này.

Cụ thể, những thực phẩm như cá béo, sữa nguyên chất béo, bơ, dầu ô liu và hạt chứa chất béo có thể cải thiện việc kiểm soát đường huyết và cân đối mức độ insulin. Các loại thực phẩm giàu chất béo này thậm chí có khả năng ngăn chặn sự phát triển của bệnh tiểu đường. Quan trọng nhất là chất lượng tổng thể của chế độ ăn uống, vì đó là yếu tố quyết định giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Mong rằng những thông tin được trình bày trong bài viết sẽ giúp độc giả nắm bắt được vai trò của chất béo và cholesterol đối với cơ thể, từ đó họ có thể xây dựng một chế độ dinh dưỡng phù hợp và khoa học.

Xem thêm: Nguyên nhân nào khiến chất béo trung tính tăng cao?