Nguyên nhân nào khiến chất béo trung tính tăng cao?

Triglyceride, một loại chất béo trung tính, luôn tồn tại trong máu do quá trình chuyển hóa thức ăn hàng ngày và quá trình sản xuất của gan. Chất béo trung tính được chuyển đổi thành năng lượng để cung cấp cho các tế bào. Tuy nhiên, nếu lượng chất béo này tăng cao, có thể đối mặt với nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch, mạch máu và viêm tụy cấp…

Chất béo trung tính là gì?

Chất béo trung tính (triglyceride) là loại hợp chất hóa học mà cơ thể chúng ta tiêu hóa để cung cấp năng lượng cho quá trình trao đổi chất. Triglyceride được hình thành từ sự kết hợp giữa axit béo và glycerol và chúng được lưu trữ trong các mô mỡ để cung cấp nguồn năng lượng.

Phân tử chất béo trung tính bao gồm ba phân tử axit béo và một phần glycerol. Chúng được tạo ra trong ruột non từ chất béo trong thức ăn hoặc từ lượng đường dư thừa trong thức ăn, cũng như được tổng hợp trong gan. Triglyceride mang theo các loại vitamin như A, D, E và K trong máu.

Chất béo trung tính cao trong máu là một yếu tố nguy cơ cho các vấn đề sức khỏe như xơ vữa động mạch, thu hẹp động mạch và tích tụ chất béo có thể dẫn đến các bệnh như đau tim, đột quỵ và bệnh động mạch ngoại vi. Ngoài ra, nồng độ triglyceride cao cũng có thể liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ và viêm tụy.

Nguyên nhân khiến chất béo trung tính tăng cao

Sự gia tăng chất béo trung tính thường bắt nguồn từ cơ thể của những người đang phải đối mặt với những vấn đề về sức khỏe như thừa cân, béo phì, hay rối loạn chuyển hóa...

Vấn đề sức khỏe và yếu tố gia đình

Chất béo trung tính thường tăng cao khi cơ thể gặp các vấn đề sức khỏe như thừa cân, béo phì và rối loạn chuyển hóa ở người bệnh. Yếu tố gia đình cũng đóng một vai trò quan trọng, khi gen lipoprotein lipase (LPL) không hoạt động, làm cho gan sản xuất quá mức các lipoprotein tỷ trọng thấp (VLDL), dẫn đến tăng lượng triglyceride và VLDL. Kết quả xét nghiệm thường chỉ ra sự tăng nhẹ đến trung bình so với người khỏe mạnh. Sự gia tăng quá mức triglyceride có thể dẫn đến rối loạn lipid máu và viêm tụy cấp.

Bệnh nền

Người có các bệnh nền như đái tháo đường, suy giáp do nồng độ hormone tuyến giáp không ổn định và người mắc hội chứng chuyển hóa (một tình trạng kết hợp của huyết áp cao, béo phì và đường huyết cao) đều đối mặt với rủi ro cao về tình trạng dư thừa chất béo trung tính. Ngoài ra, một số tình trạng di truyền hiếm cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng của cơ thể chuyển đổi chất béo thành năng lượng, dẫn đến tăng lượng triglyceride dự trữ.

Lối sống

Hơn 50% dân số thành thị phải đối mặt với tình trạng mỡ máu cao, một phần lớn là do thói quen ăn uống thiếu rau, ít hoạt động và thiếu thời gian dành cho tập thể dục, trong khi lại tiêu thụ lượng lớn dầu mỡ, tinh bột và thực phẩm nhanh.

Thuốc đang sử dụng

Trong nhiều trường hợp, tăng cao triglyceride trong cơ thể có thể xuất phát từ tác dụng phụ của các loại thuốc đang sử dụng để điều trị các bệnh khác như thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn beta, một số loại thuốc ức chế miễn dịch, estrogen và progestin; retinoids, steroid và một số loại thuốc điều trị HIV.

Các biện pháp để kiểm soát chất béo trung tính trong máu

Để kiểm soát chất béo trung tính trong máu bạn cần nhớ một số lưu ý sau:

Thực hiện lối sống lành mạnh

Xây dựng lối sống lành mạnh là chìa khóa quan trọng để giảm cholesterol "xấu" và chất béo trung tính. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và kết hợp với hoạt động thể dục đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe toàn diện của chúng ta.

Tăng cường chất xơ

Một số thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt, gạo lứt, yến mạch, rau củ và trái cây, đặc biệt là đậu đen, bơ, bông cải xanh, củ cải, mận khô, dâu tây, nho và táo, có chứa chất xơ hòa tan giúp giảm cholesterol. Ăn ngũ cốc nguyên hạt mỗi ngày và bổ sung thêm rau củ là cách dễ dàng để duy trì sức khỏe.

Giảm cân

Lượng calo thừa được chuyển hóa thành chất béo trung tính và giảm cân có thể giúp kiểm soát mức này. Bạn nên tránh tiêu thụ đường và các loại carbohydrate đơn giản sẽ hỗ trợ quá trình giảm cân.

Giảm lượng rượu

Rượu và bia không chỉ chứa nhiều calo mà còn có thể ảnh hưởng đến chất béo trung tính. Nếu mức chất béo trung tính trong máu ở mức cao hoặc rất cao, bạn cần giảm uống rượu để duy trì ổn định lượng chất béo trung tính.

Tóm lại, chất béo trung tính là các hợp chất hóa học được cơ thể tiêu hóa để cung cấp năng lượng cho quá trình trao đổi chất. Sự tăng cao đáng kể trong nồng độ triglycerides chất béo trung tính có thể gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm. Vì vậy, bạn nên chú ý kiểm soát chất béo trung tính trong máu để có được sức khỏe tốt nhất.

Xem thêm: Những lầm tưởng về chất béo và cholesterol trong chế độ ăn uống