Những lợi ích sức khỏe khi sử dụng dầu thực vật thay mỡ động vật

Khi nói đến dầu, dù là dầu mỡ động vật hay dầu thực vật, cả hai đều là một phần không thể thiếu trong nhà bếp của nhiều gia đình. Vậy sử dụng dầu thực vật có tốt không và có nên thay thế mỡ động vật bằng dầu thực vật?

Thành phần dinh dưỡng của dầu thực vật

Dầu thực vật là thuật ngữ chung cho loại dầu được chiết xuất từ ​​trái cây, hạt, ngũ cốc và các loại hạt, về cơ bản là bất kỳ thứ gì có nguồn gốc thực vật. Các loại dầu khác nhau có các thành phần dinh dưỡng khác nhau giúp nhưng nhìn chung dầu thực vật đều có những thành phần giống nhau như vitamin E, axit béo omega-3 và omega-6, chất béo không bão hòa đa và không bão hòa đơn, chất béo bão hòa.

Trong dầu thực vật chứa 100% chất béo và thường không có các thành phần quan trọng khác như carbohydrate, canxi , sắt, magie… Trung bình trong 100g dầu thực vật cung cấp cho cơ thể 884 calo. Trong mỗi loại dầu thực vật sẽ có những thành phần tương tự và khác biệt, người dùng có thể căn cứ vào nhu cầu dinh dưỡng để chọn loại dầu thực vật phù hợp:

• Dầu hạt cải: Không chứa cholesterol, giàu chất béo không bão hòa và cung cấp omega-3, omega-6, vitamin E, vitamin K cùng với khoáng chất sắt.
• Dầu ngô: Không có cholesterol, chứa chất béo không bão hòa, giàu sterol thực vật, omega-3 và vitamin E.
• Dầu bơ: Không chứa cholesterol, giàu chất béo không bão hòa, đặc biệt có nhiều axit oleic, đồng thời cung cấp potassium cùng các vitamin A, E và D.
• Dầu lạc: Không chứa cholesterol, có chứa chất béo không bão hòa cùng một lượng nhỏ chất béo bão hòa, giàu sterol thực vật và vitamin E.
• Dầu đậu nành: Không chứa cholesterol, giàu chất béo không bão hòa, vitamin K, omega-3 và cung cấp sắt.
• Dầu mè: Không chứa cholesterol, giàu chất béo không bão hòa và các vitamin E, K, cùng omega-3 và omega-6.
• Dầu hướng dương: Không chứa cholesterol, giàu chất béo không bão hòa, axit oleic, vitamin E và omega-6.

Những lợi ích sức khỏe khi ăn dầu thực vật

Dầu thực vật được coi là lựa chọn lành mạnh hơn mỡ động vật vì nó thường có hàm lượng chất béo bão hòa thấp hơn. Nhưng tùy thuộc vào loại dầu như dầu cải, dầu ô liu, dầu đậu nành, lợi ích và tác động đối với sức khỏe sẽ khác nhau.

Cải thiện sức khỏe tim mạch

Hầu hết các loại dầu thực vật đều giúp làm cho món ăn ngon hơn và tăng dinh dưỡng. Dầu thực vật có hàm lượng axit erucic thấp, giúp kiểm soát lượng cholesterol ở mức ổn định. Các loại dầu này cũng chứa các axit béo lành mạnh như omega-6 và omega-3, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Không chứa chất béo chuyển hóa

Một trong những lợi ích phổ biến và nổi tiếng nhất của việc sử dụng dầu thực vật là khả năng giảm lượng chất béo chuyển hóa mà cơ thể hấp thụ. Những chất béo này thường có trong các sản phẩm động vật như mỡ lợn, mỡ bò,… Do đó, thay thế các chất béo này bằng chất béo lành mạnh tự nhiên có trong dầu thực vật sẽ giúp mọi người tránh được các bệnh như tiểu đường loại 2, đột quỵ, bệnh mạch vành,…

Thúc đẩy sự phát triển não bộ

Dầu làm từ ngũ cốc thô, hạnh nhân, cây rum, hướng dương và hạt bông chứa hàm lượng vitamin E cao. Loại vitamin này thường được biết đến với tác dụng bảo vệ và thúc đẩy sự phát triển của tế bào. Vitamin E cũng giúp bảo vệ gan, mắt, da và các cơ quan khác của cơ thể.

