Nội tiết tố nữ là gì? Vai trò quan trọng của nội tiết tố nữ đối với nữ giới

Sự suy giảm nội tiết tố nữ dẫn đến nhiều biến đổi về ngoại hình và sức khỏe của phụ nữ, làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và làm giảm sự tự tin. Trong chuyên mục bài viết hôm nay, Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ tới bạn đọc những thông tin về nội tiết tố nữ là gì?

Tìm hiểu nội tiết tố nữ là gì?

Nội tiết tố là một hệ thống phức tạp của các tuyến sản xuất và phóng thích nhiều loại hormone khác nhau. Chúng điều phối và kiểm soát nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể, từ sự phát triển và tăng trưởng, chức năng tình dục và sinh sản, tâm trạng đến quá trình trao đổi chất.

Vậy còn nội tiết tố nữ là gì? Nội tiết tố nữ là các hormone sinh dục chủ yếu được tiết ra từ buồng trứng, và một phần từ tuyến thượng thận và nhau thai. Các hormone này giúp tạo nên những đặc điểm riêng biệt của phụ nữ so với nam giới.

Hai hormone nữ chính là estrogen và progesterone. Phụ nữ cũng sản xuất một lượng nhỏ testosterone (thường được coi là hormone nam) và ngược lại, nam giới cũng có một lượng nhỏ estrogen và progesterone. Phần lớn hormone nữ được sản xuất từ buồng trứng và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản.

Estrogen đóng vai trò quan trọng từ tuổi dậy thì, giúp điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt. Nồng độ estrogen thay đổi có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, năng lượng và làn da của phụ nữ trong suốt chu kỳ kinh nguyệt. Trong thời kỳ mang thai, estrogen được sản xuất nhiều hơn từ nhau thai, giúp hỗ trợ sự phát triển của thai nhi. Ngoài ra, estrogen cũng góp phần giảm nguy cơ bệnh tim mạch ở phụ nữ. Khi bước vào thời kỳ mãn kinh, nồng độ estrogen giảm, dẫn đến mất đi nhiều lợi ích này, khiến làn da và mái tóc trở nên mỏng và khô hơn.

Progesterone, dù ít phổ biến hơn estrogen, chủ yếu ảnh hưởng đến niêm mạc tử cung, làm cho nó dày lên trong chu kỳ kinh nguyệt. Nếu có thai, progesterone được sản xuất từ buồng trứng và nhau thai sẽ duy trì niêm mạc tử cung khỏe mạnh để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi. Ngược lại, nếu không có thai, nồng độ progesterone giảm và lớp niêm mạc tử cung sẽ bong ra trong chu kỳ kinh nguyệt.

Tác dụng của nội tiết tố nữ là gì?

Ở phần trên chúng ta đã tìm hiểu về nội tiết tố nữ là gì, phần này sẽ đi sâu hơn về vai trò quan trọng của nội tiết tố nữ. Tác dụng của nội tiết tố nữ cụ thể như sau:

• Tuổi dậy thì: Phụ nữ thường bước vào tuổi dậy thì từ 8 đến 13 tuổi. Lúc này, tuyến yên bắt đầu sản xuất lượng lớn hormone luteinizing (LH) và hormone kích thích nang trứng (FSH), kích thích sản xuất estrogen và progesterone. Sự gia tăng của các hormone này dẫn đến phát triển ngực, tăng chiều cao, mọc lông ở các vùng trên cơ thể, mở rộng xương chậu và hông.
• Kinh nguyệt: Kinh nguyệt có thể bắt đầu từ 8 đến 15 tuổi, sau đó phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn cho đến khi mãn kinh. Chu kỳ kinh nguyệt kéo dài khoảng 28 ngày, nhưng có thể dao động từ 24 đến 38 ngày. Chu kỳ kinh nguyệt gồm ba giai đoạn chính với những thay đổi hormone cụ thể là giai đoạn nang trứng, giai đoạn rụng trứng, giai đoạn hoàng thể.
• Thai kỳ: Tác dụng của nội tiết tố nữ là gì? Thai kỳ bắt đầu khi trứng đã thụ tinh làm tổ trong thành tử cung. Sau khi cấy ghép, nhau thai phát triển và tiết ra các hormone như progesterone, gonadotropin màng đệm người (hCG), relaxin. Trong những tuần đầu của thai kỳ, nồng độ progesterone tăng đều đặn, làm cổ tử cung dày lên và hình thành nút nhầy. Nồng độ hormone giảm khi thai kỳ kết thúc, trở về mức trước khi mang thai. Khi mẹ cho con bú, nồng độ estrogen giảm, ngăn ngừa sự rụng trứng.
• Tiền mãn kinh và mãn kinh: Mãn kinh là giai đoạn ngừng kinh nguyệt và không còn khả năng mang thai. Tiền mãn kinh là giai đoạn chuyển tiếp trước khi bước vào thời kỳ mãn kinh. Trong quá trình này, nồng độ hormone dao động mạnh, gây ra các triệu chứng như kinh nguyệt không đều, thay đổi tâm trạng, giảm ham muốn, mất mật độ xương (gây loãng xương) và tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ.
• Tình dục và cách tránh thai: Estrogen, progesterone và testosterone ảnh hưởng đến ham muốn tình dục. Mức estrogen cao có thể tăng ham muốn, trong khi progesterone cao có thể làm giảm. Nồng độ testosterone thấp cũng có thể giảm ham muốn tình dục ở một số phụ nữ.

Nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố nữ

Mất cân bằng nội tiết tố nữ có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn hoặc là tác dụng phụ của một số loại thuốc. Vì vậy, nếu bạn có các triệu chứng nghiêm trọng hoặc tái phát liên quan đến mất cân bằng hormone, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Vậy những nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố nữ là gì? Dưới đây chính là các nguyên nhân phổ biến gây mất cân bằng nội tiết tố bao gồm:

• Suy buồng trứng nguyên phát (POI);
• Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS);
• Sử dụng biện pháp kiểm soát sinh sản nội tiết tố;
• Thừa cân hoặc béo phì;
• Liệu pháp thay thế hormone (HRT);
• Ung thư buồng trứng.

Biện pháp cân bằng nội tiết tố nữ

Điều chỉnh nội tiết tố nữ là quá trình điều hòa các mức hormone nữ trong cơ thể để đạt được trạng thái cân bằng và duy trì sức khỏe tốt. Việc này giúp điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt, giảm các triệu chứng tiền kinh nguyệt, tăng cường ham muốn tình dục và hỗ trợ sức khỏe tổng thể. Dưới đây là một số cách bạn có thể cân bằng nội tiết tố nữ:

Sử dụng thuốc để cân bằng nội tiết tố

Thuốc cân bằng nội tiết tố nữ là gì? Dùng thuốc hoặc bổ sung estrogen tổng hợp (hormone thay thế HRT) là cách để bù đắp sự thiếu hụt hormone nữ. Những loại thuốc này thường có nguồn gốc động vật và thành phần tương tự hormone nữ trong cơ thể. Tuy nhiên, estrogen tổng hợp chỉ nên được sử dụng trong những trường hợp thiếu hụt hormone nghiêm trọng như mãn kinh sớm, cắt bỏ buồng trứng, suy buồng trứng, điều trị vô sinh và chuyển giới.

Thuốc không thể tự loại bỏ khi thừa, vì vậy việc dùng quá liều có thể gây ra nguy cơ như tăng kích thước khối u, xuất huyết tử cung, quá sản nội mạc tử cung. Vì thế, chỉ nên sử dụng thuốc sau khi xét nghiệm nội tiết tố, khám sức khỏe và theo chỉ định của bác sĩ.

Bổ sung thực phẩm tăng cường estrogen

Chị em phụ nữ nên bổ sung các thực phẩm giàu estrogen và vitamin để cân bằng hormone. Những thực phẩm này bao gồm bông cải xanh, hạt lanh, đậu nành. Đây là những thực phẩm an toàn và giàu dinh dưỡng giúp bổ sung nội tiết tố nữ rất tốt.

Sử dụng thực phẩm chức năng

Estrogen thảo dược có nhiều trong các loại thực phẩm như đậu nành, rau họ cải và hạt lanh. Tuy nhiên, một trong những nguồn phong phú và phù hợp nhất với người Việt là mầm đậu nành.

Mầm đậu nành chứa hoạt chất isoflavone với cấu trúc phân tử tương tự nội tiết tố nữ, giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ khi thiếu hụt và loại bỏ khi dư thừa, đảm bảo cân bằng nội tiết tố nữ hiệu quả.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ thông tin chi tiết về nội tiết tố nữ là gì và tầm quan trọng của nội tiết tố nữ đối với sức khỏe phụ nữ. Hy vọng qua bài viết này, bạn đọc đã có cái nhìn rõ hơn về nội tiết tố nữ và biết cách duy trì sự cân bằng hormone một cách hiệu quả.