Nước ối cạn bao nhiêu thì phải mổ? Cần làm gì khi bị cạn ối?

Nước ối là sản phẩm của quá trình sinh lý phức tạp, luôn biến đổi. Phá vỡ cân bằng mỏng manh có thể dẫn đến tới đa ối hay thiểu ối. Sự thay đổi thể tích nước ối là một triệu chứng quan trọng báo hiệu bất thường của thai, của phần phụ thai và của người mẹ. Vậy, trường hợp nước ối cạn bao nhiêu thì phải mổ? Bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu sẽ cung cấp thêm thông tin cho bạn.

Nước ối là gì?

Nước ối là chất lỏng bao quanh em bé trong thai kỳ. Nước ối rất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi.

Nước ối được sinh ra từ đâu?

Nước ối được sản sinh ra từ nhiều cơ quan của thai:

• Da thai: Xảy ra trong nửa đầu của thời kỳ thai nghén (trước 22 tuần), nước đi qua con đường giữa các tế bào.
• Thận thai nhi bắt đầu sản sinh ra nước tiểu từ tuần thứ 12 – 13, khi đủ tháng, tốc độ sản xuất là khoảng 450 ml/24 giờ.
• Khoang miệng: Bắt đầu từ tuần thứ 14.
• Phổi thai: Bắt đầu từ tuần thứ 18.
• Từ dây rốn, màng ối: Bắt đầu từ tuần thứ 18, khi đủ tháng sản sinh nước ối với tốc độ khoảng 50 ml/24 giờ.

Nước ối được hấp thu qua đâu?

Nước ối cũng được hấp thu qua nhiều cơ quan của thai nhi:

• Da thai: Trong nửa đầu thời kỳ thai nghén.
• Qua dây rốn, màng ối: Khi đủ tháng, tốc độ hấp thụ là khoảng 65 ml/24 giờ.
• Qua miệng thai: Thai uống nước ối, khi thai đủ tháng, đây là con đường chính để hấp thu nước ối với tốc độ 450 ml/24 giờ.

Cơ chế điều hòa để duy trì cân bằng thể tích nước ối là rất phức tạp, với sự tham gia của nhiều cơ quan. Mỗi khi cơ chế điều hòa bị rối loạn sẽ dẫn tới thể tích nước ối quá nhiều (đa ối) hay quá ít (thiểu ối).

Vai trò của nước ối

Trước khi tìm hiểu "nước ối cạn bao nhiêu thì phải mổ", chúng ta cần biết vai trò của nước ối đối với thai nhi. Nước ối có những vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của thai nhi:

• Nước ối bảo vệ thai nhi đang phát triển bằng cách đệm chống lại sang chấn, tác động vật lý từ bên ngoài.
• Giúp thai nhi cử động dễ dàng hơn và thúc đẩy sự phát triển hệ cơ – xương – khớp.
• Nước ối được thai nhi nuốt vào giúp phát triển đường tiêu hóa. Nuốt nước ối (trong giai đoạn phát triển sau này) tạo ra nước tiểu và góp phần hình thành phân su.
• Giúp phổi bé phát triển đúng cách.
• Giảm áp lực lên dây rốn, giúp tuần hoàn dây rốn giữa mẹ và thai nhi diễn ra bình thường.
• Giữ nhiệt độ ổn định xung quanh thai nhi, bảo vệ khỏi mất nhiệt.

Với những vai trò vô cùng quan trọng như vậy với sự phát triển của thai nhi, tình trạng lượng nước ối giảm thấp làm tăng nguy cơ cho thai.

Cạn ối là gì? Các nguyên nhân gây ra cạn ối

Định nghĩa về cạn ối

Cạn ối và bệnh thiểu ối là tình trạng nước ối thấp hơn bình thường. Cạn ối có thể được chẩn đoán bằng siêu âm, thông qua chỉ số ối (AFI). Cạn ối xảy ra khi chỉ số AFI trên siêu âm đo 4 túi ối lớn nhất đo ở 4 góc trên thành bụng của người mẹ theo phương thẳng đứng giảm về dưới mức 3cm.

Các nguyên nhân có thể gây ra thiểu ối

Một số dị dạng của thai có thể gây ra thiểu ối vì làm cho bài tiết nước tiểu của thai giảm đi.

• Các bất thường ở thận: Không có thận, thận đa nang, thận loạn sản, tắc niệu quản. Hội chứng Potter bao gồm: Không có thận, biến dạng ở mặt (tai thấp, lưỡi to, cổ ngắn), biến dạng ở khung xương do bị chèn ép lâu ngày.
• Tứ chứng Fallot, dị dạng thần kinh trung ương (thai vô sọ, thoát vị màng não,…).
• Bệnh lý về di truyền: Hội chứng Down, hội chứng Turner…
• Thoát vị cơ hoành.