Giảm triệu chứng mãn kinh

Trong một nghiên cứu về lợi ích sức khỏe của dầu cám gạo, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy rằng triệu chứng bốc hỏa trong thời kỳ mãn kinh có thể giảm tới 90% ở những phụ nữ tiêu thụ dầu cám gạo hàng ngày. Do đó, việc sử dụng các loại dầu thực vật như dầu cám gạo có thể hỗ trợ cải thiện các vấn đề liên quan đến mãn kinh.

Hỗ trợ điều trị viêm tụy cấp

Dầu ô liu có chứa cao hydroxytyrosol và axit oleic, có khả năng ảnh hưởng đến sự phát triển của viêm tụy cấp. Nghiên cứu cho thấy các thành phần có trong dầu ô liu nguyên chất có tác dụng ngăn ngừa nguy cơ mắc viêm tụy cấp.

Hướng dẫn sử dụng dầu thực vật đúng cách

Hiện nay, thị trường có nhiều loại dầu ăn khác nhau, mỗi loại phù hợp cho từng mục đích nấu nướng riêng. Vì vậy, bạn nên có sẵn hai loại dầu ăn trong bếp của gia đình mình. Một loại nên dùng để xào và ướp thực phẩm như dầu hướng dương, dầu đậu nành hoặc dầu ô liu. Những loại dầu này giúp cơ thể hấp thụ vitamin từ thực phẩm tốt hơn và cung cấp axit béo thiết yếu có lợi cho sức khỏe. Loại còn lại là dầu hỗn hợp, có khả năng chịu nhiệt cao, thích hợp cho việc chiên rán các món ăn cần dùng nhiều dầu.

Đặc biệt, bạn không nên tái sử dụng dầu ăn đã qua chiên rán nhiều lần. Khi dầu bị đun nóng quá nhiều lần, các dưỡng chất trong dầu bị phá hủy, dẫn đến sự hình thành của nhiều chất có hại và cặn thực phẩm mà mắt thường không thể nhìn thấy.

Nếu gia đình bạn có nhiều thế hệ cùng chung sống, bao gồm cả người lớn tuổi và trẻ em, nên sử dụng xen kẽ các loại dầu ăn phù hợp với từng đối tượng để đảm bảo sức khỏe. Người lớn tuổi có nhu cầu hấp thụ chất béo thấp hơn nên dùng dầu ăn giàu omega-3,6,9, như dầu đậu nành hay dầu ô liu. Ngược lại, trẻ em cần nhiều chất béo để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng và phát triển nhanh chóng. Vì vậy, cần đảm bảo cung cấp đủ các loại chất béo cả từ thực vật và động vật.

Sử dụng dầu thực vật thay cho mỡ động vật không chỉ là một lựa chọn thông minh trong chế độ ăn uống mà còn là bước đi quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe tổng thể. Từ việc bảo vệ sức khỏe tim mạch đến việc hỗ trợ kiểm soát cân nặng, dầu thực vật đã chứng minh sự ưu việt của mình trong việc mang lại lợi ích sức khỏe lâu dài. Hãy cân nhắc tích cực đưa dầu thực vật vào bữa ăn hàng ngày của bạn để không chỉ nâng cao khẩu vị mà còn chăm sóc sức khỏe cho chính mình và gia đình.

Xem thêm:

• Dầu oliu và dầu thực vật: Dầu nào tốt cho sức khỏe hơn?
• Top 5 loại hạt dùng để chiết dầu thực vật tốt cho sức khỏe