Thai suy mạn tính trong trường hợp mẹ cao huyết áp, thiếu máu, thai già ngày tuổi, dây rốn của thai bị chèn ép, bệnh lý tuần hoàn dây rốn, cản trở tuần hoàn thai nhi cũng là nguyên nhân gây thiểu ối.

Trong hiện tượng truyền máu thai sinh đôi chung tuần hoàn, thai cho máu có thể có tình trạng thiểu ối trong khi thai nhận máu có thể có tình trạng đa ối.

Ngoài ra, thiểu ối, cạn ối có thể gặp trong trường hợp ối vỡ sớm, ối vỡ non.

Nước ối cạn bao nhiêu thì phải mổ?

Nước ối cạn bao nhiêu thì phải mổ? Dịch ối vừa có tác dụng bảo vệ thai, vừa có tác dụng dinh dưỡng cho thai, vì vậy, khi thiểu ối, thai sẽ kém phát triển, dễ bị suy thai trong khi chuyển dạ và tỉ lệ tử vong chu sản cao.

Mức độ nguy hiểm của cạn ối đối với thai nhi phụ thuộc vào giai đoạn của thai kì. Cạn ối ở thời điểm càng sớm thì càng nguy hiểm cho thai nhi. Nếu cạn ối ở nửa đầu thai kì, có thể dẫn đến những biến chứng như: Dị tật bẩm sinh, sảy thai, thai lưu… Sang nửa sau của thai kì, cạn ối dễ dẫn tới thai chậm tăng trưởng, sinh non, nguy cơ phải can thiệp sinh mổ, nước ối lẫn phân su… Đặc biệt nếu cạn ối trong chuyển dạ, có thể làm tăng nguy cơ suy thai vì bị chèn ép dây rốn, do vậy cần theo dõi sát sao cuộc chuyển dạ.

Cạn ối thường không có biểu hiện rầm rộ và thường được phát hiện tình cờ khi mẹ bầu thấy hiện tượng chảy dịch âm đạo hoặc khi đi khám, siêu âm định kì trong thai kì.

Khi phát hiện tình trạng cạn ối, việc quyết định có mổ lấy thai hay không phụ thuộc vào tuổi thai và tình trạng sức khỏe của thai nhi. Khi đó, nếu thai nhi đã gần đủ hoặc đủ tuổi thai thì có thể được cân nhắc mổ lấy thai. Trong quá trình theo dõi, nếu phát hiện có sự thay đổi bất thường nhịp tim của thai hay nhịp chậm, cần phải mổ lấy thai ngay, tránh để tiến triển thành suy thai.

Cần làm gì khi bị cạn ối?

Cạn ối khi thai chưa đủ tháng:

• Nếu ối còn hay cấu trúc tiết niệu bình thường, chưa có biện pháp điều trị nào đặc hiệu. Mẹ bầu khi này cần nằm nghiêng trái, đảm bảo chế độ dinh dưỡng tốt để cải thiện tuần hoàn tử cung rau.
• Nếu thai nhi không có dị dạng bẩm sinh lớn, hoặc tuần hoàn tử cung rau bị suy hoặc tắc một phần thì quyết định xử trí phụ thuộc vào tuổi thai, tình trạng sức khỏe của thai và khả năng nuôi dưỡng trẻ non tháng. Tuy nhiên nên giữ thai trên 35 tuần tuổi.
• Nếu cạn ối đi kèm khi thai nhi có dị dạng hệ tiết niệu, tiêu hóa,… cần làm thêm các thăm dò, xét nghiệm và tư vấn của bác sĩ để có quyết định phù hợp.

Khi thai đủ tháng và chưa chuyển dạ, mẹ bầu cần được theo dõi thai bằng monitor để sớm phát hiện các biến đổi hay nhịp chậm của tim thai. Nếu tình trạng này có xuất hiện, cần mổ lấy thai ngay.

Cạn ối trong khi chuyển dạ làm tăng nguy cơ suy thai vì bị chèn ép dây rốn, do vậy cần phải theo dõi cuộc chuyển dạ sát sao.

Tóm lại, khi cạn ối, những điều thai phụ có thể làm là:

• Thư giãn, nghỉ ngơi hợp lí.
• Uống nhiều nước, ăn uống đủ chất, hạn chế ăn đồ mặn.
• Kiểm tra hiện tượng rỉ ối thường xuyên và đi khám theo chỉ định của bác sĩ.
• Chuẩn bị sẵn sàng tâm lí có thể sinh bất cứ lúc nào.

Thông tin trong bài viết đã cung cấp đến bạn đọc các nội dung xoay quanh câu hỏi: “Nước ối cạn bao nhiêu thì phải mổ?”, qua đó hy vọng giúp mọi người hiểu hơn về các bệnh lý này.

Xem thêm: Mẹ bầu bị dư ối có nên uống nước dừa không?